Sociale firma’s onderzocht in opdracht van FNV

In opdracht van de FNV hebben we onderzoek gedaan naar de sociale firma’s die actief zijn in de arbeidsmarktregio’s Achterhoek, Midden-Gelderland en Twente. Weliswaar laten diverse andere onderzoeken zien dat sociaal ondernemen in Nederland de afgelopen jaren in de lift zit, toch blijft het lastig om een volledig en nauwkeurig beeld te krijgen van de regionale ontwikkelingen in dit opzicht.

Sociale firma’s zijn ondernemingen die het bieden van werk aan mensen die niet zelf het minimumloon kunnen verwerven hebben omarmd als hoofdelement van hun missie.

Aanbestedingswet

Belangrijke stap voor de ontwikkeling van sociale ondernemingen was de introductie van de nieuwe Aanbestedingswet in 2016. Die stelde aanbestedende diensten namelijk in staat om opdrachten voor te behouden aan ondernemingen met 30% of meer gehandicapte of kansarme werknemers in dienst. De FNV wilde graag weten hoeveel en welke sociale firma’s en ondernemingen er in Oost-Nederland actief zijn, hoe ze georganiseerd zijn en invulling geven aan hun werkgeverschap. Om vervolgens aan de hand van nieuw geformuleerde beleidsaanbevelingen die sector duurzaam te kunnen versterken.

Onderzoek sociale firma’s

Tijdens het onderzoek heeft RadarAdvies bronnen geraadpleegd, interviews afgenomen met regionale stakeholders, bestuurders, ondernemers en vakbondsbestuurders en een enquête uitgezet onder de aanwezige sociale ondernemingen in de drie regio’s. Daarbij is onder meer gekeken hoe de betreffende firma’s zijn georganiseerd, wat hun arbeidsvoorwaardenbeleid is en welke bijdrage ze leveren aan de arbeidsintegratie van mensen met een arbeidsbeperking. Sociale firma’s zijn van belang om de ambitie van een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren. In Oost-Nederland is het aantal sociale firma’s echter nog bescheiden. Groei is derhalve noodzakelijk om meer mensen met een arbeidsbeperking mee te laten doen op de arbeidsmarkt.

Aanbevelingen

Op basis van de uitkomsten van het onderzoek en de daaropvolgende analyse heeft RadarAdvies een set van heldere en werkbare aanbevelingen geformuleerd:

• Versterk het ecosysteem voor sociale firma’s door lokale en regionale netwerken met elkaar te verbinden en de doorontwikkeling te benaderen vanuit een economisch en sociaal perspectief.
• Registreer de firma’s volgens heldere criteria, zodat er een sociale markt kan ontstaan. Kijk hierbij ook naar op welke wijze inhoud wordt gegeven aan goed werkgeverschap door sociale firma’s.
• Stem economisch beleid en participatiebeleid goed op elkaar af en betrek daar ook de provincies bij.
• Stem het loonkostensubsidiebeleid zoveel mogelijk op elkaar af.
• Ontwikkel arrangementen, om doelgroepen- en prijsconcurrentie te vermijden.
• Houd in de gaten welke invloed Corona heeft op de werkgelegenheidsontwikkeling in de sector.
• Informeer aanbestedende diensten en sociale firma’s over de mogelijkheid van voorbehouden opdrachten en maak ruimte voor sociale inkoop.
• Bevorder kennisuitwisseling tussen de arbeidsmarktregio’s aangaande sociale firma’s.

Complete rapport

Hier kunt u het complete rapport lezen:

• Verkenning sociale firma’s in de arbeidsmarktregio’s Achterhoek, Midden-Gelderland en Twente

Voor informatie kunt u contact opnemen met Bert Otten, projectleider van het onderzoek.