Gemeenten gaan achter hypotheekachterstanden aan

Een aantal gemeenten mag vanaf volgend jaar, bij wijze van experiment, contact zoeken met inwoners die een betaalachterstand op hun hypotheek hebben of een belastingschuld bij de gemeente. Op die manier hopen de gemeenten op tijd schuldhulpverlening aan te kunnen bieden. 

Vijftien
In totaal doen vijftien gemeenten mee aan het experiment. Zes daarvan, waaronder Amsterdam, Nijmegen en Tilburg, gaan aan de slag met hypotheekachterstanden. Ze werken daarbij samen met de NVVK, de landelijke branchevereniging voor financiële hulpverlening, en met hypotheekverstrekkers Rabobank en Aegon. De overige gemeenten, waaronder Amsterdam, Rotterdam en Purmerend, gaan op zoek naar inwoners met een achterstand op de gemeentelijke belastingen of parkeerboetes. 

Betalingsachterstanden
Tijdens het experiment geven de twee hypotheekverstrekkers de contactgegevens van mensen met een betalingsachterstand door aan de zes deelnemende gemeenten. Dat gebeurt bij een achterstand van twee maanden of meer. Bij de belastingschulden gaat het om een achterstand van meer dan 300 euro. Ook een onbetaalde parkeerboete kan aan het signaal worden toegevoegd. Een parkeerboete geldt op zichzelf echter niet als signaal. 

Vier jaar
De signalen geven de gemeente de gelegenheid contact te zoeken met haar inwoners om hen hulp aan te bieden bij het oplossen van de problemen. De deelnemers proberen de aanpak gedurende minimaal een jaar uit. Op basis van hun ervaringen stellen zij binnen maximaal vier jaar een advies op over de vraag of deze nieuwe soorten betalingsachterstanden ook zouden moeten worden opgenomen in de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs).

Toestemming
Die wet biedt sinds begin dit jaar de mogelijkheid om signalen van betalingsachterstanden uit te wisselen tussen schuldeisers en gemeenten. Dat is echter nu nog beperkt tot vier soorten achterstanden: bij woningcorporaties, zorgverzekeraars, energieleveranciers of drinkwaterbedrijven. Voor het experiment was daarom toestemming nodig van staatssecretaris Dennis Wiersma (VVD) van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
 
Corona

De nieuwe werkwijze moet huizenbezitters helpen om de weg naar de schuldhulpverlening te vinden. Uit cijfers van het Nibud blijkt dat 38 procent van de huishoudens met ernstige betalingsproblemen en koopwoning heeft. Tegelijkertijd heeft slechts 10 procent van alle mensen in de schuldhulpverlening een eigen huis, weet de NVVK. Volgens de schuldenmonitor van het BKR zijn er 39.000 huishoudens met meer dan drie maanden achterstand op hun hypotheek. Schuldhulpverleners verwachten bovendien dat vanwege corona meer zzp’ers in financiële problemen komen, en zij hebben vaker een eigen huis.

In beeld
Ook inwoners met een achterstand op de gemeentebelastingen komen nog te weinig in beeld bij schuldhulpverlening. Dat is gebleken uit pilots in onder meer Amsterdam, Purmerend en Dordrecht. In die drie gemeenten was 75 tot 80 procent van de inwoners die in beeld kwamen via signalen over belastingschulden met de gebruikelijke methoden nog niet opgespoord.