Europese gemeenten pleiten voor minder regels en meer flexibiliteit

De Europese Commissie buigt zich over aanpassing van de Europese aanbestedingsrichtlijn. Deze richtlijn bestaat sinds 1972 en wordt om de 5 à 6 jaar aangepast. Voor 2012 is een nieuwe aanpassing voorzien; daarbij lijkt het vooralsnog vooral te gaan om inpassing van recente jurisprudentie in de bestaande regels. Het Comité van de Regio’s (CvdR) maakt zich sterk voor grotere veranderingen in de richtlijn.

Wethouder Kool heeft tien aanbevelingen geschreven voor aanpassing van de aanbestedingsrichtlijn. Die richtlijn wordt door vrijwel alle Europese gemeenten als te dwingend ervaren. Knelpunten die het CvdR aandraagt, zijn de ingewikkelde regels die het met name voor het midden- en kleinbedrijf moeilijk maken om aan Europese aanbestedingen mee te doen.

‘Ook wij pleiten voor vereenvoudiging van de aanbestedingsregels’, zegt Kool, die komende woensdag zijn voorstellen in Brussel presenteert aan de Europese Commissie. ‘We willen dat de drempelbedragen omhoog gaan. Dan vallen meer opdrachten buiten de Europese richtlijn en krijgen opdrachtgevers meer vrijheid.’

Naast minder regels, meer flexibiliteit en hogere drempelbedragen pleit het CvdR voor het behoud van de zogenaamde B-diensten. Dat zijn diensten die op grond van hun waarde eigenlijk Europees moeten worden aanbesteed, maar die dermate nationaal georiënteerd zijn dat aanbiedingen van buiten de grens vrijwel zijn uitgesloten. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de thuiszorg.

Vernieuwing

Het CvdR pleit daarnaast voor een aantal specifieke vernieuwingen. Zo moet het mogelijk worden bedrijven waarmee opdrachtgevers slechte ervaringen hebben, uit te sluiten van deelname. Kool: ‘Het gebeurt nu geregeld dat een aannemer bij een eerste aanbesteding voor een veel te laag bedrag inschrijft en vervolgens afziet van de opdracht. Dan moet je als gemeente opnieuw aanbesteden. Dezelfde aannemer kan dan weer gewoon meedoen. Dat wil je voorkomen als opdrachtgever, want dan is er geen vertrouwen meer.’

Kool gaat zich in Brussel ook sterk maken voor twee aanbevelingen waarmee zijn eigen gemeente Den Haag ervaring heeft. Een daarvan is een regeling waarbij inschrijvende partijen zich verplichten om een bepaald percentage werklozen in te zetten bij uitvoering van het aanbestede werk. Daarnaast wil Kool een ‘aanbestedingspaspoort’, een soort bewijs van geschiktheid dat moet voorkomen dat bedrijven bij aanbestedingen steeds opnieuw dezelfde documenten moeten overleggen. ‘In Den Haag hebben we met de werklozenregeling al duizend werklozen aan het werk gekregen. En zo’n paspoort moet het voor het midden- en kleinbedrijf makkelijker maken om mee te doen aan aanbestedingen.’

Vertrouwen

Kool heeft er vertrouwen in dat althans een deel van de voorstellen van de verzamelde Europese gemeenten tot de nieuwe richtlijn doordringen. ‘De Europese Commissie kan onze voorstellen niet zo maar negeren. Ze moet ze overnemen of beargumenteren waarom ze er niets mee wil doen. Ik weet uit eigen ervaring dat het een lastig traject is om in Brussel initiatieven erdoor te krijgen. Je moet je verhaal blijven herhalen en herhalen tot het kwartje bij de ambtenaren valt.’

De nieuwe aanbestedingsrichtlijnen moeten begin 2012 gereed zijn. In Nederland ligt ondertussen de nieuwe aanbestedingswet nog te wachten op behandeling in de Tweede Kamer. Die wet moet weer worden aangepast als de Europese richtlijnen veranderen.

De Nederlandse aanbestedingswet regelt ook aanbestedingen ónder de Europese drempelbedragen. Bij kleinere aanbestedingen klagen ondernemers en opdrachtgevers eveneens over te weinig vrijheid, te veel papierwerk en te weinig kansen voor het MKB.