Duizenden kregen eerder hulp bij schulden

De inzet op vroegsignalering van schulden lijkt vruchten af te werpen. Nieuwe cijfers wijzen erop dat in 2021 minstens vijfduizend mensen eerder hulp van de gemeente hebben gekregen dankzij vroegsignalering.

Wettelijke plicht
Sinds 1 januari 2021 zijn gemeenten verplicht om actief op zoek te gaan naar inwoners die mogelijk met problematische schulden kampen. De regeling houdt in dat vier soorten schuldeisers, de zogenaamde vaste lasten partners (energieleveranciers, drinkwaterbedrijven, zorgverzekeraars en verhuurders) bij de gemeente melding maken van klanten die betalingsachterstanden hebben. De gemeente heeft vervolgens een wettelijke plicht om de betreffende inwoner een hulpaanbod te doen. Hoe dat wordt aangepakt, is aan de gemeente zelf.

250.000 signalen
Divosa, de vereniging voor gemeentelijk directeuren in het sociaal domein, monitort de uitvoering ervan. In de eerste drie kwartalen van dit jaar blijken minstens 250.000 signalen van betalingsachterstanden te zijn binnengekomen bij gemeenten. Het werkelijke aantal ligt hoger, omdat niet alle gemeenten gegevens aanleveren voor de monitor. De data zijn gebaseerd op 139 gemeenten die ruim de helft van de bevolking vertegenwoordigen. Iets meer dan de helft van alle signalen kwam vanuit zorgverzekeraars.

Concrete hulp
Die signalen hebben geleid tot zo’n 154.000 meldingen bij gemeenten (in één melding kunnen meerdere signalen verwerkt zijn, van verschillende vaste lasten partners of over meerdere maanden). Bij 17 procent van de meldingen wist de gemeente succesvol contact te leggen met de inwoner. Van de bereikte inwoners heeft vervolgens 21 procent een hulpaanbod geaccepteerd. Dat kan betekenen dat er direct een oplossing voor de achterstanden wordt gezocht, of dat de inwoner wordt doorverwezen naar schuldhulpverlening. Dat betekent dat een kleine 4 procent van alle meldingen heeft geleid tot concrete hulp bij geldproblemen. Dat zijn ruim 5.500 mensen – een onderschatting, gezien het feit dat niet alle gemeenten meedoen aan de monitor.

Lees meer over de vroegsignalering van schulden in Binnenlands Bestuur nummer 22