Veel wethouders stoppen om gezondheidsredenen

Na de start van de nieuwe colleges is gezondheid het belangrijkste struikelblok voor wethouders. Dat blijkt uit onderzoek van De Collegetafel in opdracht van Binnenlands Bestuur.

Aanslag

Zestien wethouders stopten tijdelijk of definitief om gezondheidsredenen in de eerste maanden na het aantreden van de nieuwe colleges. Dat aantal is een verdubbeling in vergelijking met de start van eerdere collegeperioden. Soms was het gewoon pech omdat de pas aangetreden wethouder een ziekte onder de leden had, in andere gevallen vormde het nieuwe ambt een te grote aanslag op de gezondheid van de betreffende wethouders.

Mentaal zwaar

Het hoge aantal wethouders dat na de start van de collegeperiode om gezondheidsredenen afhaakt, sluit aan op een ontwikkeling die in de afgelopen collegeperiode 2018-2022 zichtbaar is geworden. In de afgelopen vier jaren moest een recordaantal van 88 wethouders om gezondheidsredenen tijdelijk of definitief stoppen – een ruime verdubbeling in vergelijking met eerdere collegeperioden. Het lijkt erop dat het ambt voor steeds meer wethouders fysiek en mentaal een te zware aanslag is op hun gezondheid.

Deeltijd

‘Helaas herkennen wij de trend en vragen daar ook al langer aandacht voor in Den Haag’, aldus Marcelle Hendrickx, voorzitter van de landelijke Wethoudersvereniging en zelf wethouder in Tilburg.
Zij pleit voor het uit de wet halen van het maximum aantal wethouders en het – net als de burgemeester – een ondeelbaar ambt te laten zijn. ‘Nog te vaak zie je vreemde deeltijdconstructies, terwijl al die wethouders meer dan voltijds werkweken draaien. Het zou goed zijn als de wetgever deze signalen meer dan serieus neemt.’

Hendrickx: ‘Het gezondsheidsaspect is essentieel in het ambt. Het laat zien dat het wethouderschap een zware baan is met steeds meer verantwoordelijkheden op inhoud en door de toenemende regionale samenwerking ook steeds meer verantwoordelijkheden in verschillende netwerken.’

Politieke val

Het aantal politiek ten val gekomen wethouders is volgens het onderzoek blijft wel stabiel gebleven. Evenals in vorige collegeperioden haakte om politieke redenen één op de vijf wethouders tussentijds tijdelijk of definitief af. De belangrijkste reden: verstoorde verhoudingen en coalitiebreuken. Sinds het aantreden in de nieuwe collegeperiode zijn slechts zestien wethouders om politieke redenen ten val gekomen, daarvan zijn er zes definitief onderuit gegaan.

Henk Bouwmans en Hans Bekkers

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 1 van deze week