Tien suggesties voor rekenkameronderzoek in 2017

Van decentralisaties en vluchtelingen tot Omgevingswet en duurzaamheid
Ook 2017 belooft voor gemeenten een enerverend jaar te worden. Terwijl de transformatie van het sociaal domein nog in volle gang is, staat er alweer een nieuwe uitdaging voor de deur: de Omgevingswet. Hoe zorgen gemeenteraden bij dit soort grote veranderingen voor de juiste grip en sturing? Als rekenkamer kun je de raad met onderzoek inzicht verschaffen. We geven je tien suggesties voor de onderzoeksagenda van komend jaar.

Bescherming persoonsgegevens Jeugdwet en Wmo
Sinds 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor jeugdhulp (via de Jeugdwet) en ondersteuning thuis (via de Wmo). Een omvangrijk takenpakket met dito budget, verantwoordelijkheden en risico’s. Veel gemeenten hebben deze eerste twee jaar sterk gestuurd op het tegengaan van financiële risico’s; met monitoring van kentallen en screening van cliënten. Het heeft geleid tot een grote datastroom. Maar is dit proces wel effectief en efficiënt ingericht? En hoe zit het met de privacy van cliënten? Zaken waarnaar je rekenkameronderzoek kunt doen.
Publicatie: Geert van Dijk over privacybescherming na de drie decentralisaties
Voorbereidingen op Omgevingswet
De nieuwe Omgevingswet die in 2018 een feit is, brengt voor gemeenten een grote interne verandering met zich mee. Alle typen vergunningen moeten namelijk via één centraal loket worden geregeld. Zijn gemeenten hierop voldoende voorbereid? En welke stappen zijn nog nodig om de wet straks goed uit te voeren? Als rekenkamer kun je het antwoord hierop verkrijgen met een ex ante onderzoek.
Publicatie: Eric Copius Peereboom over het nut van de Omgevingswet
Vluchtelingenproblematiek
Niet alleen landelijk, maar ook lokaal leidt de vluchtelingenkwestie tot grote vragen. Hoe moeten gemeenten omgaan met de opvang en integratie van vluchtelingen? Hoe verhouden de gemeentelijke ambities zich tot de wettelijke verplichtingen? Hoe staat de bevolking ertegenover? En hoe kun je polarisering voorkomen? Rekenkameronderzoek hiernaar biedt kaders voor vluchtelingenbeleid.
Publicatie: Laura Berger over rekenkameronderzoek naar vluchtelingenbeleid
Regionale samenwerking in sociaal domein
De decentralisaties in het sociaal domein zijn op veel plekken opgepakt door regionaal samen te werken. Hiermee is een nieuwe regionale bestuurslaag ontstaan, die grote financiële en maatschappelijke verantwoordelijkheden heeft. Raadsleden zeggen te worstelen met de noodzaak en sturing van deze regionale samenwerking. Als rekenkamer kun je daarin bijspringen en onderzoeken hoe de samenwerking is vormgegeven en welke sturingsmogelijkheden de raad heeft.
Publicatie: Henry Potman over grip op regionale samenwerking
Toezicht op naleving Drank- en Horecawet
In 2014 is de leeftijdsgrens voor het kopen van alcohol verhoogd naar 18 jaar. Gemeenten zijn nu aan zet om deze aanscherping van de Drank- en Horecawet staande te houden. Daarvoor moeten zij onder meer een preventie- en handhavingsplan opstellen. Nu de aangepaste wet een aantal jaar van kracht is, leent 2017 zich er goed voor om de handhaving te evalueren. Dat kan via rekenkameronderzoek.
Effectiviteit re-integratie binnen Participatiewet
De uitvoering van de Participatiewet is sinds 2015 de verantwoordelijkheid van gemeenten. Interessant om als rekenkamer te onderzoeken in deze ontwikkeling: hoe doeltreffend zijn de re-integratietrajecten die de gemeente aanbiedt? Welke instrumenten worden ingezet? Hoe verhouden kosten en effectiviteit zich tot elkaar? En helpt de gemeente wel echt de participatie in de maatschappij te vergroten?
Publicatie: Jenny den Hertog over het halen van de banenafspraak met samenwerking
Burgerparticipatie
In onze participatiesamenleving staat het meedoen van burgers centraal. Gemeenten lopen hierbij echter tegen verschillende vraagstukken aan. Welke rol heeft de raad bijvoorbeeld als burgers bijdragen aan de ontwikkeling van beleid? En wat vraagt burgerparticipatie van ambtenaren, college en raad? Deze kwesties lenen zich uitstekend voor rekenkameronderzoek, waarin burgers actief worden betrokken.
Evaluatie revolverende fondsen
Meerdere revolverende fondsen van gemeenten en provincies zijn nu een aantal jaar onderweg. Tijd voor de rekenkamer om te evalueren wat deze fondsen hebben bereikt. Maken zij hun verwachtingen waar en stimuleren zij inderdaad innovatie in het mkb? En hoe worden raad en staten geïnformeerd over de fondsresultaten?
Publicatie: Edwin Netjes over de tijdige evaluatie van revolverende fondsen
Inbedding duurzaamheid
Duurzaamheid en het belang ervan krijgen steeds meer hun plek in de gemeentelijke organisatie. Een circulaire economie is het nieuwe streven. Wat is hiervan de stand van zaken? En liggen gemeenten op koers om de forse landelijke en Europese afspraken na te komen? Het zijn relevante vragen om rekenkameronderzoek naar te doen.
Publicatie: Eric Copius Peereboom over rekenkameronderzoek naar duurzaamheidsbeleid
Resultaten ambtelijke fusies
Verschillende gemeenten zijn de afgelopen jaren ambtelijke fusies aangegaan om schaalvoordelen te behalen in hun beleidsontwikkeling en -uitvoering. Het is nu aan de rekenkamers om te onderzoeken welke resultaten deze fusies hebben opgeleverd. Wat zijn de gevolgen? Hoe werkt het? En hoe beïnvloedt het de mogelijkheden van de raad om eigen beleid te voeren?

Onderzoekssupport nodig?
Wil je als rekenkamer met een van deze thema’s aan de slag? KplusV helpt graag mee om je rekenkameronderzoek tot een succes te maken. Dat doen we al jaren voor gemeenten, provincies en waterschappen. Waarbij we onze onderzoeksexpertise combineren met inhoudelijke kennis. Onze onderzoeksteams bestaan daarom ook altijd uit adviseurs die verstand hebben van methodologieën én van de inhoud. Meer hierover weten? Bel dan eens met Laura Berger of Henry Potman.

Je leest hier twee recente artikelen uit zijn hand over goed rekenkameronderzoek:
Rekenkameronderzoek? Betrek in- én externe stakeholders
Goed rekenkameronderzoek kent meerdere perspectieven