Hollands Kroon een tikje minder trendsettend

De gemeente Hollands Kroon liep de afgelopen jaren voorop met innovatieve projecten. Tot afgelopen najaar een bestuurlijke crisis uitbrak. Politieke partijen laten in hun verkiezingsprogramma’s doorschemeren iets minder trendsettend te willen zijn.

Ambtenaren hebben bij Hollands Kroon sinds een paar jaar veel vrijheid en verantwoordelijkheid. Vrijwel alle medewerkers van de gemeente werken in een van de ruim dertig ‘zelfsturende teams’. Het tijdschrijven en de verlofregistratie bestaan niet meer. Medewerkers mogen zo lang op vakantie als ze willen, als ze er maar voor zorgen dat het werk gedaan wordt. Ook op andere terreinen wil Hollands Kroon voorop lopen: paspoorten worden aan huis bezorgd, ouders kunnen vanuit huis geboorteaangifte doen en uit de APV is tweederde van de verbodsbepalingen geschrapt.

Pas op de plaats
De meeste verkiezingsprogramma’s zijn al klaar als er afgelopen najaar een grote bestuurlijke crisis uitbreekt. Meerdere wethouders en topambtenaren verlaten – al dan niet gedwongen – de ambitieuze gemeente in de kop van Noord-Holland. Directe aanleiding is de zo’n 2,3 miljoen euro duurder uitgevallen verbouwing van twee gemeentekantoren.

Hoe moet het verder na de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart? Een analyse van de verkiezingsprogramma’s laat zien dat veel partijen de gemeentelijke innovaties prijzen. Tegelijkertijd vinden ze dat er de afgelopen jaren wel erg veel is veranderd in Hollands Kroon. ‘De gemeentelijke organisatie heeft de afgelopen jaren een ingrijpende transformatie ondergaan. Het is goed om nu pas op de plaats te maken en van trendsetter naar trendvolger te gaan’, schrijft het CDA.

Verbetering kwaliteit
De VVD vindt dat innovatie ‘geen doel op zich’ moet zijn. Hollands Kroon zou volgens de liberalen de komende jaren in moeten zetten op ‘kwaliteitsverbetering’. De partij wil een klanttevredenheidsonderzoek onder inwoners en bedrijven houden om te toetsen ‘of de gemeente zo klantvriendelijk wordt ervaren als ze wil zijn’. Ook pleit de VVD voor persoonlijke aandacht voor inwoners en bedrijven, ‘die digitaal niet bediend kunnen worden’.

D66 concludeert dat IT-projecten en activiteiten binnen Hollands Kroon ‘moeizaam’ verlopen. ‘Daarom, maar ook gezien de snelle ontwikkelingen, wenst D66 meer IT-deskundigheid in de directie van Hollands Kroon. Bij de samenstelling van het nieuwe college moet ervaring en kennis op IT-gebied als selectie criterium worden opgenomen.’

Zelfsturende teams
Veel partijen zien wel de zegeningen van de koers van de afgelopen jaren, al constateren ze ook dat er zaken niet goed verlopen. Behoud het goede en kijk kritisch naar de zaken die minder goed gaan, zo zou je de opvatting van de meeste partijen kunnen samenvatten. Heel erg concrete ingrepen worden er in de verkiezingsprogramma’s evenwel nauwelijks genoemd. Zo is het opvallend dat er door geen van de partijen iets wordt gezegd over de gemeentelijke organisatiestructuur met zelfsturende teams.

Feit is dat de drie grote roergangers achter de ambitieuze koers van de gemeente weg zijn bij de gemeente Hollands Kroon. Anja van der Horst (oud-directeur) en Arthur Cremers en Wim van Twuijver (beiden voormalig gemeentesecretaris) werken inmiddels elders. Burgemeester Jaap Nawijn (VVD), ook een groot voorstander van het vernieuwende beleid, vertrekt in september van dit jaar. De komende jaren zal blijken of hun gedachtegoed beklijft in Hollands Kroon of dat de gemeente langzaamaan de zelfbenoemde koppositie zal verlaten.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 5 van deze week (inlog)