Herindelingsburgemeesters woest op Kamerleden
De burgemeesters van Uden en Landerd zijn witheet op twee Kamerleden. Na een zorgvuldig verlopen herindelingsproces zetten twee Kamerleden een streep door hun herindelingsplan. Ze laten het er niet bij zitten.
Witheet zijn ze, de burgemeesters van Uden en Landerd. Na een zorgvuldig verlopen herindelingsproces zetten twee Kamerleden op een achternamiddag via een amendement lukraak een streep door het fusieplan. Een brief op poten is naar de Tweede Kamer gestuurd, om de Kamerleden op het hart te drukken het amendement te verwerpen.
Ongehoord
‘Als het amendement wordt aangenomen, tart dit de democratische besluitvorming. Het is ongehoord. Dit druist in tegen alle democratische regels’, fulmineert de Udense burgemeester Henk Hellegers. ‘Dit ondermijnt de legitimiteit van de democratie’, vult zijn collega Marnix Bakermans van Landerd even zo kwaad aan. Als donderdag het amendement wordt aangenomen en Uden en Landerd zonder Schaijk moeten fuseren, gaat Bakermans daar niet aan meewerken. Ook Hellegers wil geen uitvoering aan dat geamputeerde fusieplan geven.
Verbijstering
Tot verbijstering van beide gemeentebesturen dienden de Kamerleden Harry van der Molen (CDA) en Nevin Özütok (GroenLinks) vorige week, tijdens de behandeling van de wet tot samenvoeging Landerd en Uden tot de nieuwe gemeente Maashorst, een amendement in. Zonder overleg met beide gemeentebesturen of hun (lokale) achterban, benadrukken beide burgemeesters. De Kamerleden stellen daarin dat Schaijk – een van de kernen van Landerd – niet aan Uden moet worden toegevoegd, maar aan Oss. Volgens Van der Molen en Özütok is in het herindelingsproces onvoldoende aandacht geweest voor het draagvlak onder de inwoners van Schaijk.
Draagvlak
Klinkklare onzin, stellen beide burgemeesters. Over het huidige herindelingsplan is op veel verschillende manieren en momenten met inwoners gesproken. ‘We hebben een uitgebreid traject van burgerparticipatie doorlopen’, benadrukt Hellegers. Uit de verkiezingsuitslag van 2018 bleek dat er onder de bevolking van zowel Landerd als Uden grote steun was voor een fusie tussen beide gemeenten. Partijen die voor herindeling waren, kwamen als winnaars uit de stembus. Beide gemeenteraden stemden eind 2018 met grote meerderheid in met de herindelingsplannen. ‘Hoeveel draagvlak en hoeveel democratische legitimiteit wil je hebben’, aldus Bakermans. ‘Zowel de provincie als de minister van Binnenlandse Zaken zeiden dat we het proces netjes bottum-up hebben gevoerd’, vult Hellegers aan.
Schoffering
Een actiegroep die tegen het huidige fusieplan en voor samenvoeging van Schaijk bij Oss is, heeft de Kamerleden in aanloop naar de wetsbehandeling weten te bereiken en te overtuigen. Dit heeft volgens beide burgemeesters geleid tot het ‘ondoordachte amendement’ van het CDA en GroenLinks. ‘Met dat amendement wordt een streep door mijn gemeente gezet. Het is onvoorstelbaar wat hier gebeurt en een schoffering van de lokale democratie’, aldus de Landerdse burgemeester Bakermans. Ook de argumenten van beide Kamerleden kan hij niet volgen. ‘Ik kan dit niet aan mijn inwoners uitleggen.’ Hij neemt het de Kamerleden kwalijk dat ze geen navraag bij zijn gemeentebestuur hebben gedaan. ‘Ze kennen de gemeente niet; ze zijn er nog nooit geweest.’
Gesprek
Hellegers en Bakermans hebben donderdagmiddag met beide indieners van het amendement gesproken, in de hoop hen te kunnen overtuigen het amendement in te trekken. Die toezegging is niet gedaan. ‘Ze hebben naar onze argumenten geluisterd en hebben gezegd deze in hun gedachtegang mee te nemen’, aldus Hellegers. Veel hoop op intrekking hebben ze niet.
Brief op poten
De hoop is nu gevestigd op de rest van de Kamer, die donderdag over het amendement en het wetsvoorstel stemt. Minister Ollongren van BZK heeft het amendement ontraden. In niet mis te verstane bewoordingen roepen beide burgemeesters in een brief de Kamerfracties op tegen het amendement te stemmen. ‘Wij ervaren dit amendement als een ondermijning van de legitieme lokale democratie wanneer de Tweede Kamer, zonder hoor- of wederhoor, ingrijpt in deze herindeling’, schrijven de burgemeetsters. ‘Het is voor ons als bestuurders bijzonder frustrerend om de zorgvuldig beargumenteerde en gekozen gemeentegrenzen van Maashorst in dit amendement met een nationale gum en potlood te corrigeren. Het getuigt van een arrogantie waartegen terecht zoveel burgers ageren.’
Twee petities
Naast de burgemeesters roeren ook twee actiegroepen zich. De al bestaande actiegroep die vindt dat Schaijk bij Oss hoort, heeft recent de petitie ‘Schaijk hoort bij Oss en niet bij Uden’ gestart. Die petitie is tot nu toe door 1.104 mensen ondertekend. Na indiening van het amendement om Schaijk uit het herindelingsvoorstel te halen en aan Oss toe te voegen, zijn tegenstanders daarvan in allerijl een tegenactie gestart. Hun petitie − ‘Ik ben voor de nieuwe gemeente Maashorst, want daar voel ik mij thuis’ − was donderdagavond om 20 uur 1.378 keer ondertekend. Schaijk telt zo’n 7.200 inwoners. Het is niet gezegd dat alle ondertekenaars (voor of tegen) uit Schaijk komen. De nieuwe gemeente Maashorst (inclusief Schaijk) gaat zo’n 57.000 inwoners tellen. In een statement op de website van Uden roept burgemeester Hellegers inwoners, die voor het huidige fusieplan zijn, op deze laatste petitie te ondertekenen.
Als de Tweede Kamer volgende week het amendement aanneemt, hopen de burgemeesters dat de Eerste Kamer het geamendeerde herindelingsvoorstel van tafel veegt. Net zoals de senatoren dat in 1997 hebben gedaan, bij het herindelingsplan voor Uden, Veghel en Boekel.
Reacties: 17
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Guillot moet even het artikel lezen: inderdaad bepaalt de Tweede Kamer, maar hier heeft een lokale actiegroep een sucesvolle lobby gevoerd. Terecht dat de burgemeesters zich roeren. Overigens vraag ik mij af of Oss Schaijk nog wel wil!
En voor Pierre en Birnie: kleinere gemeenten zaken al door het ijs omdatzij hun takenpakket niet aan kunnen en te weinig personeel hebben. Gevolg: uitbesteden aan de grotere broer of overdragen aan een gemeenschappelijke regeling. Alsof dát niets kost zeker!
En voor de goede orde Birnie: die burgers hebben het voor het zeggen doordat zij de raad kiezen. En die raad kan die burgemeester naar huis sturen. Duis wat je schrijft klopt gewoon niet.
Hoezo zitten zij op de verkeerde stoel? Zij dragen terecht het standpunt uit van de overgrote meerderheid van de burgers in de gemeenten die zij vertegenwoordigen. Het ligt in dat geval meer voor de hand dat kamerleden hun daarin steunen dan dat zij proberen een spaak in het wiel te steken
Dat het CDA en GroenLinks geen wederhoor naar het standpunt van de meerderheid hebben gehouden zal Pieter Omtzigt zeer kwetsen. Opnieuw doen 2e Kamerleden mee aan het dominant stellen van onderbuikgevoel boven rationaliteit. Het is hoog tijd dat zij een training Deep Democracy gaan volgen.
Terecht komen de burgemeesters op voor de meerderheid van hun bevolking. Dat is hun verantwoordelijkheid.
Nederland komt meer en meer in de greep van de onderbuik gevoelens terecht. Viruswaanzin tast opzettelijk het gezag van de overheid aan. Daar hebben de oprichters bij camping Fort Oranje de ervaring voor opgedaan.
Het sociale contract waar Pieter Omtzigt zich sterk voor maakt heeft een nationaal gesprek nodig om de versnippering en fragmentatie, en de gevolgen die dat voor onze democratie heeft, eens kritisch tegen het licht te houden.
A. een herindeling waar geen burger om vroeg.
B. Weer burgemeesters die stoer doen en vooral zichzelf vertegenwoordigen;.
C. Als eerste loze kreet weer: bestuurlijke slagkracht, gelezen. Niemand kan me uitleggen wat daarvan de definitie is, tenzij professor, doctor ingenieur Douwe Jan E. weer wordt geciteerd.
D. Zoals het bekende blauwe boekje van de NBvGA ooit onderzocht zijn sinds 1934 alle herindelingen geheel of grotendeels mislukt. Althans voor de burger, die minder diensten tegen een hoger tarief in de maag gesplitst kregen.
E. probeer eens een echt referendum uit waarbij de burgers echt een keuze hebben.
F. Ja ik ken Schaijk en Oss.