Burgemeester Pekela waarschuwt tegen Wob-verzoek

‘Wij kregen als Oude Pekela een Wob-verzoek over een aanstellingsbesluit en een benoemingsbesluit en moesten binnen twee weken leveren’, vertelt Schollema verontwaardigd. ‘Toen wij dat gedaan hadden kregen we opnieuw een brief, dat de informatie niet compleet was. Daarbij stond ook aangegeven dat wij onkosten zouden moeten betalen. Dat is voor ons reden geweest dat wij bij de VNG aan de bel hebben getrokken.’ Schollema ziet in het Wob-verzoek ‘verder geen doel, buiten de 322 euro onkostenvergoeding die hiervoor staat’. Volgens de burgemeester kan het niet de achterliggende bedoeling van de wetgever zijn om iemand voor Wob-verzoeken financieel te belonen.

Arjen Konijnenberg, woordvoerder van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), zegt niet te weten hoeveel andere gemeenten een soortgelijk Wob-verzoek hebben ontvangen. Op de website van de VNG is wel een ‘Advies verzoek Meerts Belastingsadvies en Rechtsbijstand BV te Beegden inzake de Wet openbaarheid van bestuur’ te vinden. Daar staat dat op 27 december 2007 ‘veel gemeenten’ een brief van het adviesbureau Meerts ontvingen met het Wob-verzoek. Opmerkelijk is de in die brief genoemde reden van het verzoek, namelijk ‘de uitvoering van een studieonderzoek naar de uitvoering van deze wet in de praktijk’.

Clemens Meerts, directeur van het gelijknamige bureau, reageert verbolgen op de aantijging van burgemeester Schollema. ‘De burgemeester moet gewoon zijn zaakjes op orde hebben. Dit zie je bij vijfennegentig procent van de 463 gemeenten die ik heb aangeschreven: die reageren niet adequaat. Slechts vijf procent levert op tijd de juiste, gevraagde informatie’, zegt Meerts, die de resultaten van zijn onderzoek in de zomer verwacht te publiceren. Dat hij slechts geld wil verdienen met zijn Wob-verzoeken noemt Meerts onzin: ‘Ik draai hoogstens quitte. Hier word je niet rijk van hoor. Het is ook heel veel werk.’

WOB-deskundige Roger Vleugels bevestigt dat het geen gemakkelijke manier is om rijk te worden, omdat je slechts recht hebt op onkostenvergoeding als je van de rechter gelijk krijgt. Vleugels vindt het lastig om een oordeel te vellen over deze zaak. ‘Er zijn in theorie twee uitersten: enerzijds de onwillige bestuurder of ambtenaar die niet zit te wachten op een Wob-verzoek en de aanvrager criminaliseert. Anderzijds iemand die de WOB misbruikt in een poging tot geldelijk gewin en daarmee tegenstanders argumenten geeft tegen de Wob. Hoe het in dit geval zit kan ik niet zo snel beoordelen.’

Vleugels acht een onderzoek naar de bereidheid van gemeenten om aan een Wob-verzoek te voldoen heel legitiem. ‘Ook de universiteit Tilburg heeft in het verleden dat soort onderzoeken gedaan. En ik leer mijn studenten dat in negentig procent van de gevallen de aanvragen niet naar behoren worden ingewilligd.’ Maar doordat Meerts met enkele gemeenten onderling een regeling heeft getroffen met een ‘financiële tegemoetkoming’ maakt hij zich volgens Vleugels kwetsbaar voor het verwijt de indruk te wekken dat hij chanteert op basis van de Wob. Als Vleugels hoort welke burgemeester zich zo openlijk verzet tegen het Wob-verzoek oppert hij tenslotte dat bij het verzet mogelijk meespeelt dat Pekela in het verleden te maken heeft gehad met ‘onwelkome’ Wob-verzoeken rond de Clowns-kwestie van Oude Pekela. ‘Er zijn heel wat bestuurders die persoonlijk een hekel hebben aan de Wob.’