Gestroomlijnd proces loonkostensubsidie in de maak

Het ‘breed offensief’ voor werkgelegenheid voor mensen met een arbeidsbeperking krijgt zijn beslag. Afgelopen week werd het wijzigingsvoorstel voor de Participatiewet van staatssecretaris Tamara van Ark (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, VVD) gepubliceerd ter internetconsultatie. Wat zijn de belangrijkste voorstellen die een inclusieve arbeidsmarkt dichterbij moet brengen?

Vier uitgangspunten

Van Ark benadrukt in haar voorstel nog eens de vier uitgangspunten die zij in november in een Kamerbrief formuleerde; het stelsel van voorzieningen voor arbeidsgehandicapten en hun werkgevers moet voor beide eenvoudiger worden, het moet aantrekkelijker worden voor arbeidsgehandicapten om (meer) te gaan werken, werkgevers en werknemers moeten elkaar makkelijker kunnen vinden, en werk voor arbeidsgehandicapten moet een duurzamer karakter krijgen.

Behoud keuzemogelijkheid loonwaardemeting

De hoofdmoot van het voorstel dat daartoe moet leiden bevat uit een aantal voorstellen omtrent de loonkostensubsidie. Zoals aangekondigd, betreft één van die voorstellen uniformering de loonwaardemeting. Hoewel het aanvankelijke plan was om één van de huidige zes methodes landelijk te laten gebruiken, lijkt er een tussenoplossing uit het stakeholdersoverleg te zijn gekomen. In de memorie van toelichting die het voorstel vergezelt, staat dat de werkgroep onder meer adviseert dat gemeenten de mogelijkheid houden om diverse methoden toe te passen.

‘Preferent werkproces’

Het wijzigingsvoorstel voorziet ook in een stroomlijning van de procedures rondom de loonkostensubsidie. Gemeenten moeten bij verordening regels gaan stellen aan die procedures. Er is afgelopen maanden door de belanghebbenden gewerkt aan een ‘preferent werkproces’ met landelijk te hanteren termijnen, brieven en beschikkingen. Dat proces moet zijn beslag krijgen middels een modelverordening waar de VNG en Divosa momenteel aan werken. Een bepaling zorgt ervoor dat het uitbetaalmoment voor de loonkostensubsidie bij Algemene Maatregel van Bestuur kan worden vastgelegd.

Aanvraag expliciet in de wet

Omdat er nog geen expliciete mogelijkheid in de wet bestond voor werkgevers om loonkostensubsidie aan te vragen, komt dit nu ook in de wet, als het aan Van Ark ligt. De verstrekking vindt nu vaak ambtshalve, dus zonder aanvraag, plaats. Doordat dit in de wet wordt opgenomen, moet voor werkgevers duidelijker worden dat zij een aanvraag kunnen doen en dat gemeenten verplicht zijn zo’n aanvraag te behandelen.

Geen mogelijkheid restricties

Een verordeningsbepaling, die door een aantal gemeenten werd gebruikt om restricties op te leggen aan het verstrekken van loonkostensubsidie, wordt geschrapt. Zulke restricties werden bijvoorbeeld door de Bollenstreekgemeenten opgelegd. De desbetreffende gemeenten werden vorig jaar door staatssecretaris Van Ark al op de vingers getikt.

Bij nader inzien minder productief; aanvraag toch mogelijk

Een ander belangrijk wijzigingsvoorstel is dat loonkostensubsidie inzetbaar wordt voor mensen waarvan bij de dienstbetrekking nog geen verminderde productiviteit was vastgesteld. Hun contracten worden nu vaak niet verlengd als een werkgever geen aanspraak op compensatie kan maken. Onder het huidige voorstel kan een constatering van verminderde productiviteit tot zes maanden na de start van het dienstverband nog aanleiding geven voor een aanvraag van loonkostensubsidie.

Ondersteuningsaanbod

Ook wordt de mogelijkheid voor een ondersteuningsaanvraag, bijvoorbeeld met betrekking tot jobcoaching, in de wet opgenomen. Daarmee moet de lacune worden gevuld die ontstaat doordat gemeenten soms ‘onvoldoende persoonlijke ondersteuning op maat’ bieden. Gemeenten worden strenger verplicht om in hun verordening duidelijk aan te geven welk ondersteuningsaanbod er beschikbaar wordt gesteld. Met betrekking tot onder meer jobcoaching wordt ook hiervoor aan een modelverordening gewerkt. In de verordening moet uiteindelijk ook duidelijkheid gegeven worden over onder meer de tijdsduur, de intensiteit en de kwaliteit worden gegeven.   

Bijverdienen

Andere belangrijke voorstellen behelzen een bijverdienregeling voor mensen met deeltijdwerk die op aanvullende bijstand zijn aangewezen, en het wegnemen van administratieve rompslomp rondom ziekmeldingen. Door een voorgestelde wijziging van de Ziektewet (Zw) kan het UWV bij het vaststellen van de Zw-uitkering meteen rekening houden met de aan de werkgever uitbetaalde loonkostensubsidie. Nu vervalt het recht op loonkostensubsidie van een werkgever nog tijdelijk bij een Ziektewetuitkering. De bepaling in de Participatiewet die daarvoor zorgt wordt geschrapt. Binnen de nieuwe regeling moeten ingewikkelde verrekeningen worden voorkomen, wat gemeenten, werkgevers en UWV veel tijd en moeite moet gaan schelen.