Hoe kunnen we start-ups en scale-ups beter ondersteunen?

Succesvolle start-ups en scale-ups bieden oplossingen voor maatschappelijke opgaven en dragen bij aan een succesvolle en aantrekkelijke regio. Er zijn daarom diverse publieke en private programma's om deze doelgroep te ondersteunen. De ondersteuningsprogramma’s in Gelderland zijn echter onvoldoende bekend bij start-ups en scale-ups. Dat blijkt uit het onderzoek dat KplusV onlangs uitvoerde onder ongeveer 250 start-ups in Gelderland. Wat is er nodig om start-ups en scale-ups beter te ondersteunen? Ze zetten de conclusies uit het onderzoek én tips op een rij.

Wat zijn de belangrijkste conclusies?

• Het merendeel van de programma’s is onbekend bij een groot deel van de start-ups; ze blijken te weinig zichtbaar en lastig vindbaar.
• Veel start-ups zijn actief in de circulaire economie, de energietransitie, agro-food en health. Daarmee bieden zij in potentie oplossingen voor actuele maatschappelijke vraagstukken, zoals energie, stikstof, biodiversiteit, minder afval en gezondheid.
• Er zijn veel verschillende aanbieders en labels die communiceren met deze ondernemers ten opzichte van de andere regio’s. Het investeren in samenwerking, krachtenbundeling en het centraliseren van loketfuncties is cruciaal om ook te kunnen spreken van een 'ecosysteem'. Hierdoor kunnen start-ups en scale-ups makkelijker en sneller het juiste loket en de juiste support vinden.

Beter aansluiten op de levensfasen van ondernemers

Start-ups en scale-ups ervaren in iedere levensfase nieuwe uitdagingen, waarbij het bedrijf, product en organisatie zich moet ontwikkelen. Zelfs de meest veelbelovende innovaties ondervinden moeilijkheden in het bestendigen van groei en het realiseren van de groeipotentie. Het aanbod van Gelderse programma's kent ondersteuningsmogelijkheden voor verschillende levensfasen, waarbij aansluiting tussen de levensfase en bijbehorende begeleiding gewenst, maar niet altijd aanwezig is.

Behoeften van start-ups

Start-ups hebben een enorme keuze en kunnen geholpen worden op diverse thema's. De meeste start-ups hebben behoefte aan ondersteuning om investeringsgereed te worden, het vormen van samenwerking voor projecten en consortia én de strategische ontwikkeling van het bedrijf, zoals de waardepropositie en het business plan. Het juiste programma kan een behoorlijke versnelling opleveren in het ontwikkelproces van het bedrijf of de innovatie. Daarbij is ook de toegang tot het extra netwerk zeer waardevol voor start-ups.

Zoek de samenwerking

Er zijn dus veel organisaties in Gelderland die zich bezig houden met ondersteuning van start-ups en scale-ups. Dat is een positieve constatering. Maar de onderzoeksresultaten laten zien dat de zichtbaarheid en herkenbaarheid hiervan bij ondernemers laag is. Voor een goede begeleiding van ondernemers, is het van belang dat de ondersteunende organisaties gaan samenwerken! Het is essentieel om de aansluiting tussen de verschillende ondersteuningsprogramma's en diens aanbod te optimaliseren.

Dat vraagt allereerst bewustzijn van de verschillende aanbieders dat zij met elkaar het Gelderse ecosysteem vormgeven en het ook zodanig neer moeten zetten dat het herkenbaar is voor start-ups. Een tweede belangrijke factor is dat de programma's voor ondernemers vraaggestuurd werken. Dan ontwikkelt het ecosysteem zich mee met de veranderende behoefte van de doelgroep en de maatschappij. Dit verandert regelmatig door marktontwikkelingen, beleidsontwikkelingen en organisationele veranderingen. Daarna kun je (samen) meer marketing inzetten voor een versterking van de profilering, zichtbaarheid en vindbaarheid.

Een goed werkend ecosysteem

Een goede samenwerking tussen alle partijen in het ecosysteem klinkt eenvoudig. Alleen is het speelveld vaak complex met meerdere initiatieven, eigenaren en verschillen in tempo en belangen. Het is lastig voor betrokken partijen om dit alleen te organiseren. KplusV heeft veel ervaring in het opzetten van ecosystemen en ecosysteemonderdelen. Daarnaast begeleiden ze jaarlijks zo'n 300 start-ups, scale-ups en mkb-bedrijven in groei en financiering. Samen met verschillende ecosysteempartners zetten ze zich in om ecosystemen zo goed mogelijk te laten functioneren. Het ondervragen van de doelgroep is daarbij een belangrijk meetpunt om te kunnen bepalen of het ecosysteem de juiste ondersteuning voorbrengt. Inzicht krijgen in de beleving van de doelgroep draagt bij aan het doorontwikkelen van het ecosysteem.

Samengevat zijn de tips:
 

Tip 1: Zoek de samenwerking met andere partijen in plaats van naast elkaar te werken als losse eilanden. Denk vanuit een ecosysteem! Zorg ervoor dat iedere actor in het ecosysteem ook kan fungeren als warme toegang tot een andere ecosysteempartner die beter past voor de gevraagde ondersteuning van de huidige stap door de betreffende start-up of scale -up.

Tip 2: Laat het ecosysteem vanuit het ondernemersperspectief werken. Zet niet het eigen aanbod centraal, maar onderzoek wat de wensen en hulpvragen van ondernemers zijn. Dit stimuleert innovatie.

Tip 3: Zorg voor een goede en duidelijke positionering van alle programma's, zodat start-ups en scale-ups weten waar ze met welke vragen terecht kunnen.