Burgers betalen teveel, maar misschien ook niet

Inwoners en bedrijven in Haarlemmermeer weten niet of zij te veel of juist te weinig betalen voor een paspoort, evenementenvergunning of een bouwvergunning (wabo). De gemeente verzamelt te weinig informatie over de kosten en de kostendekkendheid van leges.

Kostendekkend

Dat stelt de Rekenkamercommissie (rkc) van de gemeente Haarlemmermeer in haar rapport ‘Naar betere informatievoorziening, meer inzicht en zorgvuldiger besluitvorming’. De rekenkamer heeft onderzocht of het gemeentebeleid –gericht op honderd procent kostendekkendheid van heffingen en leges- wordt gerealiseerd.

Geen antwoord

Op die vraag kan de rekenkamer eigenlijk geen antwoord geven, omdat de gemeente geen volledig en actueel inzicht heeft in de mate van kostendekkendheid, zo blijkt uit de rapportage. De rekenkamercommissie heeft voor haar onderzoek gekeken naar zeven verschillende leges en heffingen: paspoorten, bouwvergunningen (wabo), evenementenvergunning, ontheffing winkeltijdenwet, grafrechten/lijkbezorginsgrechten, rioolheffing en afvalstoffenheffing.

Verdiend

De laatste cijfers dateren volgens de rekenkamer uit 2009, toen de gemeente Haarlemmermeer eenmalig de kostendekendheid van de leges heeft onderzocht. Daaruit blijkt volgens de rekenkamer dat sommige diensten meer opleverden dan zij kostten, zoals bouwleges. Soms schoot de gemeente er ook financieel bij in. Zo werden bij paspoorten maar 80 procent van de kosten gedekt. Per saldo heeft Haarlemmermeer over 2009 2,3 miljoen euro verdiend aan legesplichtige diensten, aldus het rapport. Ze kreeg 10,2 miljoen euro binnen, terwijl er maar voor een bedrag van 7,9 miljoen aan kosten waren gemaakt.

Ondernemers

De rekenkamercommissie stelt op basis van haar bevindingen dat er voor de gemeente ‘werk aan de winkel is’. Momenteel kan niet worden vastgesteld of de gemeente wel voldoende ontvangt voor geleverde diensten, maar ook niet of burgers en ondernemers al dan niet te veel betalen. De gemeente moet meer doen om de informatie over tarieven en kosten te verbeteren. ‘Het is dan beter aan Haarlemmermeerders uit te leggen of zij niet teveel betalen voor producten en diensten van de gemeente’, aldus de commissie in haar rapport.

Niet in control

Het college van Haarlemmermeer is het niet eens met de conclusies van de rekenkamer. Het rapport suggereert dat ‘wij niet in control zijn’. B en W herkennen zich niet in dat beeld, zo laat het college in een schriftelijke reactie weten. Over de ‘winst’ die over 2009 is gemaakt, stelt het college dat inkomsten over een bepaald jaar worden geraamd op basis van uitgaven van een eerder boekjaar (‘voorcalculatie’). De gerealiseerde aantallen worden uiteindelijk gebruikt voor het eventueel bijstellen van tarieven. Gezien dit systeem voor voorcalculatie is het volgens het college ‘niet op elk moment mogelijk een actueel inzicht te hebben in de mate van kostendekkendheid’, aldus B en W in zijn schriftelijke verklaring.

Onzin

De rekenkamer vindt dat onzin. Volgens de rekenkamer moet de gemeente als onderdeel van haar planning- en controlcyclus ‘beschikken over actuele inzichten’ over de kostendekkendheid van leges en heffingen.