‘Aanval op de inzet van inclusieve werkgevers’

Cedris, de landelijke vereniging voor een inclusieve arbeidsmarkt, heeft zich de woede van werkgevers op de hals gehaald. Het kritische rapport over de banenafspraak dat de vereniging woensdag publiceerde, voelt voor inclusieve werkgevers als een aanval op hun inzet om banen voor mensen met een arbeidsbeperking te creëren.

Rammelt
Dat zegt Aart van der Gaag, die vanuit de platforms ‘Op naar de 100.000 banen’ en ‘Op naar de 25.000 banen’ werkgevers ondersteunt in het bieden van werkgelegenheid aan mensen met een arbeidsbeperking. Het rapport, waarin wordt berekend dat er de afgelopen jaren veel minder banen voor mensen met een arbeidsbeperking zijn gerealiseerd dan wat blijkt uit officiële cijfers van de overheid, rammelt volgens hem aan alle kanten.

Niet nieuw
De banenafspraak is een akkoord tussen het rijk, vakbonden en werkgevers om 125.000 banen voor mensen met een arbeidsbeperking te creëren bij reguliere werkgevers tussen 2015 en 2025. Volgens de rijksoverheid waren er eind 2019 al 53.000 banen gerealiseerd, maar volgens het onderzoek in opdracht van Cedris ligt het werkelijke aantal veel lager: 12.000. Veel van de meegetelde banen zijn namelijk niet echt nieuw, meent onderzoeker Robert Capel, de auteur van het rapport.

Discrepantie
Cedris-voorzitter Job Cohen legt uit dat het onderzoek werd gedaan omdat er een discrepantie was tussen de negatieve evaluatie van de Participatiewet door het SCP - waaruit bleek dat voor de meeste groepen met een arbeidsbeperking de baankansen kleiner zijn geworden - en de positievere cijfers rondom de banenafspraak.

Ontrafeld
Het rapport, getiteld 'Tellingen banenafspraak: het succes ontrafeld', verklaart die discrepantie volgens Cohen. 'Het betekent dat er veel mensen in het bedrijfsleven terechtgekomen zijn. Dat is hartstikke mooi. Maar dat zijn mensen die eerder ook al een baan hadden. Het zijn dus geen extra banen.'

Mislukt
Vakbond FNV reageerde fel op het rapport. Vicevoorzitter Kitty Jong zegt dat de conclusies van het onderzoek aansluiten bij de geluiden uit haar achterban. ‘We horen van veel mensen met een beperking dat ze nog steeds erg moeilijk werk vinden, ondanks de banenafspraak.’ Jong concludeert dat de banenafspraak, net als de Participatiewet, is mislukt.

Beleidsklets
'Dat zijn gratuite opmerkingen', reageert Van der Gaag. 'Ik heb in allerlei bestuurlijke overleggen meegedaan en ik heb de vakbond deze opmerking nog nooit horen maken.' De discussie over wat wel of niet als een nieuwe baan telt, vindt Van der Gaag beleidsklets. 'Als er een vacature openstaat, dan is er een nieuwe baan. En in de werkelijkheid zijn er gewoon vacatures. Hoe je het ook keert of wendt, er is in Nederland een beweging op gang gekomen waardoor mensen die voorheen aan de kant stonden nu wel volledig meedoen als volwaardig medewerker.'

Achter de rug
Maar vooral is Van der Gaag boos over de manier waarop Cedris het rapport naar buiten bracht. 'Ik vind het onbegrijpelijk dat een organisatie als Cedris met zo'n rapport komt, achter de rug van iedereen om. Als ze iets hadden willen bereiken, hadden ze dat ook met ons kunnen doen. Dan mag je best zo'n rapport maken, maar dan zou ik toch wat andere mensen laten meekijken. Dan haal je iedereen erbij en zeg je: het kan allemaal nog veel beter.'

Niks te verwijten
Cohen zegt de manier waarop het rapport naar buiten kwam dan ook te betreuren. 'We zijn het er allemaal mee eens dat dat anders had gemoeten. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling geweest om de werkgevers aan te vallen', aldus Cohen. Ook wil hij niet suggereren dat de overheid met opzet met de cijfers heeft geknoeid. 'Er is niks te verwijten aan de overheid of de werkgevers. Die hebben zich ingespannen en blijven zich inspannen. Maar wat wij willen laten zien, is dat er nog meer moet gebeuren.'

Nieuwe doelstelling
Volgens Cohen is er behoefte aan 'minder bureaucratie, meer geld en meer ondersteuning' om meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk te krijgen. Ook stelt Cedris een nieuwe doelstelling voor: minimaal 50 procent van de werkgevers moet mensen met een beperking in dienst nemen. Nu is dat percentage nog maar 15 procent. Cohen vindt dat de doelstelling onderdeel van een nieuw regeerakkoord moet worden.