Rol dorpsraad Sint Pancras bij fusie aan kaak gesteld

Inwoners van Heerhugowaard en Langedijk kunnen volgende week stemmen voor de gemeenteraad van de nieuwe gemeente Dijk en Waard. Een deel van de inwoners van Sint Pancras, onderdeel van Langedijk, had liever gezien dat het dorp bij Alkmaar was gevoegd. En hoopt daar nog steeds op. De, vooralsnog verloren, strijd om afscheiding is niet eerlijk gevoerd.

Petitie

Dat stelt William van Diepen, inwoner van Sint Pancras en auteur van het recent verschenen boek ‘De Strijd om Sint Pancras.’ Vooral de Dorpsraad Sint Pancras krijgt er stevig van hem langs. Die zou inwoners van Sint Pancras in 2019 onder druk hebben gezet een petitie te ondertekenen. Pancrassers gaven met hun steun aan tegen de fusie van Langedijk en Heerhugowaard te zijn, voor wat betreft Sint Pancras, en vinden dat de kern zo snel mogelijk na de fusie bij Alkmaar moet worden gevoegd. Bovendien is gesjoemeld met de uitkomsten van die petitie, stelt Van Diepen. ‘Via een Wob-verzoek aan de provincie heb ik alle cijfers opgevraagd. Ik mis 201 stemmen.’

Hertelling

De kersverse voorzitter van de dorpsraad en destijds een van de initiatiefnemers van de petitie, Ron Spaans, ontkent dat er is gesjoemeld. ‘2.830 18-plussers van Sint Pancras hebben de petitie ondertekend; dat is 60,65 procent van alle stemgerechtigden van Sint Pancras. Zij willen dat er na de herindeling met Heerhugowaard een onderzoek komt naar aansluiting met Alkmaar’, aldus Spaans. Na de aantijging van Van Diepen zijn de stemmen meerdere keren opnieuw geteld, maar er zijn volgens Spaans geen ongeregeldheden aan het licht gekomen. Hij heeft Van Diepen aangeboden de stemmen, in zijn bijzijn, opnieuw te tellen. Van Diepen gaat niet op die uitnodiging in.

Onprettig

Spaans erkent wel dat sommige Pancrassers de houding van een van de ‘petitie-lopers’ als onprettig hebben ervaren. ‘Dat kan en mag niet,’ stelt Spaans. Hij begrijpt aan de andere kant wel het fanatisme van de vrijwilligers die huis-aan-huis steun voor de petitie hebben verzameld. ‘Vrijwilligers doen ieder op hun eigen manier hun best. Ze hebben stuk voor stuk hart voor de zaak.’

Kwalijke rol

De dorpsraad heeft ook op andere momenten in het fusieproces een ‘kwalijke en sturende rol’ gespeeld, stelt Van Diepen in zijn bijna 400 pagina’s tellende boek. Al voor de petitie gaf de dorpsraad naar de ‘buitenwacht’ aan de inwoners van Sint Pancras te vertegenwoordigen. Dat is onzin, stelt Van Diepen. De dorpsraad bestaat sinds 2000. In de beginjaren waren er veel vrijwilligers voor actief, maar vanaf 2012/2013 nam het animo af. Vanaf 2019 bestond het bestuur uit drie leden, waarvan de voorzitter en een bestuurslid uit Alkmaar afkomstig zijn, stelt Van Diepen. Hij snapt in die zin de voorkeur voor aansluiting bij Alkmaar, maar stelt dat het niet verstandig is om Sint Pancras bij Alkmaar te voegen. Hij vreest onder meer dat het zwembad in Langedijk dicht moet gaan omdat er ook een zwembad in Alkmaar is en dat de voetbalvereniging kan fluiten naar de gewenste nieuwe voetbalvelden. ‘Ik vind dat de dorpsraad duidelijk had moeten uitleggen wat de voor- en nadelen van zowel aansluiting bij de fusiegemeente Dijk en Waard als Alkmaar zouden zijn. De focus lag echter eenzijdig op Alkmaar.’ Recent is een ander bestuur aangetreden.

Voeten in de modder

Dat de dorpsraad een kwalijke en sturende rol in het fusieproces heeft gespeeld, noemt Spaans ‘een stevige uitspraak’, van Van Diepen. ‘Iedereen strijdt voor een bepaalde zaak en in de basis doet iedereen daar zijn best voor. Het is logisch dat voor- of tegenstanders daar ieder op hun eigen manier naar kijken.’ Hij noemt Van Diepen een ‘toeschouwer op de tribune’, terwijl de leden en vrijwilligers van de dorpsraad met de voeten in de modder staan.    

Tegengeluid

Van Diepen was en is niet actief in de dorpsraad, maar heeft wel ‘tegengeluid’ laten horen in Langedijk. Hij sprak onder meer in tijdens een raadsvergadering in Langedijk en tot twee keer toe in de Alkmaarse raad. Hij volgde later met kromme tenen het Kamerdebat in Tweede en Eerste Kamer. Tot zijn ergernis is door de Tweede Kamer een motie aangenomen, waarin de Kamer de regering oproept de herindeling na twee jaar te evalueren en daarbij te kijken of een grenscorrectie voor de dorpen Sint Pancras en/of Koedijk alsnog niet beter zou zijn. Beide dorpen zouden dan alsnog bij Alkmaar gaan horen. Van Diepen: ‘Dan denk ik: ho eens even. In een middag wordt het jarenlange werk van een fusiegemeente door een aantal Tweede Kamerleden onderuitgehaald, omdat een aantal tegenstanders niet wil.’

One-issue partij

Spaans is, niet verrassend, voorstander van die evaluatie. Hij verwacht dat de Lijst Planken, waar hij een van de drie kandidaten is, bij de verkiezingen van komende week een zetel zal halen. De partij kan dan niet alleen de politieke ontwikkelingen in de nieuwe gemeente op de voet volgen, maar ook de evaluatie van de herindeling over twee jaar. ‘Daarop willen we invloed uitoefenen.’ Samen met lijsttrekker Rob Planken − de nieuwe secretaris van de dorpsraad −, en Margreet van Wissen uit Koedijk hebben ze de partij opgericht. Het is een one-issue partij, stellen zij zelf in de verkiezingskrant. ‘Wij hebben één belangrijk doel: ons bij Alkmaar voegen.’