Bruls: niet praten met extremisten

Tegen boerenacties zoals die van de afgelopen dagen moet hard en strafrechtelijk worden opgetreden. ‘Deze mensen beschouw ik niet als actievoerders, maar als extremisten. Ik adviseer iedereen om niet het gesprek (proberen) te voeren met de extremisten, want dat helpt niet en geeft hun een podium dat ze niet verdienen.’ Dat zegt de Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls als voorzitter van het Veiligheidsberaad, in een reactie op acties van de afgelopen dagen en de gevolgen daarvan.

Bedreigingen

Het Veiligheidsberaad bestaat uit de 25 burgemeesters die voorzitter zijn van een veiligheidsregio. Diverse veiligheidsregio's zijn al sinds dinsdagmorgen bezig om de achtergelaten troep van de actie op te ruimen. Bedrijven die meehelpen met opruimen zijn bedreigd. Gemeenten die omgekeerde vlaggen wilden laten weghalen moesten daarmee stoppen wegens bedreigingen. ‘Dit gaat alle grenzen te buiten’, aldus Bruls.

Gevaarlijke situaties

Het is de burgemeesters in het verkeerde keelgat geschoten dat de protesten gepaard gaan met bedreigingen van hulpverleners, medewerkers van opruimbedrijven, politici en bestuurders. ‘Dit is moedwillige intimidatie, geweldpleging en vernieling. Hier moet hard tegen worden opgetreden’, aldus Bruls. ‘Deze protesten zijn heftig en leiden tot gevaarlijke situaties.’ Volgens Bruls staan de 'extremisten' niet voor de grote meerderheid van de boeren in het land. Die meerderheid verdient het om mee in gesprek te gaan, zegt hij, en om ‘in verbinding te zoeken naar oplossingen en perspectief’.

Buitenproportioneel

Ook logistieke vervoerders roepen de actievoerders die wegen blokkeren op ermee te stoppen. Grote vervoerder Jan de Rijk zegt dat de schaal van de acties nu groter is dan eerder en ook langer duurt. ‘Ik heb het gevoel dat het uit de hand loopt. Dit moet niet te lang duren, laten we vandaag stoppen’, zegt topman Fred Westdijk. Commercieel directeur Onno Franken van transportbedrijf Van Rooijen noemt de acties ‘buitenproportioneel’. Meerdere wegen in het land, waaronder de A1 bij Voorst, een belangrijke doorvoerroute naar Duitsland, waren donderdagochtend afgesloten als gevolg van acties waarbij afval is gedumpt. Ook waren strobalen aangestoken en meerdere toe- en afritten afgesloten met in donker plastic gewikkelde hooibalen. Franken zegt dat iedereen mag demonstreren, ‘maar niet op deze manier’. ‘Mensen die er niks aan kunnen doen worden gestraft en met name de verkeersveiligheid komt in het geding.’ Westdijk vindt het ‘jammer’ dat de acties zo lang duren. Ook waarschuwt hij dat de publieke opinie over de boeren kan kantelen. ‘Die hooibalen kunnen echt niet’, vindt hij. ‘Ze moeten nu om tafel met de regering.’

Uren vertraging

Transportbedrijf De Rijk zegt ‘niet op de acties te kunnen plannen’, omdat niet duidelijk is waar ze gaan plaatsvinden. Met alle gevolgen van dien voor logistieke bedrijven die hun spullen moeten rondbrengen. Van Rooijen zegt al ‘uren’ vertraging te hebben gehad door files als gevolg van de acties en er ook ‘geen rekening’ mee te kunnen houden in de planning. ‘We kijken of er een binnendoorroute is, anders is het aansluiten’, aldus Franken.

Schade

De Rijk, goed voor circa 850 trucks, neemt nog geen maatregelen, maar benadrukt wel dat de druk op planners fors is door tekorten bij klanten en de vakantie. Desondanks zegt Westdijk nog genoeg planners te hebben. ‘Verstoringen overdag zijn natuurlijk jammer, je hebt al moeite genoeg om de planning rond te krijgen. Hoe meer verstoringen erin zitten, hoe lastiger het is.’ Franken spreekt al van gevolgschades die ‘in de tienduizenden euro's lopen’, zoals tientallen zendingen die niet afgeleverd konden worden door eerdere acties. Klanten zijn volgens Franken begripvol. Van Rooijen rijdt met ongeveer honderd trucks in het land.

Tandvlees

De Nederlandse Politiebond (NPB) maakt zich eveneens zorgen over de boerenprotesten, zegt voorzitter Jan Struijs. ‘Politiemensen lopen op hun tandvlees’, aldus Struijs, die ziet dat de politie overbelast en onderbezet is. Vanwege de protesten moet de politie opschalen, waardoor ander werkt blijft liggen, zegt de NPB-voorzitter. ‘Intimidaties en bedreigingen moeten onderzocht worden, bijvoorbeeld die richting Rijkswaterstaat. Die zijn hartstikke ernstig, maar andere ernstige zaken blijven daardoor langer liggen, zoals zware zeden- en geweldsdelicten. Je betaalt er een grote prijs voor.’

Schaarste

Struijs kan zich voorstellen dat sommige mensen de indruk krijgen dat de politie te weinig doet, maar volgens hem treedt de politie op naar eer en geweten ‘en met de mensen die we hebben’. ‘Maar je bent wel de schaarste aan het verdelen. Naast de protesten zijn er ook veel andere 112-meldingen, zoals over dronken jongelui.’ De voorzitter van de politiebond vindt het belangrijk dat mensen hun verontwaardiging over de agressie en het geweld blijven uitspreken. ‘Demonstreren is prima, maar niet op deze manier. Dat de politie zich niet met andere werkzaamheden kan bezighouden, brengt ook burgers in gevaar.’ (ANP)