Eindhoven: zondagsopening bij restrictief alcoholbeleid

De gemeente Eindhoven wil na het wijzigen van de Winkeltijdenwet de zondagsopenstelling van supermarkten en slijters koppelen aan de inzet voor de aanpak van alcohol en jongeren.

Alcoholbeleid als randvoorwaarde zondagsopenstelling
Het college wijst er in het raadsvoorstel Drank- en horecaverordening Eindhoven op dat afhankelijk van de keuze van de raad over de Winkeltijdenverordening het toewijzen van koopzondagen of het verruimen van openingstijden kan plaatsvinden binnen randvoorwaarden. ‘Omdat verruiming van openingstijden/koopzondagen economisch zeer aantrekkelijk is voor de supermarkten, zal met het actualiseren van de Winkeltijdenverordening worden onderzocht of verantwoorde beleidsvoering rondom verkoop van alcohol aan/voor jongeren als kritieke randvoorwaarde kan worden meegenomen bij de toewijzing binnen de huidige zondagsopenstellingen dan wel bij een eventuele verruiming.’

'Belachelijk plan'
Volgens supermarktdeskundige Gerard Rutte is dit plan van de gemeente “belachelijk”. Tegen Omroep Brabant zegt hij dat de nieuwe Winkeltijdenwet straks na behandeling in de Eerste Kamer zal aangeven dat alle winkels op zondag open mogen zijn en het plan dus helemaal niet te gebruiken is. Hij vindt dat landelijk geregeld moet worden dat supermarkten en slijters niet meer onder de inkoopprijs kunnen verkopen, als je dat zou willen aanpakken, en niet lokaal. Als toch drank wordt verkocht aan minderjarigen moet de gemeente de wet handhaven. ‘Supermarkten blijven stunten met bier, omdat ze consumenten willen binnenhalen die meer kopen dan alleen bier. Als ze dat op een andere manier voor elkaar konden krijgen, dan hadden ze dat al lang gedaan.’

Drankmisbruik tegengaan
Het Eindhovense college wil met het plan de volksgezondheid bevorderen en incidenten, zoals het geval van de in elkaar geslagen jongen in het centrum van Eindhoven, voorkomen. 'Daarbij was ongetwijfeld drank in het spel', aldus wethouder Staf Depla die de argumenten van de criticasters op het Eindhovense drankbeleid kent. 'Daarbij krijgen we steeds signalen van klokkenluiders en artsen over de schadelijke gevolgen van alcoholgebruik op jonge leeftijd. En het werkt. Het aantal kinderen dat met 13 jaar hun eerste drankje drinkt is fors afgenomen. De vraag is welk maatschappelijk vraagstuk je wilt oplossen. Wij willen drankmisbruik tegengaan. Over het doel is men het hier wel eens, over de manier waarop voeren we nog discussie.'

Prijsactiesplan haalt het niet
Volgens Depla gaat het voorstel om de prijsacties van supermarkten het niet redden in de raad. 'De meeste alcohol wordt thuis gedronken, maar het verbieden van prijsacties en hierop handhaven wordt via een amendement uit het voorstel gehaald. We willen wel een positieve prikkel voor verkopers van drank, dus hebben we over alcoholbeleid afspraken gemaakt en overeenstemming bereikt met sportclubs, buurthuizen, horecaverenigingen en studentenverenigingen. Daardoor kunnen directer ingrijpen bij overtredingen.'

 
Vergelijking met Bibob-vergunning 

De zondagsopenstelling koppelen aan inzet voor de aanpak van alcohol en jongeren is een nieuw discussiestuk dat het college inbrengt in de raad en moet leiden tot het ombouwen van de verordening. 'Je moet het vergelijken met een Bibob-vergunning. Daar moet je ook aan bepaalde voorwaarden voldoen. Kijk, je kunt het doen als bij het rookverbod en daar handhavers op afsturen. Maar dat doen we dan niet.'

Loting voor zondagopenstelling

Bij de openstelling op zondag wordt nu geloot. 'Als straks een drankverkoper wordt betrapt wanneer hij drank aan iemand onder de 16 verkoopt, mag deze niet meer meedoen met de loting.' Of dit juridisch in de haak is, moet nog nader worden onderzocht. 'Maar het eerste beeld van onze jurist is dat het kan. Je kunt ook denken aan een tijdelijk verbod op alcoholverkoop na drie overtredingen of dat ze mogen kiezen: een dwangsom of age-viewers aanschaffen.' 

Supermarkten verschuilen zich achter koepels
De supermarkten willen niet aan het beleid dat de gemeente Eindhoven voorstaat. Zij beroepen zich op landelijke regelgeving. 'Ze verschuilen zich achter hun koepels, zoals het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel. We houden zelf ook contact met Den Haag. We laten zien hoe het kan en als we vastlopen, dan kunnen zij ertoe besluiten het grootwinkelbedrijf via landelijke wetgeving aan te pakken.' 

De raadsnotitie wordt op 26 maart besproken in de gemeenteraad.