Weg met de term ‘reces’

In de eerste week van september komt de politieke machinerie weer op gang na een zomerreces van ongeveer twee maanden. De nationale politiek bereidt zich voor op Prinsjesdag. In gemeente en provincie komen de raden en Staten weer bijeen voor de start van het nieuwe politieke seizoen. In het webtijdschrift ‘De Hofvijver’ van het Montesquieu-instituut rekent collega Aalt-Willem Heringa voor dat in Nederland de Tweede Kamer ongeveer 140 dagen per jaar in vergadering bijeen is. Naast het lange zomerreces is er een winter- en een voorjaarsreces.

Dat cijfer van 140 dagen komt overeen met het aantal zittingsdagen van het Amerikaanse Congres. De VS heeft een lange recesperiode en dat geldt ook voor Nederland. In gemeente en provincie steekt de politieke activiteit anders in elkaar – met in ieder geval minder plenaire vergaderingen – maar over het geheel genomen is de recesperiode wel enigszins vergelijkbaar met die van de nationale politiek. Zijn die recesperiodes nu te lang of te kort? In ieder geval is de term ‘reces’ uiterst verwarrend. Ook buiten het reces om vergadert de volksvertegenwoordiging beperkt en is er veel activiteit buiten het vergaderen om.

Een periode van reces roept het beeld op van vakantie en een lege politieke periode. Soms worden politici teruggeroepen van reces omdat er belangrijke politieke kwesties spelen. Heringa pleit er voor om het reces voor de nationale politiek verder uit te breiden. Het land blijkt heel goed te functioneren als de parlementariërs niet in Den Haag bijeen zijn. Er is ruimte voor ander en groter nieuws dan het politieke gekonkel in de Hofstad. Er komt meer tijd vrij om echt als volksvertegenwoordiger te functioneren en dat kan het beste in het land. De vele tijd die parlementariërs doorbrengen met reces en andere dagen dat de Tweede Kamer niet vergadert noemt Heringa een weldaad voor de samenleving: wij hebben rust en zij moeten toch nog werken. Zijn conclusie: ‘Kortom meer reces. Hoe meer men vergadert en bij elkaar zit, hoe minder efficiënt de tijd wordt benut. Reces is geen vrije tijd: bezoeken aan het land, de regio’s en de achterbannen. Een win-win voor iedereen.’

Uitbreiding van het voorjaarsreces en een eventueel najaarsreces zijn de concrete voorstellen. In de herfst kan in het land de begroting worden uitgelegd en in het voorjaar kan ter plekke worden gekeken hoe wetgeving wordt uitgevoerd. Alleen op het eerste oog is het voorstel van Heringa sympathiek. Activiteiten van volksvertegenwoordigers buiten de vergaderingen om zijn zeer toe te juichen. Politici werken zich in de regel een slag in de rondte om alle taakstellingen goed in te vullen. Er is veel werk dat onzichtbaar is en het politieke bedrijf leidt tot werkweken van aanzienlijke omvang. Juist om die reden is de  beeldvorming dat politici meer ‘vakantie’ hebben dan iedere andere werknemer schadelijk te noemen.

Uitbreiding van het reces voedt dat beeld verder en heeft om die reden een negatieve uitwerking op het politieke bedrijf. Veel beter is het om de term reces te schrappen. Er is te veel associatie met vrije tijd en vakantie. Het vergaderen is maar een deel van de activiteit van volksvertegenwoordigers, het andere deel is tenminste even belangrijk.

Geef volksvertegenwoordigers de mogelijkheid om een aantal weken geheel afwezig te zijn. Dat is dan een stelsel van vakantie dat enigermate vergelijkbaar is met de stelsels die van toepassing zijn voor gewone werknemers. Voor het overige wordt er gewerkt en dan is het helemaal niet meer van belang of wel of niet wordt vergaderd. Dus geen uitbreiding van het reces, maar weg met het reces als verschijnsel.