Uitzetten uitgeprocedeerden voor zomer op tafel in Brussel

Het uitzetten van uitgeprocedeerden ligt voor de zomer van 2025 weer op de Europese beleidstafel. Die toezegging deed kandidaat-eurocommissaris voor burgerlijke vrijheden en migratie, Magnus Brunner (ÖVP)  aan de Nederlandse Europarlementariër Malik Azmani (VVD).

Begrijpelijke taal

Azmani had stevig aangedrongen op een duidelijker tijdspad dan ‘zo snel mogelijk’. De terugkeerrichtlijn lag al sinds 2018 op diezelfde beleidstafel, maar had het niet tot wetgeving geschopt. Vervolgens verdween deze in de la. Reden: het Europees Parlement is hopeloos verdeeld over hoe de terugkeer te regelen. Wensen die links in het parlement heeft zijn onder meer uitleg over de procedure en de rechten in een taal die de uitgeprocedeerde begrijpt, en een duidelijke definitie wanneer sprake is van onderduik om aan uitzetting te ontkomen. Rechts wil juist iets meer snelheid.

Op straat

In Nederland wil het PVV-VVD-NSC-BBB-kabinet stoppen met de bed-bad-broodregeling voor uitgeprocedeerden door de opvang – waar ze een bed, een douche en 50 euro leefgeld per week krijgen – simpelweg af te schaffen. Vluchtelingenwerk Nederland verwacht dat daardoor deze groep uit het zicht verdwijnt en op straat belandt.

Polarisatie

De toezegging dat het uitzetten van uitgeprocedeerden voor volgende zomer weer op de Europese beleidstafel was het belangrijkste nieuws uit een hoorzitting waarbij Brunner, advocaat en oud-minister van financiën van Oostenrijk, zijn best deed links en rechts tevreden te stellen. Hij gebruikte vooral de steevaste – en ietwat eindeloze – herhaling, dat strengere maatregelen samen gaan met het beschermen van grondrechten. En met de mededeling dat extremisme en polarisatie, van wie dan ook, moet worden tegengegaan.

Opt-out

Brunner gaf niet op iedere vraag antwoord in de twee minuten die hij per antwoord had. Bijvoorbeeld niet op die van de Oostenrijkse radicaalrechtse Petra Steger van Patriots for Europe, de politieke groep waar ook de PVV bij is aangesloten. Zij vroeg Brunner wat hij van opt-outwensen uit het asielbeleid vindt van landen die dat willen. Nederland en Hongarije willen een opt-out die gezien de Europese verdragen helemaal niet mogelijk is. Een opt-out is alleen mogelijk bij een nieuw Europees verdrag, zoals de Denen destijds deden. Brunner ging er niet op in.

Kwaliteit opvang

De Nederlandse Anna Strolenberg van Volt kreeg wel een antwoord en een belangrijke toezegging. Zij wil transparantie over fondsen en afspraken en de kwaliteit van opvang van vluchtelingen in derde landen. Brunner ging daarmee akkoord, want hij vindt transparantie belangrijk. Maar er kan nog een semantische adder onder het gras schuilen. Brunner had het over transparantie bij agreements. De derde landen die geld krijgen, krijgen dat echter via een memorandum of understanding. Het eerste is bindend, het tweede niet. De vraag van Strolenberg raakt wel een belangrijk punt. Vooral wat betreft Tunesië zijn er groeiende zorgen dat de ontvanger van Europese fondsen, de veiligheidsdiensten, ook grof seksueel geweld gebruiken tegen migranten.

Drugssmokkel

Naast migratie is ook drugssmokkel een belangrijk onderwerp voor Brunner. Hij kondigde een havenstrategie aan om drugssmokkel tegen te gaan. ‘In de haven van Antwerpen is in 2023 116 ton drugs aangetroffen’, aldus de kandidaat-eurocommissaris. En die smokkel verschuift volgens hem naar de kleinere havens nu de grotere havens zich beter weren.