Betrekken burger bij beleid Amsterdam moet beter

Het lijkt niet goed te gaan met het intensiever betrekken van burgers bij het Amsterdamse beleid. Ook al was meer zeggenschap voor de Amsterdammer een prioriteit in de coalitieakkoorden van de laatste twee Amsterdamse besturen. Tot die conclusie komt de Rekenkamer Metropool Amsterdam.

Paragraaf

De onderzoekers hielden vijfhonderd 'participatieparagrafen' tegen het licht, die sinds 2020 verplicht zijn in ambtelijke voordrachten aan het college van B&W en de stadsdeelbesturen. In die paragrafen moet verantwoord worden wat de burgerparticipatie wel of niet was tijdens het beleidsproces. Vaak is onduidelijk of überhaupt burgers betrokken zijn geweest. 'Het is verontrustend dat zelden duidelijk wordt met welk doel participatie is ingezet en wat de betrokkenheid van Amsterdammers is geweest', staat in het rapport. En: 'De meeste participatieparagrafen bestaan uit onduidelijke en ongestructureerde teksten waarin het een zoekplaatje is om informatie te vinden over participatie.'

In de ambtelijke organisatie lijkt de verantwoording ook niet zo te leven. 'Het lijkt immers dat niemand de informatie uit de participatieparagraaf heeft gemist.'

College

Namens het bestuurscollege laat wethouder Rutger Groot-Wassink, die Democratisering in zijn portefeuille heeft, weten dat het invullen van de paragrafen inderdaad beter kan. Hij benadrukt dat een Stedelijk Team Participatie gaat monitoren hoe goed het gaat. De Rekenkamer noemt de reactie van het bestuur 'mager', ook omdat dat de wethouder geen plan van aanpak formuleert. Daarom roept de Rekenkamer de gemeenteraad op om druk uit te oefenen. 

Landelijk

Dat de gemeente Amsterdam de laatste jaren meer zeggenschap aan zijn burgers wil geven, heeft te maken met landelijke wetgeving. Momenteel behandelt de Tweede Kamer een wetsvoorstel tot wijziging van onder andere de Gemeentewet en de Provinciewet. Het kabinet wil een 'Right to Challenge' ofwel 'uitdaagrecht' invoegen. Dat betekent dat burgers en lokale verenigingen bij de overheid plannen mogen indienen om lokale collectieve voorzieningen over te nemen.

Ook bevat de wet een regeling die het burgers mogelijk maakt te participeren 'bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie van beleid'. De huidige 'inspraakverordening' verandert in een 'participatieverordening'. Burgers moeten dan niet alleen bij de voorbereiding van beleid, maar ook bij uitvoering en evaluatie betrokken zijn.