‘Den Haag begrijpt wereld buiten Randstad niet’
Het onderzoek van I&O Research in opdracht van Binnenlands Bestuur onder ruim 4.600 respondenten wijst uit dat men zich in de regio Groningen en Twente overwegend vaker onbegrepen voelt.
De meeste mensen in Groningen en Twente vinden dat ze in Den Haag niet begrijpen wat er buiten de Randstad speelt. En dat gevoel niet te worden gehoord, is in het landelijk gebied aan de randen van Nederland nog sterker dan in het meer stedelijke gebied. Dat blijkt uit onderzoek van I&O Research in opdracht van Binnenlands Bestuur.
Onbegrepen
Het onderzoek onder ruim 4.600 respondenten wijst uit dat men zich in de regio Groningen en Twente overwegend vaker onbegrepen voelt. Zo geven 6 op 10 inwoners uit deze regio’s aan het eens te zijn met de opvatting dat de landelijke politiek niet begrijpt wat er speelt buiten de Randstad. Dat gevoel van miskenning is er sterker dan in de andere vier onderzochte regio’s: Zuid-Holland Zuid, Gelderland Zuid, Brabant Zuidoost en Noord-Holland Zuid.
Toekomstperspectief
Volgens de Groningse bestuurskundige Caspar van den Berg houdt het verband met de demografische samenstelling van de gebieden. ‘Het profiel van de mensen die er wonen’, verduidelijkt hij. ‘Hun opleiding, leeftijd, hun inkomen. Die factoren bepalen in hoge mate hoe je tegen de samenleving aankijkt.’ En dat moet je dan vervolgens in combinatie zien met het ervaren toekomstperspectief, de verwachting dat het met je streek beter zal gaan. Van den Berg: ‘Daar zijn aan de randen van het land grotere zorgen over dan in meer stedelijke gebieden. Veel mensen zijn er niet van overtuigd dat die zorgen adequaat worden opgepakt of gaan worden opgepakt. Veel nationaal beleid komt voort uit de probleemanalyse zoals die geldt in de grootstedelijke gebieden, terwijl de uitdagingen in de landelijke gebieden om een andere aanpak vragen. Dat geeft mensen het gevoel dat ze niet of op de verkeerde manier op de radar staan.’
Scheidslijn
De belangrijkste verschilmaker is de mate van stedelijkheid, de bevolkingsdichtheid. Het onderzoek maakt duidelijk dat de ontevredenheid over de landelijke politiek geleidelijk toeneemt naarmate de stedelijkheid afneemt. Dat verschil neemt met de jaren toe. Het is hier volgens hoogleraar Van den Berg niet zo erg als in de Verenigde Staten, maar er is wel reden voor alertheid. ‘We hebben zelf in de hand dat hier de scheidslijn niet zo erg wordt als in de VS of op het troosteloze platteland van Frankrijk of Spanje. De afstanden zijn hier niet zo enorm, maar de verscheidenheid is wel groot. Dat moet je niet wegredeneren, want er is wel degelijk iets aan de hand.’
De landelijke politiek begrijpt niet wat er buiten de Randstad speelt:
|
2017, gem.NL |
Zuid-Holland-zuid |
Gelderland-zuid |
Twente |
Groningen |
Brabant-zuidoost |
Noord-Holland-zuid |
|
45%
|
34%
|
39%
|
61%
|
58%
|
42%
|
31%
|
Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 5 van deze week (inlog)
Allereerst," in welke regio zit je" (fysiek). Het begrip, "aan de randen van het land" is erg misleidend en doet geen recht. Neem de randstad. Die ligt aan zee en daarmee ook aan de rand van het land; aan de helft van het gebied woont niemand, er is enkel water. Het heeft ook niet voor niets randstad = stad aan de rand, grap ik wel eens.
De grensregio's in oost en zuid liggen aan de grens. Aan die andere kant van de grens gebeurt ook wat. Maar daar heeft het rijk zelden oog voor. Het is ook ver weg van Den Haag. Het wordt ook niet zichtbaar gemakt in statistieken, vergelijkende studies en potentie onderzoek. Het hangt er natuurlijk vanaf wie er woont in de zin, is het een dun bevolkt gebied met weinig dynamiek, of juist wel. In zuidoost-Nederland is dat laatste het geval. De nieuw hotspots en mainport zijn de economische kartrekker van de toekomst. Maar dat hoort men niet graag in de randstad; soms zit men nog behoorlijk in de 'ontkenningsfase'...
En je ziet het terug: in zuidoost Nederland wordt ook aanzienlijk minder geklaagd. Men heeft zichzelf sterk gemaakt. Al blijft het verschil in investeringen en beleid voor buiten de randstad aanzienlijk en veroorzaakt nog steeds een onbalans.