Een toekomstbestendige stad: innovatieve en flexibele gebiedsontwikkeling als sleutel

We hebben mensen nodig die flexibel durven te bewegen voor een mooie, inclusieve maar vooral ook een duurzame stad

De klimaatimpact van de bouwsector is groot en moet daarom veranderen. Dat is waar adviseur duurzame gebiedsontwikkeling Bas Horsting zich voor inzet. In dit interview vertelt hij over modulair bouwen als een duurzame en efficiënte manier van stedelijke ontwikkeling en hoe Het Nieuwe Normaal hem daarbij helpt.

‘De landelijke wet- en regelgeving gaan naar mijn idee niet ver genoeg om een duurzame stad te kunnen bouwen. Terwijl dat wel heel hard nodig is: de bouw is verantwoordelijk voor 60% van al het materiaalgebruik in Amsterdam. Daarbij komt nog de winning van alle grondstoffen, het maken van bouwelementen en het transporteren ervan. En vergeet niet dat de bouw ook de biodiversiteit beïnvloedt door het ruimtebeslag.

Alles bij mekaar heeft de bouwsector een grote impact op het klimaat waar ons instrumentarium nog niet op is ingericht. Tegelijk merk ik dat er veel slimme innovaties zijn die nog onvoldoende voet aan de grond krijgen. Zonde, want die innovaties zijn keihard nodig om nu een echt duurzame stad te ontwikkelen.

Modulair bouwen als duurzame gebiedsontwikkeling

Modulair bouwen is een voorbeeld van zo'n innovatieve techniek waar ik zelf enthousiast over ben. Dat is bouwen met gestandaardiseerde elementen die in de fabriek geproduceerd zijn en vervolgens droog, dus zonder lijm of cement, op locatie gemonteerd worden. Als een soort lego, zo simpel is het. De elementen kunnen complete woningen zijn maar ook 2D elementen zoals wanden, vloeren of geveldelen.

De voordelen van deze techniek zijn eindeloos: de kwaliteit van modulaire bouwelementen is en blijft hoger omdat ze in de fabriek worden gemaakt en niet aan het weer op een bouwplaats wordt blootgesteld. Elementen zoals balken kunnen daardoor ook dunner worden gedimensioneerd. Zo bespaar je materiaal en grondstoffen en krijg je gebouwen van hogere kwaliteit.

In tegenstelling tot op een traditionele bouwplaats produceert een modulaire bouwlocatie veel minder afval: denk alleen al aan afbrokkelend piepschuim of plastic verpakkingen die verwaaien en vaak in de natuur belanden. Modulaire bouwelementen worden vrijwel meteen gemonteerd. Ook is maar ongeveer de helft van het aantal verkeersbewegingen nodig van en naar de bouwplaats, wat enorm scheelt in luchtkwaliteit en (geluids)overlast voor de buurt. Alles bij elkaar is modulaire bouw een duurzame manier om in hoog tempo gebouwen te realiseren.

Het Nieuwe Normaal

Om het gebruik van innovatieve technieken zoals modulaire bouw vanzelfsprekender te maken, gebruiken we Het Nieuwe Normaal: een nieuwe, helder geformuleerde standaard voor circulaire gebouwen, openbare ruimte en gebiedsontwikkeling. Het begrip duurzaamheid, specifiek circulair bouwen, is lang onduidelijk geweest. Het Nieuwe Normaal creëert die broodnodige helderheid en praktische handvatten. Het helpt ons om meer en eenvoudiger duurzame doelstellingen en technieken in tenders op te nemen en onze projecten te toetsen aan de klimaatdoelen van Parijs.

Ik zie dat modulair bouwen steeds meer gebruikt wordt in ontwikkelopgaven in de stad. Maar er valt nog meer winst te behalen. Dat zit vooral in meer bekendheid creëren en het werkgemak dat voortkomt uit Het Nieuwe Normaal. Maar wat we ook nodig hebben zijn mensen die bereid zijn om mee te denken en flexibel te bewegen. Mensen die vragen durven stellen als: wat leggen we vast in een bouwenvelop en wat laten we een keer los? Met een flexibele houding richting technieken zoals modulair bouwen ligt een positieve verandering van de bouwsector binnen handbereik. ‘