Maak 2022 jaar van beschaving

Einstein wist al dat een probleem niet kan worden opgelost met dezelfde denkbeelden. Kennis dat na een jaar gladstrijken van ophef, scheidende wegen en afrekenen bij de regering niet is doorgekomen. Dezelfde kast met andere poppen. De afzwaaiende poppen klaargestoomd om straks op te duiken in banen om de bestaande logge bureaucratische systeemwereld verder dicht te metselen.

Mensen weten graag waar ze aan toe zijn. Dat lukt niet met snel wisselende zeer korte termijnbeslissingen. Zo blijven de ene dag ‘absoluut de scholen open’ en een week later gaan ze dicht. Of vergoelijkende woorden over een koninklijke puber die feest viert zonder zich te storen aan regels die voor de rest van het land gelden. Inzichten veranderen aan de lopende band en feiten blijken soms niet te kloppen. Als ‘iedereen maar wat roept’ duiken er massaal complotten op. Geholpen door ongecontroleerde sociale kletskamers krijgt de kloof tussen feit en fictie snel voet aan de grond.

Gemeenten bakken het ook bruin. Zijn het geen met subsidie gestuurde achterkamertjes dan wel het bevoorrechten van losse georganiseerde belangen en lobbygroepen. Kapitalen aan participatie- en communicatietrucs worden gespendeerd om inwoners te doen geloven dat het hun eigen keuzes zijn. Dan komt via salamimethodes een extreem energie slurpend datacentrum bij Zeewolde, komen per toeval zoekgebieden voor  gigawindturbines aan het licht of wordt het kleinschalige natuurgebied Waterland opgeofferd aan grootschalige verkeersmaatregelen met drie fly-unders en een vierbaans open tunnelbak. Daar wordt het vertrouwen in de overheid niet beter van.

Breed gedragen vertrouwen lukt waarschijnlijk beter met politici die niet aan de landelijke partijband liggen. Kansen dus voor de 35% lokale politieke partijen. Maar dan moeten deze wel stoppen met doelgroepengezeur en in de haarvaten van de inwoners kruipen en samen werken aan een gedeelde toekomst. Vandaaruit collectief optrekken en kennis van inwoners gebruiken geeft een boost. Zo kan bijvoorbeeld een gemeente dat kiest voor sociale samenhang wonen en zorg aan elkaar koppelen. De vraag dus samen met inwoners beantwoorden wat wonen betekent voor de zorg. En hoe dan de zorg op haar beurt anders kan worden georganiseerd.

Bovenaan de gemeente agenda moeten de mensen staan die leven in de drukte tussen wal en schip. Mensen die niet stemmen maar zwemmen en zich dagelijks proberen te redden in onze complexe wereld. Invullen van het wensbeeld van de ‘zelfredzame mens’ is echt niet mogelijk met een onmogelijk klein budget, kapotte apparaten niet kunnen vervangen, schulden hebben of chronisch ziek zijn met overspannen mantelzorgers. Dan nog mensen die vaak te lang wachten met hulp zoeken. Om als deze wel zoeken te laten verdwalen in wereldvreemde kille digitale procedures.
Geen ambtenaar wil er een zooitje van maken en zijn mensen met eigen ideeën en overtuigingen. Voor hen geldt de uitdaging zonder vooroordelen zich te concentreren op leren kennen van inwoners en samen bezien wat ze aan elkaar hebben. Samenwerken, op de persoon gerichte oplossingen toepassen en mensen niet in de kou laten staan. Onvermijdelijk eist dit soms buiten wetten en regels durven kijken. Het zal voor sommigen stuitend klinken maar het is niks anders dan werken aan beschaving. Het klinkt bijna te simpel voor woorden maar vertrouwen volgt dan vanzelf. Laten we hopen dat 2022 daadwerkelijk het jaar van ‘Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst’ wordt.