'Gemeenten werken niet hard genoeg aan alcoholbeleid'

Staatssecretaris Van Rijn is nog niet tevreden over de inzet van gemeenten bij het maken van alcoholbeleid. ‘Er kan wel een tandje worden bijgezet,’ zei hij op het Alcoholcongres voor gemeenten dat vandaag werd gehouden.  Maar veel gemeenten hebben moeite met de grote klus die in korte tijd moet worden geklaard. Het ontbreekt ze vaak aan de middelen.

Doorpakken

Van Rijn wees de gemeenten op het congres op hun verantwoordelijkheid voor het voorkomen van alcoholmisbruik in hun gemeente: ‘Daar valt op dit moment nog het nodige op af te dingen. Ik roep gemeenten op om door te pakken met al hun wettelijke verantwoordelijkheden en mogelijkheden en in de bres te springen voor de gezondheid van hun jonge inwoners. 

Verordening 

Tot voor kort moest de  Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) de regels omtrent alcohol naleven. Vanaf 1 januari dit jaar zijn gemeenten verantwoordelijk voor de toezicht en handhaving. Dat betekent onder meer toezicht op alcoholverkoop aan uitsluitend meerderjarigen én ook het handhaven daarvan. Uiterlijk per 1 januari 2014 moeten gemeenten ook een verordening hebben voor paracommercie: de verkoop van alcohol in sportkantines, buurthuizen en zelfs verzorgingshuizen. Daarin moeten in elk geval de schenktijden staan.
 
Harde knip

Volgens Joost Mulder van het Nederlands Instituut voor Alcoholbeleid STAP zijn de meeste gemeenten wel degelijk hard bezig met het maken van beleid.  Hij is het niet eens met de staatssecretaris dat de ze daarin niet snel genoeg zijn. ‘Het is een hele harde knip, ze zijn pas 6 maanden van tevoren geïnformeerd dat ze de verantwoordelijkheden moesten overnemen, dat is heel snel. Dan kan de staatssecretaris eigenlijk nog niet zeggen dat het niet goed gaat.'

Niet gelabeld

Gemeenten hebben er over het algemeen geen extra budget voor. Mulder: 'Het is vaak niet gelabeld., het toezicht moet uit het veiligheidsbudget komen. Wat ik hoor is dat het geld wat ze al jaren kregen gelijk blijft  maar moeten ze er nu ook het toezicht van doen.' 

Niet goed gefaciliteerd
Ook de inhoudelijk ondersteuning zou te wensen overlaten. De kennis ligt nog volledig bij het expertisecentrum van het NVWA, maar de capaciteit is daar beperkt. 'Daar werken slechts vier mensen om heel Nederland te helpen,' zegt Mulder, 'en het wordt volgend jaar opgeheven. Dus als de gemeenten vanaf dat moment echt ervaring op gaan doen en vragen heeft dan is er niemand  meer om ze te helpen. Dat had het rijk beter moeten faciliteren.’

Kwaliteit

Mulder heeft daarom ook kanttekeningen bij de kwaliteit van de gemeentelijke handhaving. ‘Je kunt je afvragen wat beter is: een goede gecentreerde landelijke inspectie met hoogopgeleide specialisten in dienst of de gemeente Lutjebroek die het de lokale parkeer-BOA laat doen. Het voordeel is wel dat je er veel meer hebt, elke gemeente heeft er wel één , twee of meer in dienst.  Capaciteit is er dus wel, maar dat wil nog niet zeggen dat je kwaliteit hebt. Daar maken we ons nog wel zorgen over.’

Samenwerken
Volgens hem is er maar één oplossing voor de grote taak die de gemeente erbij heeft gekregen. 'Ga regionaal samenwerken. Het is een ingewikkeld dossier, daar kom je als kleine gemeente niet zelf uit.'