Wendbaarheid cruciaal voor transformatie publieke organisaties

Daarvoor onmisbaar: duurzaam personeelsbestand.

Veel publieke organisaties zijn in transformatie. Werk verandert door technologie, flexibilisering van arbeidscontracten en de ontwikkeling naar zelforganisatie. Maar transformeren reikt verder dan alleen een andere organisatie-inrichting, een andere strategie of ander beleid. Om goed in te spelen op de dynamische buitenwereld, moet je ook wendbaar zijn. “En dat gaat over mensen. Want zij zijn degenen die een organisatie wendbaar maken”, stelt adviseur Froukje Pinkse.

“Neem de zorgsector, waar zorgprofessionals steeds vaker als zzp’er werken en zelfmanagement in teams vooropstaat. Deze setting vergt veel van medewerkers die hetzelfde werk doen in minder tijd, meer taken en verantwoordelijkheden op hun bord hebben, en ervoor moeten zorgen dat ze meegaan in alle veranderingen. Met die ballen in de lucht is het lastig om te anticiperen op of bewust stil te staan bij vragen als: ‘Kan en wil ik in mijn werk meebewegen in de veranderingen? Ben ik inzetbaar tot de pensioenleeftijd? Wat is mijn plan B als ik dit werk lichamelijk niet meer volhou? En kan ik me straks nog wel omscholen?’ Gevolg hiervan is dat knelpunten zich (te) laat aandienen.”

Zet langetermijnbril op
“Zelforganisatie en duurzame inzetbaarheid gaan dus niet vanzelfsprekend samen, en behelzen meer dan alleen fit en gezond je werk uitvoeren. Dat geldt voor de zorgsector, maar ook voor andere branches. Als je je organisatie zelforganiserend inricht, betekent dit een continue verandering van eisen aan werk en personeel. Je moet je daarom voortdurend afvragen of organisatie, werkinhoud en medewerkers nog steeds matchen. En dan is het cruciaal om een langetermijnbril op te zetten; zowel voor de medewerker (‘hoe ben én blijf ik inzetbaar en speel ik in op veranderende marktvragen?’) als voor de organisatie (‘hoe zorg ik voor een duurzaam personeelsbestand dat de juiste kennis en competenties heeft en past bij onze meerjarenkoers?’).

De vervolgvraag die vaak wordt gesteld, is bij wie de verantwoordelijk voor zo’n duurzaam personeelsbestand nu eigenlijk ligt. Het antwoord is wat mij betreft simpel: bij manager én medewerker. Waarbij de manager de ruimte biedt en de professional de ruimte pakt. Beiden hebben er belang bij dat talenten tot hun recht komen. ‘Doe ik als medewerker waar ik goed in ben, waar ik energie van krijg en waar ik mee in mijn kracht sta?’ en ‘Heb ik als manager zicht op de talenten die ik in huis heb, en stel ik mensen in staat die volledig te benutten?'”

Betrek je mensen
“Wat je als organisatie kunt doen om je medewerkers te laten werken aan hun eigen inzetbaarheid en daarmee de wendbaarheid van je organisatie?

• Betrek medewerkers bij het vaststellen van je koers. Creëer vervolgens draagvlak en regelruimte, zodat de professional zelf de keuzes kan maken, die passen bij deze richting.
• Heb een gedeelde en duidelijke visie. Bepaal samen met je medewerkers wat je onder duurzame inzetbaarheid verstaat en welke mogelijkheden er zijn om hiermee aan de slag te gaan.
• Neem het onderwerp op in je jaarsystematiek en bespreek het periodiek met elkaar. Openheid en transparantie zijn hierbij essentieel.
• Vorm een netwerkorganisatie en geef je mensen inzicht in de in- en externe loopbaanpaden. Voorzie medewerkers van vrijheid én hulpbronnen om hun eigen talent en vaardigheden te benutten.

Strategische personeelsplanning, gericht op toekomstscenario’s, vergroot de wendbaarheid van je organisatie. Met daarin de ontwikkelingen die je te wachten staan, de koers die je vaart, en de kennis en competenties die nodig zijn om je ingeslagen koers waar te maken.”

Support welkom?
Ben jij een publieke organisatie in transformatie? En wil je dit traject laten slagen met wendbaarheid, duurzame inzetbaarheid en de juiste personeelssamenstelling? Onze adviseurs Froukje Pinkse en Laura Berger denken én werken graag met je mee.

Lees ook eens onze publicatie over de transitie die MEE Veluwe en MEE IJsseloevers doormaakten.