Dacht ik een iets rustiger baantje in de jeugdzorg te hebben - zeker na de afgelopen acht jaren heftig pionieren als raadsgriffier.
Mooi niet.
Blijkt die jeugdzorg in een giga dynamiek te zitten. Beter gezegd: het is een gekkenhuis. Er loopt een proces wat men ‘transitie jeugdzorg’ noemt, anderen zeggen dat het ‘transformatie’ moet heten, want ‘alles moet anders’. En er is een proces gaande in het onderwijs: ‘passend onderwijs’. En ook iets met veiligheid en zorg. Verder stikt het van de ‘projecten’ bij allerlei overheidslagen die - succes of niet - altijd weer stoppen en daarna in een ander jasje weer doorgaan. Of niet. En er moet van de minister ook nog ‘marktordening’ komen. De vraag van de burger moet centraal staan en niet het zorgaanbod. De gemeente als jeugdzorgverzekeraar!
Gaat allemaal over dezelfde gezinnen, dus veel geld gaat op aan dubbelingen. Het is nog geen 10% van de jeugd die een probleem heeft, de rest is gewoon gelukkig, zeggen onderzoekers al jaren. Instellingen schermen echter met wachtlijsten en lobbyen zich gek. Ambtenaren moeten overal verstand van krijgen.
Intussen verdwijnt uit het zicht waar het allemaal om gaat: gezinnen, jongeren.
Ook mijn nieuwe baas moet meedoen in het zorg- en welzijngeweld. Veel idiote energie ging afgelopen tijd bijvoorbeeld zitten in een kort geding tegen een grote zorgverzekeraar. Verzekeraar betaalde ons afgelopen jaren 80% van de officiële tarieven, maar alla, daar konden we het van doen omdat we weinig overhead hebben, efficiënter werken.
Maar verzekeraars moeten bezuinigen en wat doen ze? Ze verdelen de – nu in 2012 kleinere – poet, dus de premies van hun verzekerden, onder de bestaande instellingen. Uhh, na aftrek van hun eigen kosten (30%?). Klaar. En ze vergoeden de nieuwelingen, zoals Opvoedpoli, nog maar 60% van de kosten voor hun verzekerden die voor ons kiezen. De rest moet die verzekerde zelf maar bijpassen of naar een ‘oude’ instelling gaan die was uitgekozen door verzekeraar. Slik. Toen wij dat doorkregen, vroegen we hoe dat zat. Wel, we contracteren niet met de nieuwelingen, helaas pindakaas.
Weg keuzevrijheid van de burger, tenzij je veel geld hebt.
Kort geding heeft niet geholpen. Contracteervrijheid!
Ik zou zeggen: verlaag de officiële tarieven met 20% voor iedereen, oud en nieuw. Daarvoor kun je nog steeds heel goede zorg bieden. Wij doen het al jaren met zo’n korting.
Geen rustig baantje dus.
Mechtild Rietveld
De Opvoedpoli is een particulier initiatief van een groep jeugdzorgprofessionals die uit 'frustratie' begonnen zijn met de Opvoedpoli in 2008. De drijfveer was om goeie, snelle hulp te bieden op maat, zonder indicatie-omwegen en zonder bureaucratisering, uitgaand van het kind in zijn context (gezin, school, buurt). We zijn begonnen zonder subsidie met 1 vestiging in Amsterdam. Nu hebben we 12 vestigingen tot ver buiten Amsterdam en hebben ruim 10.000 gezinnen inmiddels kunnen helpen. Inmiddels werken zo'n 400 professionals bij de Opvoedpoli en bij Care Express ( = dochter-organisatie). Het werkt kennelijk! En we zijn goedkoper dan de gevestigde instellingen die inderdaad vaak nog vreemd tegen ons aankijken.
We richten ons op gezinnen die zich bij ons melden of via via (school, huisarts, consultatiebureau, google, buren) naar ons worden verwezen. Het gaat dan om vrijwillige zorg.
Bureau Jeugdzaken is van overheidswege aangewezen als de enige instelling die gaat over de gedwongen zorg. Wij staan daar buiten. Overigens verwijst BJZ ouders van kinderen steeds vaker ook naar de Opvoedpoli, omdat wij de moeilijkste gezinnen goed kunnen helpen zonder wachtlijsten. Zo probeert BJZ te voorkomen dat er gedwongen hulp nodig is.
In Den Haag zijn ze op dit moment bezig om alle soorten van zorg voor de jeugd over te hevelen naar gemeenten. Ook de gedwongen hulp zou daar heen moeten in 2016. BJZ zal dat hetzij een andere rol krijgen of wellicht zelfs verdwijnen?
Mechtild Rietveld