Doe’s wat ik wil

Nee, ik ga niet stemmen. Waarom niet? Heeft toch geen zin man, ze doen toch nooit wat ik wil of wat ze beloven.’ Dat is het argument dat ik veel niet-stemmers het vaakst hoorde bezigen in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van vorige week.

De uiteindelijk historisch lage opkomstcijfers verbaasden me mede om die reden dan ook nauwelijks: de helft van de kiesgerechtigden meed deze ronde de stembus – in sommige gemeenten bleef zelfs meer dan 60 procent van hen thuis.

‘Ze doen toch nooit wat ik wil.’ Het is wel een heel smalle en enge interpretatie van wat je onder democratie denkt te moeten verstaan. Dat jouw wil wet wordt. ‘En hoe had je dat gedacht in een land, waarin meer dan tien miljoen mensen van hun stemrecht gebruik kunnen maken?’ ‘Nou, gewoon, dat ze luisteren.’ Dat niveau.

Afijn, zij die op 14, 15 en 16 maart wel naar de stembus togen konden erop los kiezen, want de keuze was reuze. Neem Amsterdam. Daar deden 26 partijen aan de verkiezingen mee. In Den Haag 21, in Rotterdam en Utrecht 20 en in Eindhoven 17. En al die partijen beloofden natuurlijk wat anders. Minder windmolens, meer windmolens, kleine windmolens, grotere windmolens, maar dan in de tuin van de buren. Dit om er ter illustratie maar eens een serieus verkiezingsthema uit te lichten.

De kiezer heeft zich blijkens de uitslag vorige week bepaald niet ingehouden. In de nieuw verkozen gemeenteraden zitten straks meer verschillende partijen dan ooit. En, bijgevolg, is de gemiddelde fractiegrootte afgenomen tot net iets meer dan drie fractieleden. Grote fracties zijn langzaam maar zeker een zeldzaamheid geworden.

Wat kenschetst de verdergaande versnippering beter dan de bijna zeshonderd eenmansfracties in de nieuwe raadsperiode. Aan hen de schone taak de verwachtingen van hun achterbannen waar te maken. Ik wens ze veel succes, want dat zullen ze hard nodig hebben.

Succes wens ik ook de (in)formateurs. Na de gemeenteraadsverkiezingen van vorige week wordt het puzzelen geblazen om tot nieuwe colleges te komen. Puzzelen voor gevorderden wel te verstaan.