Hulp voor gedupeerden toeslagenaffaire

Zo’n 900 gedupeerden van de toeslagenaffaire zijn naar het buitenland gevlucht door de problemen die zijn ontstaan door hoge schulden, het verlies van een woning en angst voor uithuisplaatsing van kinderen. Radar helpt hen in opdracht van het ministerie van Financiën om hun leven weer op de rit te krijgen.

Situatie: aanvullende brede ondersteuning nodig

De gedupeerden van de toeslagenaffaire die naar het buitenland zijn gevlucht kunnen terecht bij de Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen (UHT) van de Dienst Toeslagen, maar niet voor aanvullende brede ondersteuning, omdat ze niet meer in een Nederlandse gemeente wonen. Radar verzorgt deze aanvullende ondersteuning voor de mensen in meer dan 32 landen op 5 leefgebieden: gezin, gezondheid, financiën, werk & inkomen en wonen. We ondersteunen ook ouders die terug willen keren naar Nederland.

Aanpak: multidisciplinaire uitvoeringsteams

Binnen 2 maanden is het multidisciplinaire uitvoeringsteam OTB opgezet. De kern van het OTB is het projectmanagementteam onder leiding van 2 projectleiders van RadarAdvies. In het OTB wordt samengewerkt met Steiger B en RadarVertige. Steiger B verzorgt de werving en selectie van de casemanagers. RadarVertige leidt de casemanagers op voor deze specifieke doelgroep. Vertige zorgt ook voor intervisie en doorontwikkeling.  

Er zijn 4 operationele teams waarin 8 tot 12 casemanagers intensief met elkaar samenwerken. De casemanagers zijn allround sociaal werkers met verschillende werkervaringen en opleidingsachtergronden. Zij bieden psychosociale ondersteuning en zijn in staat om contact te maken, juist ook met mensen die wantrouwig zijn richting instanties en de overheid. Ze sluiten blijvend aan bij wat voor de gezinnen belangrijk is en dat past vaak niet in een hokje.  

Sterke punten aanpak:

• ervaringsdeskundigen werken zelf mee als casemanager
• het ministerie, de VNG, het UHT en Radar werken nauw samen
• casemanagers en ouders hebben toegang tot dezelfde applicatie waarin de voortgang wordt vastgelegd; casemanagers zijn transparant over hun afwegingen (wat zorgt voor vertrouwen)

Resultaat: tevreden ouders

Voor deze opdracht is er op hoofdlijnen gezorgd voor:

• een kernteam
• een klantvolgsysteem
• facilitaire werkprocessen
• teamcoaches en casemanagers
• een intensief inwerk-, leer- en ontwikkelprogramma
• een wervings- en selectieproces voor nieuwe medewerkers

Tot en met augustus 2023 zijn dit de resultaten van onze ondersteuning aan gedupeerden van de toeslagenaffaire:

• 678 ouders in ondersteuning uit 31 landen (1 september 2023)
• 61 gezinnen teruggekeerd naar Nederland (1 september 2023)
• gemiddeld cijfer tevredenheid ouders: 7,6

Maartje Groot is projectleider Ouders in het buitenland en coördinerend beleidsmedewerker Hersteloperatie Kinderopvangtoeslag bij het ministerie van Financiën. Ze werkt dagelijks samen met de projectleiders van RadarAdvies die in de lead zijn bij de samenwerking tussen het ministerie, de VNG, het UHT, het OTB, gemeenten en andere organisaties.

Maartje: “Toen Radar de opdracht aannam, was het nog niet duidelijk hoe de dingen georganiseerd moesten gaan worden. Dus het was best spannend om deze gevoelige opdracht uit te gaan voeren. Radar nam de verantwoordelijkheid voor de uitvoering. Dat alle professionals van verschillende organisaties nu zo soepel met elkaar samenwerken, komt in de basis doordat er een implementatieperiode was waarin Radar alle partijen bleef uitdagen om te denken in creatieve oplossingen en het belang onderschreef van wederzijds vertrouwen. Dat vertrouwen is door de manier van samenwerken alleen maar gegroeid.”

“Bij de projectleiders is er een mooie wisselwerking tussen hun mate van betrokkenheid en professionele doelen. Ze werken ze tot op uitvoeringsniveau mee en zijn altijd aanspreekbaar. Ze begrijpen de grotere context van de hersteloperatie, de maatschappelijke en politieke aandacht en de grenzen die er zijn, bijvoorbeeld in de wet. Dat is belangrijk, want het is work in progress en er moet regelmatig worden geëvalueerd en bijgestuurd. Dat gebeurt goed en gestructureerd. Zonder dat er te veel tijd verloren gaat. En belangrijk voor ons als opdrachtgever: er worden heldere rapportages opgeleverd. Hierdoor hebben ook mensen die niet dagelijks samenwerken met het OTB, maar wel verantwoording moeten afleggen, vertrouwen in de manier van werken van Radar.”

Projectleider Caroline: “We hebben deze opdracht aangenomen, omdat we voelden dat het onze plicht was. We hebben immers de kennis en expertise in huis om het goed te doen. Met RadarVertige en Steiger B hebben we onze krachten gebundeld, onder andere op het gebied van stress-sensitieve dienstverlening.”

“Het doet ons goed dat we regelmatig van ouders horen dat de ondersteuning die we bieden voor hen heeft geholpen om weer positieve stappen te zetten. Soms is dat als zij terugkeren naar Nederland, andere ouders en gezinnen hebben door wat er is gebeurd besloten niet meer terug te willen naar Nederland. Ook voor hen willen we bijdragen aan herstel en het opbouwen van vertrouwen.”

In het Volkskrant artikel Hoe help je naar het buitenland gevluchte toeslagenouders vertelt Caroline nog meer over het OTB en lees je persoonlijke verhalen van ouders en casemanagers.