Niet denken dat je de baas bent
In dit alleraardigste overzichtswerk geeft Henk Bouwmans een doorkijkje in het vroegtijdig verdwijnen van wethouders in de periode 2002-2018 en een analyse daarvan. Al in het eerste hoofdstuk gooit hij de knuppel in het hoenderhok door te stellen dat het wethouderschap is in te kaderen in lokaal politiek gekonkel, de strijd om machtsposities, en weinig grip op complexe dossiers, weinig collegiale ondersteuning en de arrogantie van de weinig reflectieve wethouders. Later in het boek stelt Bouwmans dat maar weinig gemeenten ontkomen aan vertrouwensbreuken.
Lessen voor wethouders
Slechts in 67 gemeenten hebben zich in de periode 2002-2018 geen vertrouwensbreuken voorgedaan. En waar wethouders met feestgedruis, bloemen en toespraken voor een periode van meestal vier jaar worden benoemd, blijkt dat vier op de tien de termijn niet volmaken.
Aansprekend in het boek is dat de conclusies worden ondersteund met heldere cijfers en concrete voorbeelden. Over het aantal politieke partijen in de gemeenteraad, het aantal wethoudersposten per gemeente en het gegroeide aandeel van lokale partijen in de colleges van B&W. Hoe het aantal wethouders over de partijen is verdeeld; dat het aantal gevallen en vertrokken wethouders eigenlijk niet is gegroeid, en dat vooral het tweede zittingsjaar gevaarlijk is voor wethouders.
Verstoorde verhoudingen blijken de voornaamste oorzaak te vormen voor het vallen van wethouders. Dat is in iets meer dan een derde van de crises het geval, en vooral in zogeheten probleemgemeenten waar nogal eens onfrisse omgangsvormen heersen.
De grootste probleemgemeenten die Bouwmans noemt zijn Stein, Amersfoort, Deventer, Apeldoorn, Enkhuizen, Edam- Volendam, Meerssen, Delfzijl, en IIsselstein. Daarin zijn in de afgelopen zestien jaar meer dan tien wethouders vroegtijdig vertrokken.
Een tweede aanleiding voor het vroegtijdig stoppen is te herleiden op de individuen zelf. Het gaat dan om uit de hand gelopen projecten waarvoor ze als wethouder verantwoordelijk waren, beschuldigingen van niet-integer gedrag en de problematische bestuursstijl van sommige wethouders. Slechts zelden is de oorzaak voor het vallen van wethouders gelegen in het dualisme of de bestuurscultuur op zich.
Het zijn zulke bevindingen die dit boek tot een mooi overzichtswerk maken. Als u een cadeau zoekt voor een net benoemde wethouder, dan raad ik dit boek aan. Het is prettig leesbaar, geeft de wethouder meteen aan dat hij niet moet denken de baas te zijn, en geeft een aangenaam toekomstperspectief voor gevallen wethouders. Hun carrière lijdt er niet onder.
Citaat uit het boek ‘Wees je als wethouder ervan bewust dat collegialiteit in de politieke arena zijn grenzen heeft en kan omslaan in keihard afrekenen’
Valkuilen voor wethouders door Henk Bouwmans; Boom Bestuurskunde, 2019, 225 pagina’s, 29,90 euro
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.