Vrij van feiten

De aarde is plat. Elvis leeft nog. Niet inenten voorkomt dat je ziek wordt. En o ja, elke Nederlander gaat er in 2019 koopkracht op vooruit. 

Drie jaar geleden was het vooral Donald Trump die zich een weg naar het presidentschap wist te banen door veelvuldig gebruik te maken van zogeheten alternatieve feiten. De opwarming van de aarde? Een leugen van de Chinezen. Lege plekken tijdens zijn inauguratie in Washington? Bullshit! De pers had de beelden zo gepresenteerd alsof er weinig volk op de been was. Het was de drukst bezochte inauguratie ooit. Punt uit.

Goed voorbeeld doet volgen. Sinds Trump wordt in Nederland ook kwistig met alternatieve feiten gestrooid. In wezen gaat het niet om feiten, maar op zijn best om eigenzinnige interpretaties ervan. Feiten die niet sporen met wat je van iets vindt, worden terzijde geschoven als verzinsels van de gevestigde klasse. Politici doen daar grif aan mee, want ze merken dat ze weerklank vinden bij een deel van het electoraat. Aandacht van de media voor dwarse meningen doet de rest. Feitenvrije politiek scoort.

Wat het meest verbaast, is dat zo’n grote groep mensen zich niets gelegen laat liggen aan op feiten gebaseerde inhoud. Iedereen heeft toch de basisschool doorlopen en daar al geleerd dat de aarde rond is en dat 2 de optelsom van 1+1 is? Nu weet ik wel dat de kunst van het presenteren aan gewicht heeft gewonnen vergeleken met pak-’m-beet twintig jaar gelden, maar ik vertrouw erop dat een feitenvrije spreekbeurt – hoe glansrijk neergezet ook – als het goed is toch nog steeds een onvoldoende oplevert. Met name een goed op kennis en kunde gebaseerd onderwijssysteem heeft ons veel welvaart gebracht.

Waar we zouden zijn zonder feiten? Feitenvrije politiek kan zomaar leiden tot feitenvrij beleid, waarin de zeespiegelstijging wordt genegeerd en wordt niet inenten de norm en zijn we terug in de Middeleeuwen met zijn pest- en pokkenepidemieën. Sorry, de Middeleeuwen? Die hebben niet bestaan. Staat niks van op Facebook. Gelukkig is er ook goed nieuws. Het kabinet erkent vorig jaar de stijging van de energieprijzen in 2019 foutief (te laag) te hebben ingeschat. Het wachten is op de feiten ten aanzien van de koopkrachtontwikkeling.