Wethouders: 'Vogelaar krijgt geen oude wijn in nieuwe zakken'

De ondertekening van het convenant tussen de gemeente Amsterdam en de woningcorporaties over de Indische Buurt vond net een paar dagen te vroeg plaats. Althans met de wetenschap van nu.

Minister Vogelaar (Wonen, Wijken, PvdA) bestempelt alle plannen van voor 16 juli 2007 als oud. Op deze datum stuurde zij haar brief over de krachtwijken naar de Tweede Kamer. Het Amsterdamse convenant dateert van vier dagen ervoor. Ook over de aanpak van de Westelijke Tuinsteden was al vóór 16 juli overeenstemming. Uit de logica van de minister volgt dat de plannen voor de twee Amsterdamse buurten niet meegenomen mogen worden in de wijkactieplannen. Dat zou als gevolg hebben dat Amsterdam voor 'de oude plannen' geen beroep mag doen op de zogenaamde Vogelaargelden, de 250 miljoen euro die jaarlijks uit de kas van de woningcorporaties voor de veertig meest problematische wijken beschikbaar is.

'We hebben zelf een scheidslijn aangebracht in onze wijkactieplannen voor de Indische Buurt en de Westelijke Tuinsteden', reageert de Amsterdamse wethouder Tjeerd Herrema (PvdA). 'Onrendabele investeringen, zoals in leefbaarheid en sociale woningbouw nemen we er wel in mee. Rendabele, bijvoorbeeld de bouw van koopwoningen, niet.' Amsterdam heeft de minister hiervan inmiddels op de hoogte gesteld.

Toezicht

Vogelaar komt volgens een woordvoerder van haar ministerie binnenkort met een schrijven waarin ze uitlegt hoe ze erop gaat toezien dat gemeenten alleen nieuwe plannen indienen.

Daarna zal bijvoorbeeld ook blijken of Rotterdam het risico loopt tot de orde te worden geroepen. Voor een deel van de voorgenomen mega-investering op Rotterdam-Zuid wordt een beroep gedaan op de Vogelaargelden. En de beslissing om op deze Maasoever de komende tien jaar één miljard euro te investeren is al in september 2006 genomen. Rotterdam wijst er in een reactie op dat de corporaties voldoen aan de eis van de minister dat ze extra investeren, want bovenop de al afgesproken miljard euro steken zij het komende decennium nog eens anderhalf tot twee miljard euro in de stad. In de Volkskrant noemde de verantwoordelijke Rotterdamse wethouder Karakus (PvdA) de door Vogelaar genoemde datum 'onwerkbaar' en 'niet boeiend'.

Collega-wethouders in andere gemeenten laten zich in soortgelijke bewoordingen uit, zo leert een rondgang van Binnenlands Bestuur langs de achttien gemeentebestuurders met zogenaamde krachtwijken in hun portefeuille.

'Dit is een non-discussie', laat Lex Smeets, wethouder in Heerlen (PvdA), via zijn woordvoerder weten. 'Wij zijn vanaf 2005 bezig met het ontwikkelen van een visie op de wijk die tot de veertig aandachtswijken van Vogelaar behoort. De uitwerking in de wijkactieplannen is nieuw, maar natuurlijk is er altijd een grijs gebied. De wethouder vindt dat het niet om de datum gaat die op de plannen staat, maar om wat je met de plannen bereikt.'

De Maastrichtse wethouder Wim Hazeu (GroenLinks) werpt de vraag op wat Vogelaar precies bedoelt met een plan. 'Is dat iets wat je ooit bedacht hebt of moet de gemeenteraad het hebben goedgekeurd?' Ook hij vindt de datum 16 juli niet interessant. 'Waar het om gaat is dat je geen oude wijn in nieuwe financiële zakken doet. In Maastricht is dat ook niet het geval.' In Arnhem zijn er op onderdelen wel oude plannen ingediend, geeft wethouder Sander van Bodegraven (PvdA) toe.

'Bijvoorbeeld het idee om in Presikhaaf-Oost een multifunctioneel centrum in te richten. Een oud plan waar nooit financiële ruimte voor was. Nu we aanspraak kunnen maken op de Vogelaar-gelden, is de dekking er wel. Ik vind dus dat we wel voldoen aan het criterium van de minister dat er extra geld voor de wijken beschikbaar komt.' Voor Dordrecht zou een strikt vasthouden aan de datum van Vogelaar heel vervelende gevolgen kunnen hebben. Een week voor 16 juli vorig jaar stelde de gemeenteraad van die gemeente een wijkvisie vast voor Wielwijk en Krabbenhof.

'De financiële paragraaf ontbrak nog. Zonder de Vogelaargelden hadden we niet genoeg middelen om die plannen uit te voeren', aldus wethouder Aaike Kamsteeg (ChristenUnie), die niet verwacht dat Dordrecht in de problemen komt. 'De accountantsdienst van de minister vindt het prima zoals we het hier doen. Ik beschouw de datum als een symbolische oproep geen oude plannen in te leveren.' Bij het ter perse gaan van dit blad werd bekend dat minister Vogelaar niet akkoord gaat met het voorstel van de gezamenlijke corporaties om 75 miljoen per jaar over te hevelen van de rijke naar de armere corporaties in de probleemwijken. Het alternatief is nu dat zij via een heffing op de corporaties dit geld binnenhaalt.

Voor Haagse Stationsbuurt geen oude plannen ingediend

In het wijkactieplan van de Haagse Stationsbuurt, die door Binnenlands Bestuur wordt gevolgd, is bewonersorganisatie Buurtstation een hoop al bestaande ideeën tegengekomen. Volgens wethouder Marnix Norder gaat het echter om plannen waar niet eerder financiële afspraken over gemaakt zijn. 'Dat vind ik een wezenlijk punt. Anders ben je als gemeente de boel toch een beetje voor het lapje aan het houden. Afgesproken is dat er voor de allerarmste mensen, in de allerarmste wijken een extra impuls komt. Dan moet je niet al bestaande plannen inleveren en daar is in Den Haag dan ook geen sprake van.'