Effectmeting bij sociale teams

Sturing van sociale teams

Gemeenten willen graag weten of de zelfredzaamheid van inwoners na de inzet van een sociaal (wijk)team is toegenomen. Een van de weinige gevalideerde meetinstrumenten om dat te onderzoeken is de zelfredzaamheidsmatrix. Maar aan dat instrument kleven helaas ook enkele belangrijke nadelen. Het is nogal uitgebreid (55 cellen) en vragen over bijvoorbeeld verslaving en justitie zijn niet voor iedereen van toepassing. Bovendien is het een taxatie van de professional over de inwoner, terwijl een typering van eigen kracht veel beter vanuit de inwoner kan komen. Ook ontbreekt een koppeling met de ingezette dienstverlening en voorzieningen.

Twee foto’s

Op basis van het vraagverhelderingsgesprek komt een integraal plan van aanpak tot stand, waarin stimulering en ondersteuning van de eigen kracht van de inwoner centraal staan. Om te kunnen zien wat de professional in het sociaal (wijk)team bereikt, moeten er van de situatie van de inwoner twee momentopnames (foto’s) worden gemaakt. Eén bij aanvang van het ondersteuningstraject, als de betrokkenen samen het integraal plan van aanpak vaststellen. En één later in het ondersteuningsproces of tijdens de evaluatie van het traject.

Nieuwe dimensie: ondersteuningsaanbod

Door een dimensie toe te voegen aan de zelfredzaamheidsmatrix krijgen we beter zicht op de resultaten: In hoeverre zijn er collectieve voorzieningen of individuele verstrekkingen ingezet? We visualiseren dit ondersteuningsaanbod in twee ringen, met eventueel een derde ring als ook het sociaal (wijk)team zelf ambulante ondersteuning biedt aan inwoners. De ringen zijn verdeeld in de verschillende domeinen die we op wijkniveau kunnen identificeren.

 

Effectmeter ZEKER

Op basis van de gesprekken met de inwoner zijn twee visuele momentopnames of foto’s te maken. Die foto’s laten in één blik de effecten bij de inwoner zien. Niet alleen de eventuele verbetering van de zelfredzaamheid, maar ook een mindere of andere (lichtere) inzet van ondersteuning. In het hart van deze effectmeting kunnen overigens ook andere instrumenten komen te staan. Bijvoorbeeld instrumenten die meer vanuit eigen kracht werken. We noemen dit model de Effectmeting ZEKER (Zelfredzaamheid Eigen Kracht En Regie).

Om gegevens in deze matrix te verwerken moeten gemeenten weten welke ondersteuning er beschikbaar is en in welke ring en welk domein die thuishoort. Ook een berekening van de kosten per ondersteuningstraject is op deze manier mogelijk.

 

Wat levert de effectmeting ZEKER op?

Cumulatie van de gegevens biedt inzicht in onder meer:

• ondersteuningspatronen van inwoners
• de mate van zelfredzaamheid
• de bijdrage die het sociaal (wijk)team aan die zelfredzaamheid levert
• de stand van zaken van domeinen in het verzorgingsgebied van het sociaal (wijk)team
• eventueel de uitgaven per traject, maar ook per domein of type voorziening

Bovendien kunnen leden van het sociaal team zelf met deze aanpak de omslag in denken en handelen (de transformatie) vormgeven. Het instrument begeleidt de professional door de diverse stappen en biedt inzicht en overzicht in de situatie van de ondersteunde burger. Daarnaast kan het management met dit instrument sturing geven aan de verandering op het niveau van de professional.

Makkelijk af te lezen

De Effectmeting ZEKER laat ook goed zien wanneer aanbieders de ondersteuning vanuit individuele verstrekkingen niet terug kunnen brengen naar collectieve of eigen kracht netwerken. Dat wordt per domein in de ringen zichtbaar en kan aanleiding zijn om met die aanbieders in gesprek te gaan.

Benchmarking

Als steeds meer (regio)gemeenten de effecten volgens dezelfde systematiek meten, ontstaan leermomenten en mogelijkheden voor benchmarking. We kunnen dan de resultaten van de individueel ingezette gemeentelijke aanpak onderling vergelijken. Dan blijkt welke aanpak het beste werkt om de zelfredzaamheid te verbeteren en/of de inzet van ondersteuning te verminderen.

Meer weten?

Voor aanvullende informatie over de Effectmeting ZEKER kunt u contact opnemen met: Ferdinand Oort, f.oort@radaradvies.nl, 06- 5311 5388. Of kijk op de website van RadarAdvies voor meer informatie.