Langdurig ziekteverzuim blijft stijgen

In 2019 nam vooral het langdurig ziekteverzuim bij gemeenten toe. Dat steeg met 1 procentpunt naar 4,2 procent. Dat blijkt uit de Personeelsmonitor Gemeenten 2019 van A&O fonds Gemeenten. De oorzaak ligt vermoedelijk in de ouder wordende bezetting. Gemiddeld bleef het percentage van het ziekteverzuim gelijk aan dat van 2018: 5,8 procent.

Nulverzuim gestegen
Waar het langdurig ziekteverzuim (43 t/m 365 kalenderdagen) toenam in 2019 bleven de overige categorieën gelijk of daalden zelfs licht. Verder is positief dat het nulverzuim, het aandeel van de gemeentelijke bezetting dat zich niet heeft ziek gemeld, vorig jaar steeg van 41 naar 44 procent. Ook de meldingsfrequentie, het gemiddeld aantal keer dat gemeenteambtenaren zich ziekmelden in een jaar, daalde van 1,11 naar 1,06. Per gemeentegrootteklasse is daarvoor een gemeentelijke norm vastgesteld. Een kwart van de gemeenten heeft een lagere meldingsfrequentie dan die norm. De gemeenten die het in hun gemeentegrootteklasse het beste deden zijn: Zwolle (0,70), Hoorn (0,66), Hollands Kroon (0,41) en Kapelle (0,54).

Ouder wordende bezetting
De oorzaak van het stijgende langdurig ziekteverzuim ligt mogelijk in de ouder wordende bezetting. Gemiddeld genomen melden oudere werknemers zich minder vaak ziek, maar als ze zich ziek melden is het vaak voor langere tijd. Gemeenten hebben relatief gezien vaker te maken hebben met langdurig zieken, gezien het stijgende aantal medewerkers ouder dan 60 jaar. Dat maakt het lastig om het (langdurig) ziekteverzuimpercentage te verlagen. Belangrijkste oorzaak van ziekteverzuim zijn volgens de bedrijfsartsen van gemeenten fysieke en fysiologische aandoeningen (81 procent). Ook worden werkdruk en stress (73 procent) en privéomstandigheden (66 procent) veel genoemd als oorzaak.

Ziekteverzuim kleinere gemeenten omhoog
Hoewel het ziekteverzuimpercentage bij gemeenten in 2019 met 5,8 procent dus gelijk is gebleven aan een jaar eerder, werd het bij kleinere gemeenten (20.000 inwoners of minder) noemenswaardig groter: van 4,9 naar 5,4 procent. Ook blijft het ziekteverzuim bij gemeenten hoger dan het landelijke cijfer (1,4 procentpunt) en is het hoog in vergelijking met het landelijke cijfer voor alle organisaties met meer dan 100 medewerkers. In 2019 lag dat laatste cijfer 0,6 procentpunt lager. Het verschil tussen gemeenten en het landelijke cijfer is daarmee wel iets kleiner geworden dan in 2018.

Best practice gemeenten
De ‘best practice gemeenten’ ten opzichte van de gemiddelde gemeentelijke verzuimnorm zijn ook in de Personeelsmonitor 2019 weergegeven, uitgesplitst naar het laagste ziekteverzuimpercentage per gemeentegrootteklasse. Een kwart van de gemeenten heeft een ziekteverzuimpercentage dat lager is dan het gemiddelde percentage in hun gemeentegrootteklasse. De gemeenten Den Bosch (3,8), Leidschendam-Voorburg (4,0), Bladel (2,0) en Rozendaal (1,6) springen er in hun categorieën uit.