Reële prijs Wmo blijft ‘een dingetje’

Gemeenten en zorgaanbieders bakkeleien geregeld over de juiste toepassing van de AMvB reële prijs Wmo 2015. ‘In sommige gemeenten heeft het gesprek over kostprijselementen zelfs geleid tot een verharding van de relatie tussen de gemeente en de zorgaanbieder’, schrijft minister De Jonge (VWS) aan de Kamer.

Geschillen

Hij baseert zijn uitspraken op de evaluatie over de naleving van de AMvB reële prijs Wmo 2015 en de analyse van de meldingen die bij de regiegroep AmvB reële prijs Wmo zijn behandeld. Uit de evaluatie, mede gebaseerd op enquêtes onder gemeenten, blijkt dat bijna een derde van de gemeenten een geschil met aanbieders heeft gehad over, met name, tarieven voor huishoudelijke hulp. Een aantal van die geschillen is neergelegd bij de regiegroep, die in het leven is geroepen om meldingen te onderzoeken als gemeenten zich niet houden aan de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) reële tarieven Wmo 2015. Bij die regieroep zijn in de periode 2017 tot eind vorig jaar 55 meldingen ingediend. ‘Niet buitensporig’, vindt De Jonge. In 30 van de meldingen (die over 74 gemeenten gingen) is nader onderzoek door een extern deskundige gedaan. Juridische procedures zijn er nauwelijks geweest, schrijft De Jonge.

Onvoldoende overleg

De meeste van de bij de regiegroep ingediende meldingen gingen over de indexatie van tarieven bij huishoudelijke hulp. Slechts een melding ging over huishoudelijke hulp én individuele begeleiding. In 12 van de 30 meldingen bleek de AMvB juist toegepast, in 10 niet. Bij de overige 8 meldingen was er vooral sprake van onvoldoende overleg tussen gemeente en aanbieder; een oordeel over de juistheid dan wel onjuistheid over toepassing van de AMvB is niet geveld. 

Eigen rekenformat

Van de gemeenten die AMvB-plichtig zijn, geeft bijna 98 procent aan de AMvB te hebben toegepast. Dit is niet juridisch getoetst. Een op de drie gemeenten heeft de tarieven bepaald op basis van een eigen rekenformat, ruim een op de vijf heeft er een derde (onafhankelijke) partij voor ingehuurd en een krappe 12 procent gebruikte de landelijke rekentool. Bijna 13 procent heeft aanbieders laten offreren. Van de gemeenten die de AMvB heeft toegepast, geeft ruim 77 procent aan dat aanbieders input mochten leveren op de berekening van kostprijselementen.

Harde sfeer

Gemeenten zien zowel positieve als negatieve (onbedoelde) effecten. Als positief beschouwen gemeenten onder meer de ‘toegenomen gezamenlijke verantwoordelijkheid door een goede verhouding tussen reëel tarief en kwalitatief hoogwaardige dienstverlening’, aldus de evaluatie. Ook meer transparantie en openheid over tarieven, betere onderbouwing van tarieven wat resulteert in een reëlere kostprijs en een betere samenwerkingsrelatie met zorgaanbieders wordt door gemeenten als positief ervaren. Als negatieve neveneffecten noemen gemeenten de ‘toegenomen discussie met aanbieders over tarieven waarbij een harde, zakelijke sfeer van onderhandelen is ontstaan. In sommige gevallen is hierdoor de samenwerkingsrelatie tussen gemeenten en aanbieders juist verslechterd’, aldus de evaluatie. Wederzijdse transparantie is van belang. ‘Alleen indien aanbieders transparant zijn in de kosten die zij maken en gemeenten transparant zijn in de berekeningen waarmee zij tot een tarief komen, kan een goed inhoudelijk gesprek worden gevoerd’, aldus de minister in zijn Kamerbrief.

Nog geen reële tarieven

'Onder invloed van de AMvB is een beweging de goede kant op gang gekomen', vindt Hans Buijing, bestuurder bij brancheverening Zorgthuis.nl. 'Maar is het voldoende: nee. Er zit nog steeds veel licht in wat gemeenten bieden en de tarieven waarmee aanbieders uit de voeten kunnen. Van echte reële tarieven kun je vaak nog niet spreken.' De AMvB moet onder meer verstevigd en beter geborgd worden, vindt hij. Het gebruik van een eenduidige rekentool, ondersteund door de VNG, zou ook helpen.