Deventer betaalt schadevergoeding aan bewindvoerder

De gemeente Deventer moet een schadeclaim betalen aan bewindvoerderskantoor De Financiële Hulpverlener vanwege een beslissing die de gemeente in 2017 nam. Het is een nabrander van een mislukte poging van de gemeente om kosten op de bijzondere bijstand te besparen.

Akkoord
In juli besloot de rechtbank Overijssel dat bewindvoerderskantoor De Financiële Hulpverlener, gevestigd in Deventer, recht heeft op schadevergoeding van de gemeente. Inmiddels is er, na een aantal gesprekken tussen Rien Prinsen, mede-eigenaar van De Financiële Hulpverlener, en wethouder Rob de Geest (schuldhulpverlening, PvdA), een akkoord bereikt over de hoogte van de schadeclaim. Saillant detail is dat de rechtlijnige bejegening van inwoners door de gemeente voor Prinsen de doorslag gaf om de schadeclaim in te dienen.

Besparing
Kern van de aanklacht is dat het bewindvoerderskantoor klanten heeft misgelopen vanwege beleid dat de gemeente Deventer in 2017 doorvoerde. De gemeente hoopte toen een besparing van 150 duizend euro te realiseren door beschermingsbewind zelf uit te voeren. Inwoners met een laag inkomen komen normaal gesproken in aanmerking voor bijzondere bijstand om de kosten van beschermingsbewind te betalen, maar dat was vanaf begin 2017 niet meer mogelijk in Deventer. Inwoners konden bij de gemeente aankloppen voor gratis beschermingsbewind door de gemeentelijke dienst Budget Adviesbureau Deventer (BAD), óf zelf de kosten van een private bewindvoerder op zich nemen.

Dip
Die laatste optie lijkt nogal hypothetisch - mensen die beschermingsbewind aanvragen doen dat doorgaans omdat ze moeilijk rond kunnen komen, dus zelf de bewindvoerderskosten betalen zal voor de meesten onmogelijk zijn. Rien Prinsen zag in 2017 dan ook een dip in het aantal nieuwe klanten. Volgens zijn berekeningen heeft het beleid van de gemeente hem 22 klanten gekost, die gemiddeld vijf jaar onder beschermingsbewind staan. Daardoor liep het kantoor van Prinsen gedurende vijf jaar 15.600 aan inkomsten per jaar mis.

Concurrentie
Als het beleid van de gemeente was doorgezet, 'dan hadden we onze toko wel kunnen sluiten', aldus Prinsen. 'Het gros van onze klanten zit in Deventer', legt hij uit. Maar al in 2017 bleek het beleid in strijd te zijn met de Wet Markt en Overheid. Bewindvoering is een commerciële activiteit, en door dat vanuit belastinggeld te betalen, creëerde de gemeente oneerlijke concurrentie, oordeelde de Autoriteit Consument en Markt (ACM).

Impasse
De juristen die bewindvoerder Prinsen en de gemeente Deventer bijstonden, waren het in eerste instantie oneens over de hoogte van de schadeclaim. Wethouder Rob de Geest doorbrak de impasse door direct met Prinsen te onderhandelen. Op die manier hebben de twee partijen een akkoord bereikt. Ook hebben ze samen besloten om het overeengekomen bedrag niet naar buiten te brengen. Prinsen denkt dat de gemeente daarmee wil voorkomen dat meer bewindvoerders zijn voorbeeld volgen.

Twijfel
Wat Prinsen wel prijsgeeft, is dat hij lang heeft getwijfeld om de schadeclaim in te dienen. 'Ik ben niet over één nacht ijs gegaan. Want ik wil ook blijven samenwerken met de gemeente.' Wat uiteindelijk de doorslag gaf om begin 2018 de gemeente aansprakelijk te stellen, was de houding van de gemeente richting twee cliënten van Prinsen. Die werden gekort op hun uitkering - de een 40 procent en de andere 100 procent - omdat ze niet kwamen opdagen voor gesprekken over het zoeken van werk. 'Waarbij niet wordt nagegaan: is er dan ook een reden waarom iemand niet komt?', aldus Prinsen.

Vertrouwen
Als bewindvoerder zag Prinsen het effect van die korting direct: 'Waar moet diegene boodschappen van doen, waar moet de huur van betaald worden? We hebben het met procedures weer recht kunnen trekken, maar wat nou als je geen bewindvoerder hebt? Die hele procedure heeft veel gedaan met mijn vertrouwen in de gemeente.'

Harde manier
In een brief aan de gemeente Deventer legt Rien Prinsen in 2018 uit dat hij de gemeente daarom net zo rechtlijnig behandelt als de gemeente haar inwoners: 'Als een inwoner zich niet aan de regels houdt, dan stelt de gemeente deze inwoner daarvoor aansprakelijk. Dit voert de gemeente consequent en op een harde manier door, ongeacht de problemen die de gemeente daarmee bij de inwoner veroorzaakt. We hebben besloten om op eenzelfde wijze met de gemeente om te gaan.'

Geen ruzie
Toch gaan beide partijen niet ruziënd uit elkaar. Volgens Prinsen zit een samenwerking, die hij al jaren wil aangaan, er nog steeds in. Met de wethouder heeft hij al gesprekken gevoerd over een samenwerkingsconvenant. 'Wij kunnen een traject van 3,5 jaar achter ons laten. We kunnen ons nu vol gaan richten op de samenwerking. Dat is fijn.’

Samenwerking
De gemeente Deventer erkent dat het plan dat 3,5 jaar geleden in gang werd gezet om kosten op de bijzondere bijstand te besparen ‘op onderdelen niet goed is verlopen’. De gemeente zet nu ‘volop in op de samenwerking met de lokale bewindvoerders om nog steeds de kosten voor de bijzondere bijstand te beperken.’ Ook Rien Prinsen staat achter die aanpak: ‘Ik ben er van overtuigd dat met goede samenwerking eveneens geld kan bespaard worden op de bijzondere bijstand bewindvoerderskosten. Misschien wel meer dan de gemeente in eerste instantie met haar plannen had begroot.’