Leden VNG akkoord met Jeugdhervorming

De Algemene ledenvergadering van de VNG stemde vandaag in met het principeakkoord voor de Hervormingsagenda Jeugd. Een ruime meerderheid (94,11 procent), maar de leden kwamen wel met een aantal cruciale voorwaarden.

Hoewel er brede steun is voor de hervormingsagenda, maken veel gemeenten zich wel zorgen over de uitvoerbaarheid en de financiële situatie vanaf 2026. Eerder dienden meerdere gemeenten, onder leiding van het Groninger college van B en W, een motie in waarin zij het VNG-bestuur opriepen alleen akkoord te gaan als er vanaf 2026 een ‘gezond financieel perspectief voor gemeenten’ is geregeld.

Zover kwam het uiteindelijk niet: een merendeel heeft vertrouwen in het principeakkoord en de motie werd verworpen. Maar tijdens de Algemene ledenvergadering (ALV) kwamen de leden wel met een pakket aan eisen. Die voorwaarden kwamen samen in vijf (aangenomen) moties.

Financiële afspraken

Zo moet de VNG-top, na overleg met het rijk en het Interprovinciaal Overleg (IPO), opheldering geven over hoe gemeenten de financiële afspraken voor de jaren vanaf 2026 kunnen verwerken in de meerjarenbegroting. ‘Geef hierbij expliciet duidelijkheid over de afspraak over 650 mio versus 380 mio en de rol van de deskundigencommissie’, aldus de indieners. De principeafspraken van het financieel kader geven volgens hen alleen helderheid voor de jaren 2024 en 2025. Zij constateren dat ‘voor de jaren 2026 en verder nog steeds een groot financieel probleem voor gemeenten bestaat’.

Uitvoeringstoets

Daarnaast eist de ALV dat uiterlijk in oktober het implementatieplan bekend is. Zo kunnen gemeenten dit tijdig meenemen in hun begrotingsproces. Voordat het plan wordt doorgevoerd moet het echter nog wel een uitvoergingstoets ondergaan. Dit kan aan de hand van de Uitvoerbaarheidstoets Decentrale Overheden. Tevens moet er zo snel mogelijk een routekaart en planning voor de benodigde wetgeving komen.  

POH Jeugd

Een aantal Gelderse gemeenten vroeg ook specifiek aandacht voor de financiering van de Praktijkondersteuner Jeugd (POH Jeugd). Deze professional speelt een onmisbare rol bij het verlenen van zorg aan kinderen en jongeren met psychische en psychosociale problemen. Ook deze motie kon rekenen op sympathie van de leden: de VNG moet streven naar ‘een constructieve en duurzame financieringsregeling, waarbij de verantwoordelijkheden en kosten voor de inzet van de POH Jeugd eerlijk verdeeld worden tussen gemeenten en zorgverzekeraars’.

Samenwerking onderwijs

Tot slot is een goede samenwerking tussen hulp en onderwijs een belangrijke vereiste voor de ALV. Volgens meerdere Utrechtse colleges lopen veel gemeenten op dit gebied tegen beperkingen aan. Bijvoorbeeld bij het maken van afspraken over ontschotting van budgetten voor jeugdhulp en (passend) onderwijs. Daarom moet het VNG-bestuur, naast staatssecretaris Maarten van Ooijen (Jeugd en Preventie), eveneens in gesprek gaan met onderwijsminister Robbert Dijkgraaf. Met als doel: dat óók het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zich committeert aan de Hervormingsagenda Jeugd.

Gemeenten kwamen gisteren en vandaag bijeen op het VNG Jaarcongres in Groningen. Tijdens de ALV (woensdag 14 juni) werd er over deze en andere ingediende moties gestemd. De ALV is het hoogste orgaan binnen de VNG.