‘Zeeuwse cultuur is niet benoemen, maar verbloemen’

Juridisch adviseur Bram van Leeuwen was aanstichter van de val van de Veerse SGP/CU-wethouder Jaap Melse in mei. Dat leidde indirect tot een vertrouwensbreuk in de formatie. Nu richt hij zijn pijlen op burgemeester Rob van der Zwaag en hoe die in de integriteitskwestie rond Melse acteerde. Zijn klacht wordt door het college niet in behandeling genomen. ‘De Zeeuwse cultuur is niet benoemen, maar verbloemen.’

Klacht burgemeester

Als burgemeester Van der Zwaag eerder was aangeslagen op de aantijgingen jegens wethouder Melse die Van Leeuwen hem, Commissaris van de Koning Han Polman en de Veerse fractievoorzitters op 19 december 2017 met bewijsstukken en al toe had gestuurd, was het integriteitsonderzoek waarschijnlijk voor de raadsverkiezingen van 21 maart afgerond en de uitslag misschien anders geweest (nu werd SGP/CU met 21 stemmen verschil met PvdA/GL de grootste). Dat is de kern van de klacht die Van Leeuwen op 3 augustus indiende tegen en bij de burgemeester en bij de Nationale Ombudsman tegen CvdK Polman.

Niet ingegrepen
Wat Van Leeuwen betreft had Van der Zwaag meteen daarna een onderzoek naar Melse moeten laten instellen. Hij had moeten ingrijpen toen de gemeenteraad zijn brief slechts “ter kennisgeving aannam” en niet pas een onderzoek moeten starten naar de handel en wandel van de wethouder nadat voorzitter Wies Keunen van Stichting Leefbaarheid Kom Domburg met dezelfde argumenten insprak bij de raadsvergadering van 1 maart 2018.

Stemming omgevingsvergunning
Ook had hij de stemming op 9 januari 2018 over de omgevingsvergunning eerste fase voor het realiseren van een hotelcomplex op de plek van het voormalige KPN-gebouw in Domburg niet door moeten laten gaan, er anders zelf niet aan moeten deelnemen en anders de heer Melse daarvoor moeten behoeden. Dit plan is zeer omstreden. Er waren ruim 400 (!) zienswijzen tegen ingediend. De informatie over Melse was destijds al bekend bij Van der Zwaag.

Te weinig kritisch
In een brief aan de stichting, waarvan Van Leeuwen nu juridisch adviseur is, van 29 mei 2018 schrijft het college in antwoord op de vragen van Keunen dat Melse zich inderdaad van stemming had moeten onthouden en hij het dossier KPN-gebouw vanaf half december aan een collega-wethouder had moeten overdragen. Ook schrijft het college te weinig kritisch te hebben gereageerd op de melding van Melse dat hij appartementsrechten had gekocht in een hotel van projectontwikkelaar P. Bommeljé die ook achter het geplande hotel in het KPN-gebouw in Domburg zit.

Technisch juist
Het meest curieuze in de brief is het antwoord waarin het college weliswaar toegeeft dat het stemmen door wethouder Melse strijdig is met de gedragscode bestuurlijke integriteit en artikel 41c Gemeentewet, maar dit niet geldt voor de verlening van de omgevingsvergunning. “Technisch gezien” had het stemmen van de heer Melse op 9 januari geen invloed op het besluit, aangezien een andere wethouder (CDA) en de burgemeester ook voor hadden gestemd (PvdA/GL-wethouder Maas stemde tegen). Overigens stemde Melse lopende het integriteitsonderzoek op 20 maart ook nog mee over een zienswijze op het project. Had ook niet gemoeten, vond het college.

Klacht niet in behandeling
Op 6 september schrijft het college de klacht van Van Leeuwen niet in behandeling te nemen, omdat het belang van de klager “kennelijk onvoldoende is”. Van Leeuwen vraagt de burgemeester nu zelf alsnog om de klachtencommissie zijn klacht in behandeling te laten nemen, anders stapt hij naar de Zeeuwse Ombudsman. Verder onderzoekt Van Leeuwen op verzoek van derden of een strafklacht tegen Melse kans van slagen heeft. ‘Als ik naar het integriteitsrapport kijk, acht ik de kans op aangifte best groot. Van Rey heeft ook jaren geopereerd zonder tegenspraak. We moeten kritisch blijven.’

Quid pro quo
En ook CvdK Han Polman wacht dus mogelijk nog een onderzoek van de Nationale Ombudsman. Van Leeuwen verwijt hem in de integriteitskwestie een “lethargische houding” en het “verzaken van verplichtingen”. ‘Zeeland is te groot voor servet en te klein voor het tafellaken. Veel bestuurders met steeds wisselende petten treffen elkaar vaak. “Quid pro quo” ligt dan al snel op de loer. De Zeeuwse mores is: niet benoemen, maar verbloemen. De mentaliteit is gezagstrouw, maar het deugt niet. Mensen die niet tegen tegenspraak kunnen, bereiken vaak niet veel. Ze moeten ook goed kijken naar hun eigen functioneren. Zo’n Melse klopte zich nog steeds op borst voor wat hij heeft bereikt.’

Lees de reconstructie van de turbulente formatie in Veere in Binnenlands Bestuur nr. 17 van deze week (inlog)