Ontluisterend beeld van 'Akkoord van Westerlee'

Nauwelijks afstemming, laat staan binding, persoonlijke irritaties, projecten komen niet van de grond, gemeentebestuurders laten het afweten. De ‘gebiedsregisseurs’ in Oost-Groningen hebben weinig positiefs te melden in hun tussenrapportage Kört veur de Kop.

Tussenrapportage

Bert Middel (dijkgraaf waterschap Noorderzijlvest) en Gerard Kremer (voorzitter MKB-Noord) werden begin dit jaar aangewezen door het provinciebestuur van Groningen en de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid om te kijken hoe het staat met het Akkoord van Westerlee en om samen met gemeenten en andere partijen een gebiedsstrategie te ontwikkelen. De twee voerden voor hun tussenrapportage de afgelopen tijd gesprekken met een kleine 50 personen die betrokken zijn bij de problemen in Oost-Groningen. Daaruit komt een ontluisterend beeld naar voren.

-          De bestuurlijke en ambtelijke druk erg groot voor een gebied met zo’n 150 duizend inwoners. ‘Er bestaan tal van overlegkaders waarin niet zelden steeds weer dezelfde bestuurders en ambtenaren elkaar treffen. Voor zover deze overlegkaders al resultaat boeken, is doorgaans niet duidelijk wat dit in de praktijk behelst.’

-          Er ontbreekt een functionele eenduidige regie waardoor geen richting wordt gegeven aan het proces.

-          Bureau Twijnstra Gudde al lange tijd bezig een ‘businesscase’ te schrijven terwijl er helemaal geen richtinggevend kader is. Zij worden betaald met geld dat volgens Middel en Kremer alleen uitgegeven mag worden als zij daar toestemming voor geven, wat niet gebeurd is.

-          Acht gemeenten zitten in twee Sw-bedrijven, maar niet alle gemeenten zijn betrokken bij de herstructurering  hiervan. Borger-Odoorn en Menterwolde richten zich met name op het plaatsen van ‘eigen’ mensen op een al dan niet beschermde werkplek.

-          Veendam en Stadskanaal suggereren het alleen wel af te kunnen

-          Op regionaal niveau is er nauwelijks afstemming en al helemaal geen binding met het lokale bedrijfsleven

-          Projecten uit het Akkoord van Westerlee komen niet of nauwelijks van de grond. Met name gemeentebestuurders laten het afweten

-          Het vermogen om ‘out of the box’ te denken wordt door te weinig bestuurders geëtaleerd

Eén gemeente
Volgens Middel en Kremer conflicteren de gemeentelijke herindelingen in het gebied de afbouw van de sociale werkvoorziening. Ook zijn gemeentebestuurders niet geneigd over gemeentegrenzen heen te kijken. Daarom ‘zou het rond werkgelegenheid en sociale werkvoorziening raadzaam zijn om één in plaats van drie nieuwe gemeenten in Oost-Groningen te vormen’, aldus de twee.

Veel mis
Bij de sociale werkvoorziening is sowieso veel mis. Er werken te veel mensen die er niet thuishoren, Sw’ers die uitgestroomd zijn leveren meer nadelen dan voordelen op, er wordt geen leiding gegeven, omdat men elkaar een leidingevende positie misgunt en het ontbreekt aan bestuurlijke daadkracht. En als die daadkracht dan wél wordt getoond, bijvoorbeeld door burgemeester Baukje Galama van Stadskanaal, wordt ze eigenzinnig, dominant en overleg-mijdend genoemd. ‘Daarbij wordt volgens ons miskend dat zij als een van de weinige bestuurders de nek uitsteekt in het zoeken van samenwerking met ondernemers’, schrijven de gebiedsregisseurs.

Minder vergaderen 

Om het tij te keren hebben de twee een lijst aan aanbevelingen opgesteld. Die gaan over het ontwikkelen van duidelijke strategiën, het uitvoeren van projecten die werken en het zoeken van samenwerking. Ook moet er minder vergaderd worden en moeten landelijke en provinciale politiek duidelijk maken dat het ‘nu of nooit’ is en dat met dralen, tekortschieten en onmacht niets bereikt wordt.

Betaling stopzetten
Zelf willen de gebiedsregisseurs een voor iedereen duidelijke rol. Middel en Kremer kregen een budget van 18 miljoen euro dat alleen uitgegeven kon worden aan zaken waar zij een positief advies over gaven. ‘Al gauw bleek dat deze toezegging toch niet zo helder was als ons in eerste aanleg is voorgehouden’, schrijven de twee. Ze willen daarom duidelijkheid over de bedoeling van het budget. De activiteiten van Twijnstra Gudde, die betaalt worden met dit geld, moeten opgezegd en herzien worden en de betalingen gestopt.