Mystery Burger: Rust en reflectie

‘Gezien mijn christelijke achtergrond ben ik zelf principieel tegen,’ zegt de inspreker. De winkelier spreekt de raad  toe over het voornemen de winkels op zondag open te stellen. ‘Maar er zijn er die er anders over denken,’ vertelt hij. ‘Ik ken ook ondernemers die tegen zijn,’ zegt een vorige inspreker. ‘Maar genoeg zijn er voor.’ Met zulke insprekers komt de gemeenteraad van Hardenberg geen steek verder. Zou je zeggen. Al blijkt uiteindelijk dat ze de raad precies geven wat hij nodig heeft.

Het afgelopen jaar heeft de gemeente Hardenberg geëxperimenteerd met zondagopenstelling. Na een uitgebreide enquête ligt er nu een raadsvoorstel voor definitieve invoering. 

’Supermarkten moeten 52 zondagen per jaar open kunnen,’ vindt Gijs Schuurman (50Plus) in de eerste termijn. Nu is het voorstel om de supermarkten buiten het toeristenseizoen dicht te houden. ‘Op welke gronden heeft college besloten openstelling in seizoenen te splitsen?’ vraagt Rein Jonkhans (PvdA). ‘Is dit in overeenstemming met de wens van de supermarkten?’ wil Eddy Geesink (Opkoers.nu) weten.

Geesink wil ook weten waarom er voor gekozen is om kleinere winkels in de kernen op 10 zondagen open te laten gaan. ‘Kan het niet gelijk worden getrokken over alle kernen?’ vraagt Mirjam Klok (VVD).

‘De ChristenUnie heeft moeite met dit onderwerp,’ zegt Sake-Christiaan Stelpstra (ChristenUnie) openhartig. ‘Democratie is meer dan de helft plus 1,’ zegt Stelpstra, ‘en wij zien ons zelf als minderheid.’

Hoe dan ook verpakt ook Stelpstra zijn bezwaren als vragen. ’Hoe wordt de vrijwilligheid open te gaan gewaarborgd?’ wil hij weten.  Ook vraagt hij zich af of ondernemers die dicht blijven tóch mee moeten betalen aan verplichte activiteiten die dan op een zondag worden georganiseerd. En: ‘ziet het college geen enkel maatschappelijk risico rondom dit voorstel?’

‘U stelt me heel veel vragen,’ is ook wethouder Alwin te Rietstap opgevallen. ‘U zou ook kunnen zeggen: wat vind ik er zelf van.’ De meeste waarborgen waar de vragenstellers over spreken zijn al besproken, meent de wethouder. En als de raadsfracties het niet met elkaar eens zijn, moeten ze vooral met elkaar het debat aan gaan.

En dát men het niet met elkaar eens is, snapt Te Rietstap wel. ‘Is het huidig voorstel het meest genoemd in de enquête? Nee. Is het meest genoemd dat alles open moet? Nee. Is het meest genoemd dat het dicht moet? Ook nee.’ En het aantal van tien zondagen? Tsja. ‘Iedere grens is arbitrair,’ vindt de wethouder.

De emotie in de raad is niet helemaal te peilen, maar een enkeling kijkt wat vertwijfeld of zelfs hulpeloos. Bert Gelling lijkt de oproep te begrijpen. ‘We moeten met een model komen waarmee we elkaar kunnen vinden,’ zegt hij. CDA’er Rick Brink kondigt twee amendementen aan om de zondag openstelling te verruimen. Stelpstra schrikt daarvan en vraagt nog eens aandacht voor de gevaren van een opjaagde economie. ‘Het komt op me over als een wankel voorstel,’ zegt Jacco Rodermond (D66).

En da’s precies het punt. In een wankel voorstel is het duidelijk dat alle voors- en tegens een plaatsje in de afweging hebben gekregen — en geen van de tweeën de finale doorslag heeft gekregen, ten koste van de ander.

Volgende week zal de gemeenteraad van Hardenberg nog een keer spreken over zondagopenstelling. Deze keer om er een besluit over te nemen. Met een beetje hoop gaan de raadsleden dan in wel op elkaars positie — en wegen ze die voors- en tegens af tot een wankel standpunt. 

Vast en zeker zijn er ook dan nog steeds mensen zijn die het er niet mee eens zijn. Dat hoort immers ook bij democratie. Maar dan is wel duidelijk met welke afweging het besluit tot stand is gekomen. En in een democratie komt dat recht niet alleen de voorstanders maar ook de tegenstanders toe.