Oekraïne is Europa

De wereld zoals we die kenden is op 24 februari 2022 radicaal veranderd. Op die dag en in de maanden daarna zijn de levens van miljoenen Oekraïense gezinnen verwoest. Van het ene moment op het andere waren velen hun complete bestaan kwijt.

Acht miljoen Oekraïners, evenveel als de bevolking van de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht bij elkaar, moesten hun huizen ontvluchten en hun toevlucht zoeken in de Europese Unie. Nog eens zes miljoen mensen zijn ontheemd geraakt in Oekraïne zelf.

Ook voor ons is de wereld veranderd, nu we getuige zijn van de wreedheid, het onrecht, de flagrante schendingen van het internationale recht, de terreur, het gebrek aan respect voor de mensenrechten en de oorlogsmisdaden die een jaar later nog steeds worden begaan op soeverein Oekraïens grondgebied.

We verlangen allemaal naar vrede. Maar de Oekraïners nog het meest. Vrede vormt het fundament waar het hele Europese project op gebouwd is. Maar vrede zonder vrijheid of rechtvaardigheid is geen echte vrede. Een paar weken geleden schetste president Zelensky in het Europees Parlement hoe hij Europa ziet als een continent van normen, waarden, gelijkheid en eerlijkheid, en als een plek waar Oekraïne zich volledig thuis voelt. Maar het Kremlin, zo zei hij, doet zijn uiterste best om die Europese waarden te vernietigen.

Daarom zullen wij achter Oekraïne blijven staan. De Oekraïense burgers rekenen daarop. Europa vertrouwt erop. En de vrede hangt ervan af. We zijn solidair met de talloze gezinnen die alles kwijt zijn. Wij zijn solidair met de Oekraïense soldaten die strijden voor vrijheid, democratie en een rechtvaardige wereld. Wij zijn solidair met degenen die voor ons vechten.

Daarom roept het Europees Parlement op tot de oprichting van een speciaal tribunaal om iedereen die verantwoordelijk is voor oorlogsmisdaden te berechten. Het gaat hier om misdaden die niet verjaren. Misdaden die niet onbestraft kunnen blijven.

De Europese Unie moet dan ook sancties blijven opleggen aan Rusland en aan personen en entiteiten die de illegale oorlog van Poetin steunen, en we moeten druk uitoefenen op andere landen en bedrijven die nog steeds zaken doen met het Kremlin. We kunnen met Rusland niet op dezelfde voet verder blijven gaan.

Met de blik op de toekomst wil het Europees Parlement beginnen met het maken van plannen voor bevrijdingsdag. En voor het EU-lidmaatschap van Oekraïne. Een doel dat elke kandidaat-lidstaat op zijn eigen manier moet bereiken, maar waarvoor de onderhandelingen zo snel mogelijk moeten beginnen. Het vooruitzicht van het lidmaatschap zal niet alleen een morele en symbolische steun in de rug zijn, maar zal ook van belang zijn voor de wederopbouw van een vrij Oekraïne.

Daarbij gaat het niet alleen om de gigantische taak van de materiële wederopbouw van Oekraïne, maar ook om het herstel van de administratieve, bestuurlijke en justitiële systemen. Er zal hard gewerkt moeten worden en er zullen ingrijpende hervormingen nodig zijn. Er zullen veranderingen moeten worden doorgevoerd en er zullen gedurfde beslissingen moeten worden genomen.

Het Europees Parlement kan daarbij helpen, en er zijn tal van EU-programma’s waar Oekraïne gebruik van kan maken. Maar als er het afgelopen jaar iets duidelijk is geworden, dan is het wel dat de Oekraïners een onvoorstelbaar moedig, taai en bewonderenswaardig volk zijn dat in staat is een grote overmacht te weerstaan en zelfs te verslaan. Ze verdienen onze niet aflatende steun. We horen bij elkaar. Oekraïne is Europa. Europa is Oekraïne.

Roberta Metsola is de voorzitter van het Europees Parlement.