“Ondernemer, houd je hart open voor medewerkers met een kwetsbare arbeidsmarktpositie”

Hoe blijven we in deze crisistijd goed zorgen voor de groep medewerkers met een kwetsbare arbeidsmarktpositie die werken bij bedrijven en organisaties? Ook deze uitdaging staat op ons te wachten. Collega Jet Nauta werkt als adviseur en (verander- en proces)manager bij een gemeentelijke stichting die de Wsw organiseert en uitvoert. “Ik hoop niet alleen dat er genoeg bedrijven zijn die hun hart openhouden voor deze mensen, ik roep ze op om hun onderneming sociaal te houden, zeker nu.”

Sinds november 2018 werkt Jet bij een gemeentelijke stichting die zorgdraagt voor zo’n 75 medewerkers die werken bij bedrijven vanuit de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Ze is een expert op het gebied van de Participatiewet en werk en inkomen. Haar kennis en expertise komt samen in deze klus.

Voor de gemeentelijke stichting managet en adviseert Jet op proces, inhoud en beleid voor de Wsw’ers. “Ik ben vooral een verbinder. Wel een onafhankelijke en kritische; ik kan scherp analyseren en leg problemen neer waar die veroorzaakt worden en dus ook opgelost dienen te worden. Dit doe ik altijd in het belang van de doelgroep en vanuit het perspectief er met elkaar uit te komen. Ik ben de schakel tussen de medewerkers van de stichting, de inlenende organisaties en het bestuur en de gemeente. Ik zorg dat het werk in de stichting, intern en extern, goed verloopt en zorg voor werkbare oplossingen. Als de ‘onafhankelijke linking pin’ los ik zaken op het gebied van de bedrijfsvoering op, manage ik de dagelijkse gang van zaken en geef ik advies aan het bestuur van de stichting over de richting die de stichting nu en in de toekomst in zou kunnen slaan.”

Hoe gaat de kwetsbare groep medewerkers om met deze onzekere tijd?

“Veel van onze medewerkers kampen met een zwakke gezondheid en hebben soms psychische problematiek. Door de uitbraak van het coronavirus zijn enkele medewerkers dusdanig angstig dat zij thuisblijven en niet kunnen werken. Er wordt weliswaar voldoende aandacht besteed aan preventie en aan veiligheidsmaatregelen, maar dit is de rationele benadering. De berichtgeving in de media en om ons heen gaat onophoudelijk over besmettingen en doden, dat op zichzelf is erg beangstigend. Een vorm van psychosociale hulp bij angstklachten is zeker voor onze medewerkers van belang. Dit is overigens een breder aandachtspunt voor ons als hele samenleving.”

“Een aantal medewerkers heeft een verstandelijke beperking. Zij begrijpen de impact van het coronavirus en de benodigde preventiemaatregelen die daarom opgevolgd moeten worden niet, hoe vaak dit ook verteld wordt. Het afstand houden is bij hen heel lastig over te brengen en onder de aandacht te houden. Belangrijk is daarom laagdrempelige en begrijpelijke informatie over het coronavirus te geven en hen voortdurend te wijzen op de gedragsregels ten aanzien van preventie en veiligheid.”

Hoe ga je zelf om met de persoonlijke situatie van medewerkers?

“Er zijn schrijnende situaties door deze coronacrisis. Mensen bij wie werkelijk alles in een keer op hun bord terechtkomt. Dan lijkt het wel of alles in een keer omvalt. Dat heeft een enorme impact op iemands leven. Na een gesprek ga ik dan even een half uurtje iets anders doen. Dat moet nu wel. En daarna weer door.”

Gaat dat nu, ‘gewoon’ doorgaan met de stichting?

“Zoals op alle werkplekken worden ook bij de stichting de nodige maatregelen getroffen en is er via videobellen voortdurend overleg met de jobcoaches en het bestuur van de stichting over de issues die we op de korte en lange termijn voorzien of nu meteen moeten oplossen. Het houden van afstand is nodig, het risico op besmetting blijft immers. Dit houdt voor de inlenende organisaties onder meer in dat voor nu en op de langere termijn maatregelen moeten worden genomen in de organisatie van het werk en op de werkvloer. De consequenties van de zogenoemde 1,5 meter samenleving moeten we met elkaar scherp in het vizier hebben en bewaken. De onzekerheid over de toekomst blijft angstig en een uitdaging. Zeker voor de groep kwetsbare medewerkers. Het is voor velen allemaal moeilijk te overzien.”

Hoe ondersteun je hen hierbij?

“Door aan de werkgeverskant te zorgen voor het doorzetten van de initiatieven op het gebied van inclusief werken. Belangrijk is dat werkgevers de kwetsbare werknemers belangrijk blijven vinden. Ik hoop dat hun visie op inclusiviteit niet afvlakt in deze moeilijke periode. Het is eigenlijk meer dan hoop. We zijn samen verantwoordelijk dat er werk blijft voor kwetsbare doelgroepen. Daar voel ook ik me verantwoordelijk voor; om gemeenten en inlenende organisaties hierbij te ondersteunen. Om kwetsbare medewerkers een volwaardige plek te geven en te laten meedoen in de samenleving”.

Hoe doe je dat?

“We hebben nauw contact met de medewerkers en spreken de inleners regelmatig om te horen hoe het met hen gaat, om de situatie van onze Wsw-medewerkers te bespreken, te adviseren over werken ‘op een fysieke afstand’ en om tips te geven over aanpassingen op het werk. Ook de inleners hebben ‘hart’ voor de medewerkers en houden goed contact met hen. Ook als zij door omstandigheden niet kunnen werken of ziek zijn”.

“Wat de gevolgen zijn van deze crisis op de langere termijn voor de werknemers en bedrijven is moeilijk te voorspellen. Dit zal afhangen van de economische- en gezondheidssituatie in Nederland en meer specifiek de situatie van de medewerkers van de stichting en de inlenende organisaties. De economie komt in een recessie. Een belangrijke vraag voor de stichting is hoe zwaar onze inlenende organisaties hierdoor getroffen worden en of zij overeind zullen blijven. In hoeverre kunnen de bedrijven werk voor de kwetsbare doelgroepen blijven garanderen? We zullen als stichting alert moeten zijn op alternatieven voor de huidige werkplekken en staan voor de uitdaging om passende werkplekken voor onze medewerkers te creëren wanneer huidige werkplekken dreigen weg te vallen.”

Wat is je hoop voor de toekomst?

“Ik ben positief over de saamhorigheid in Nederland. Ik zie ook dat ons eigen verantwoordelijkheidsgevoel als samenleving groot is. Dat geeft moed. En er zijn leerpunten, want we neigen er nogal eens toe dat we van alles voor anderen automatisch gaan regelen en organiseren omdat wij denken dat zij dit zelf niet kunnen. Maar mensen hebben gezond verstand, een eigen moreel kompas en doen dat wat nodig is vaak al vanzelf. Dat hoeven we niet altijd normatief op te leggen.”

Jet wil, ook na het bereiken van haar pensioengerechtigde leeftijd aan het eind van het jaar, haar kennis en ervaring blijven inzetten in het werk en van betekenis blijven voor anderen. Wat zij belangrijk vindt is het maken van verbindingen in de samenleving. “Als adviseur werk je altijd voor en mét mensen uit alle lagen van de samenleving, dat motiveert mij.”

Jet werkt al ruim 14 jaar bij ons. Ze is een expert op het gebied van het sociaal domein: werk en inkomen, de Participatiewet, de sociale werkvoorziening en sociaal ondernemen. Haar expertises zijn: interim-management, organisatieadvies, verandermanagement, strategisch- en beleidsadvies, supervisor en coach bij zowel overheidsinstanties als het bedrijfsleven.

Lees meer over het werk van RadarAdvies.