Minder overlast door verkorten afsteektijd vuurwerk

Het verkorten van de afsteektijd van vuurwerk rond de jaarwisseling leidt tot minder overlast. Dat blijkt uit een enquête van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Illegaal vuurwerk blijft een zeer groot probleem.

Op verzoek van het ministerie van Veiligheid en Justitie heeft de VNG gemeenten bevraagd over het verloop van de jaarwisseling. De aanleiding was de invoering van het nieuwe Vuurwerkbesluit waarin de afsteektijden van vuurwerk werden ingeperkt. Voortaan mag op 31 december pas vanaf 18.00 uur vuurwerk worden afgestoken in plaats van 10.00 uur.

Late besluitvorming hinderlijk

Er hebben 62 gemeenten aan de enquête deelgenomen. De grote meerderheid van gemeenten geeft aan dat de jaarwisseling rustiger was dan vorig jaar en legt een verband met de kortere afsteektijden. Een kleiner deel geeft aan dat er geen verschil was met voorgaande jaren. Enkele gemeenten stellen hinder ondervonden te hebben van de late besluitvorming over de beperking van de afsteektijden. Tot op een laat moment was er veel onduidelijkheid. Meer communicatie op landelijk niveau had ook volgens die gemeenten kunnen helpen, omdat de nieuwe afsteektijden nog niet bij iedereen bekend waren.

Kosten inzet

Er zijn op basis van de uitvraag geen algemene uitspraken te doen over de kosten die gemeenten kwijt zijn aan de inzet. Dat komt volgens de VNG doordat de samenstelling van het bedrag nogal varieert. ‘De ene gemeente noemt alleen de kosten voor de inzet van handhaving, een andere gemeente neemt ook de kosten voor reiniging, maatregelen in de openbare ruimte en communicatie mee. Een enkele gemeente neemt ook de schade mee die is aangericht’, aldus de koepelorganisatie. Dat leidt er toe dat de bedragen die gemeenten noemen niet met elkaar vergeleken of in breder perspectief geplaatst kunnen worden. Driekwart van de reagerende gemeenten is niet extra gaan handhaven. De minderheid die dit wel deed was enkele honderden tot enkele duizenden extra euro kwijt. Voor een minderheid vormden financiële redenen een rol om niet extra te handhaven. Daarnaast was een gebrek aan politiecapaciteit en boa’s een overweging.

Bestuurlijke maatregelen

Iets minder dan de helft van de gemeenten blijkt bestuurlijke maatregelen te hebben toegepast. Wat opvalt is dat veel gebruik is gemaakt van waarschuwingsbrieven aan (potentiele) raddraaiers. Een enkele gemeente heeft een gebiedsverbod uitgevaardigd, een last onder dwangsom opgelegd of artikel 172A Gemeentewet toegepast. In een gemeente is het mogelijk gemaakt om in het centrum preventief te fouilleren.

Vuurwerkvrije zones komen beperkt voor

Een handvol gemeenten heeft een of meerdere vuurwerkvrije zones ingesteld. Dat gebeurt om brand tegen te gaan of om de rust te beschermen op plekken waar het afsteken van vuurwerk een onevenredig negatief effect heeft op de omgeving, zoals rond dierenasiels, ziekenhuizen, ouderencentra. Gemeente faciliteren relatief veel evenementen, waaronder een enkel centraal georganiseerd vuurwerkfeest. Gemeenten faciliteren diverse evenementen, zoals een feest in een jongerencentrum of een evenement op het centrale plein. De ondersteuning van de gemeente varieert van het onder eigen regie organiseren tot een financiële bijdrage of praktische ondersteuning.

Illegaal vuurwerk groot probleem

Het aantal incidenten neemt de laatste jaren af en er is een toenemende alertheid van het openbaar bestuur op ordeverstoringen en excessen. Meerdere gemeenten geven aan dat de grootste problemen worden veroorzaakt door illegaal zwaar vuurwerk. De bestrijding hiervan moet volgens de gemeenten op landelijk niveau worden aangepakt en onverminderd prioriteit krijgen.