De zorg de baas

Deze week escaleerde een conflict over deze vraag in Rotterdam, toen de gemeente besloot de subsidie van de plaatselijke Riagg in te trekken. De directeur van de Riagg, Jos Lamé, weigert al tijden de Rotterdamse meldcode tegen kindermishandeling te ondertekenen. In die meldcode is vastgelegd dat hulpverleners vermoedens van huiselijk geweld moeten melden, bij wie ze dat moeten doen en hoe.

Lamé is tegen zo'n code omdat deze een standaard zou opleggen in situaties waarin individuele beoordelingen juist belangrijk zijn. 'Het maakt zorgverleners tot radartjes in een machine, en de klant een onderdeel van een systeem', legde hij vorige week nog uit in een debat met wethouder van jeugd Leonard Geluk. 'Informatie wordt opgeslagen en gestandaardiseerd en dan wordt bedacht dat je een standaard oplossing nodig hebt. Dat is zoals in de jaren twintig Fordjes van de lopende band kwamen lopen, niet hoe je zorg inricht. Professionals zijn juist om per situatie een nieuwe afweging te maken.'

Hij vindt de meldcode bovendien overbodig. 'Het is een misverstand  dat door de wethouder de wereld in is geholpen dat wij geen informatie doorgeven. Dat doen we wel.' Lamé wil alleen wel dat zijn  medewerkers de vrijheid hebben zelf per situatie de afweging te maken wanneer ze melden en bij wie. Met de meldcode raken ze die vrijheid kwijt vreest de directeur.

Geluk en zijn mede-bestuurders zijn dus niet onder de indruk van die argumenten want dinsdag werd bekend dat Rotterdam de twee ton subsidie die het jaarlijks aan de Riagg geeft, intrekt. Echt wakker zal Lamé daar niet van liggen want dat geld maakt maar een paar procent uit van de begroting van zijn organisatie.

Maar eerder heeft wethouder Jantine Kriens van Welzijn bij de Raad van Bestuur van de Riagg ook de vraag neergelegd wat ze daar van de houding van Lamé vonden, wat zoveel betekende als een verzoek tot ontslag. Lamé werd gesteund door zijn bestuur, maar het tekent de hoge inzet van dit conflict.

Het Rotterdamse college neemt voortdurend zeer vernieuwende en controversiële maatregelen onder het mom van de bescherming van kinderen. Opvoedingscontracten voor ouders, drugstesten voor scholieren, slecht presterende scholen die onder druk worden gezet en zorgverleners die wordt verteld hoe ze moeten werken; het is maar een greep uit de voorstellen. En tegenstand wordt duidelijk niet geduld.

Het belang van dit conflict en hoe het zich ontwikkelt reikt verder dan alleen Rotterdam. Want die stad wordt gezien als een voorbeeld voor de rest van het land. Alle gemeenten hebben de opdracht van het Rijk gekregen meer de 'regie te nemen' in het jeugdbeleid en met de invoering van de Centra voor Jeugd en Gezin zal dat steeds duidelijker zichtbaar worden, ook voor hulpverleners. Lamé is de eerste die – zo openlijk althans- de kont tegen de krib gooit, maar het is een kwestie van tijd tot ook elders deze principiële kwestie aan de orde komt.

Sandra Olsthoorn