'VNG laat oren hangen naar woningcorporaties’

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vindt dat gemeenten actie moeten ondernemen tegen de oplopende wachtlijsten in de sociale huur. De suggestie om huren te verlagen en bij te bouwen, is niet de oplossing, zegt wethouder Herbert Raat (VVD, Financiën, Wonen) in Amstelveen.

Lange wachtlijsten, dus bijbouwen.

‘Helemaal niet. We hebben in dit land niet te weinig sociale huur, maar te veel. Het echte probleem is dat het voor de middenklasse enorm moeilijk is om een passende woning te vinden. Ik ben er een voorbeeld van: je begint met werken en hebt een laag inkomen onder de 34 duizend euro. Daarmee heb je recht op een sociale woning. Als je meer gaan verdienen, dan blijkt dat er niets is om te huren tussen de 700 en 1.000 euro. Dergelijke ‘duurdere’ woningen zijn er veel te weinig omdat de politiek-gestuurde woningcorporaties sociale woningen het belangrijkst vonden.’

Ook in het rijke Amstelveen?

‘Ook hier. Ruim dertig procent, 13 duizend, van onze woningen is sociale huur. Als je kijkt naar de inkomens in Amstelveen, dan zou je aan iets meer dan 9 duizend woningen genoeg hebben. Maar we hebben ervoor gezorgd dat mensen blijven kleven aan hun sociale woning. Geef ze eens ongelijk. Een sociale huurwoning in Amstelveen kost hetzelfde als in Zaandam. De druk is hier groter dan daar, nogal logisch. En de druk op Amsterdam-Zuid is weer groter dan op Amstelveen. Er zit geen enkel prijsmechanisme in. Het is een statisch systeem. Gevolg is dat in Amstelveen de wachttijd voor een sociale huurwoning voor een starter acht jaar is. Als je wilt doorstromen, dan is het twintig jaar. Als je geen statushouder bent, kom je er gewoon niet tussen. Gemeenten hebben geld bijgelegd op de ontwikkeling van sociale huurwoningen, terwijl meer dan een kwart van dat geld terecht komt bij mensen die een veel hoger inkomen hebben. Je geeft subsidie aan mensen die er geen recht op hebben.’

Niet bijbouwen dus. Wat dan wel?

‘Huurders moeten hun woningen kunnen kopen van de woningcorporaties, maar die zien dat niet zitten. En de VNG gaat daarin mee door te pleiten voor meer sociale huurwoningen. Veel corporaties zitten er niet op te wachten om van mensen die voor een dubbeltje zijn geboren een kwartje te maken. Woningcorporaties zijn machtig. Ze hebben een gigantisch vastgoedbezit. Invloedrijke (oud)politici zitten in de besturen. Ze hebben liever dat mensen hun levenlang huren, hoewel huurders daarmee aantoonbaar dief van hun eigen portemonnee zijn. De woningcorporaties zouden een middel moeten zijn en geen doel.’

Dat zijn ze wel geworden?

‘Dat vind ik wel, ja. Met alle respect voor de goede bedoelingen, maar hun macht is te groot geworden. Gelukkig heeft de parlementaire enquête ervoor gezorgd dat de luiken zijn opengegaan. Dat is een eerste goede stap. Woningcorporaties moeten mensen met een laag inkomen aan fatsoenlijke huisvesting helpen. Daar draait het om. Van de rest moeten ze afscheid nemen. Nu houden ze mensen gevangen. Huurders bouwen niets op, maar ze betalen wel de hoofdprijs. En de ellende is dat de VNG haar oren laat hangen naar de machtige woningcorporaties, terwijl zij ook weet dat het probleem niet is dat we in Nederland te weinig sociale huurwoningen hebben.’

Wat gaat Amstelveen doen?

 ‘Wij gaan prestatieafspraken maken met onze woningcorporatie, maar die zullen niet gaan over het bijbouwen van sociale woningen. Wel willen we bouwen voor de doorstroming. We willen ook werken met tijdelijke contracten. Je moet uit een sociale woning als je inkomen te hoog wordt. Wat ons betreft worden woningen verkocht aan de middenklasse en wordt met dat geld geïnvesteerd in de verbetering van de oudere huurwoningen die nodig moeten worden opgeknapt. De mensen die écht recht hebben op een sociale huurwoning behoren er goed bij te zitten. Door op de hele voorraad te blijven zitten, doen woningcorporaties hun huurders tekort.’