Jaarrekening 2021: Gemeenten €1,8 miljard in de plus

Het CBS publiceerde in juli de voorlopige cijfers van de jaarrekeningen van de Nederlandse gemeenten. De meeste gemeenten laten over het afgelopen jaar “zwarte cijfers” zien. Het eigen vermogen van de Nederlandse gemeenten op 31 december was hoger dan het vermogen aan het begin van het jaar. Het groeide met € 1,8 miljard van € 34,0 miljard naar ongeveer € 35,8 miljard. Omgerekend bedraagt de stijging gemiddeld ruim € 100 per inwoner. De compensatie van het Rijk voor de kosten van de Jeugdzorg en het schrappen van de opschalingskorting zijn een belangrijke verklaring voor deze meevaller. Op lange termijn valt echter het een en ander af te dingen op deze cijfers.

Ook vorig jaar was er al sprake van een stijging van het eigen vermogen, die werd toen bijna volledig veroorzaakt doordat een aantal gemeenten hun aandelen in Eneco hadden verkocht. In de onderstaande figuur is het verloop van het eigen vermogen in de afgelopen 15 jaar in beeld gebracht.

 

Grootste stijging bij de 100.000+ gemeenten

Wanneer we de vier grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht buiten beschouwing laten, doet de grootste vermogensstijging zich voor bij de gemeenten met meer dan 100.000 inwoners. Gemiddeld laten deze gemeenten een vermogensstijging zien van ruim € 150 per inwoner. De gemiddelde vermogensstijging in de kleine gemeenten (tot 20.000 inwoners) is € 100 lager. Dit verschil is weergegeven in onderstaande tabel.

Een vermogenstoename in 80% van de gemeenten

272 gemeenten sloten het jaar af met een hoger eigen vermogen dan waarmee ze het jaar begonnen. Dat is ongeveer 80% van het totale aantal gemeenten, een vijfde van alle gemeenten zag in 2021 het eigen vermogen achteruitgaan. Dit is weergegeven in de onderstaande tabel.