‘Aso-wet’ in eerste jaar nog weinig gebruikt

De Wet aanpak woonoverlast (Waw), die burgemeesters bevoegdheden geeft om overlastgevers een bestuursmaatregel op te leggen, is in juli één jaar in werking. Gemeenten maken echter nog maar weinig gebruik van de ‘aso-wet’, zeggen ingewijden.

Gedragsaanwijzing

Burgemeesters kunnen volgens de Waw een zogeheten gedragsaanwijzing opleggen aan inwoners die langdurig voor veel overlast zorgen. Zo'n gedragsaanwijzing houdt in dat de ontvanger onder dwang bepaalde zaken moet doen of laten, zodat daarmee de overlast wordt weggenomen. Daarbij moeten wel eerst alle andere wegen zijn bewandeld, waaronder waarschuwingen, mediation en buurtbemiddeling. Bij het negeren van een gedragsaanwijzing kan een overlastbezorger zelfs uit zijn of haar koophuis worden gezet.

Koudwatervrees

Gerard Scholten, als specialist huurdersrecht werkzaam bij Tomlow Advocaten, laat weten dat hij in de dagelijkse praktijk nog weinig merkt van de Waw. ‘Ik merk dat er bij gemeenten nog veel onwetendheid en koudwatervrees is om echt met die wet aan het werk te gaan. Men kent de mogelijkheden vaak niet goed. Ook is men binnen de ambtelijke apparaten bang om zich weer allemaal papierwerk op de hals te halen’, aldus Scholten. ‘Ik doe veel werk voor woningbouwverenigingen, en als zij de gemeente vragen om op te treden tegen een overlastgevende huurder, verwijzen die vaak door naar de civiele rechter. Ook is men nogal huiverig met het delen van gegevens vanwege privacywetgeving.’

Aanvullen Apv’s

Het beeld dat Scholten schetst wordt grotendeels bevestigd door Michel Vols, Hoogleraar openbare-orderecht aan de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Of er al veel gebruik van gemaakt wordt? Ja en nee. Ja, omdat redelijk veel gemeenteraden de bevoegdheden in de Waw inmiddels aan hun burgemeesters hebben toegekend door de Algemene Plaatselijke Verordening aan te vullen. Daar zijn momenteel ook nog veel gemeenten mee bezig omdat daar eenmaal politieke debatten aan voorafgaan. Daarnaast kunnen de collegeformaties daarin een vertragende factor zijn.’

Dreigmiddel

‘Nee’, vervolgt Vols, ‘omdat er nog niet veel gedragsaanwijzingen zijn opgelegd voor zover ik heb opgemerkt. Dat wordt overigens ook nergens centraal bijgehouden.’ Dat er nog weinig gedragsaanwijzingen zijn opgelegd kan volgens Vols aan twee dingen liggen. ‘Enerzijds merk ik dat gemeenten nog niet weten wat ze allemaal kunnen met de Wet aanpak woonoverlast. Er zijn nog veel vragen, bijvoorbeeld hoe ernstig een situatie moet zijn om ingrijpen te rechtvaardigen. Anderzijds kan het zo zijn dat er vooral gedreigd wordt met een gedragsaanwijzing. In dat geval is er geen formeel juridisch besluit. Dat is mooi omdat het makkelijk is, maar op die manier is het gebruik van de Waw ook moeilijk te meten en te onderzoeken.’

Aansprekend voorbeeld

Vols verwacht dat komend jaar de eerste gedragsaanwijzingen ook daadwerkelijk aan de rechter worden voorgelegd. Ook verwacht hij dat burgemeesters minder kopschuw worden om gebruik te maken van hun nieuwe bevoegdheden volgens de Waw. ‘Het is daarbij doorgaans wachten op een aansprekend voorbeeld. Daarna volgt doorgaans de rest’, aldus Vols.