‘Den Haag’ moet ophouden met bepalen

Gemeenten zijn vijf jaar na de decentralisaties verworden tot een ‘overbelaste en onderbetaalde ‘Haagse franchisenemer’. Die van alles moet en voor datgene wat mag, geen of onvoldoende geld heeft. Dit kan natuurlijk echt niet’, aldus de Enschedese burgemeester Onno van Veldhuizen.

Onbegrip

Van Veldhuizen is niet de enige burgemeester die zijn nieuwsjaartoespraak aangrijpt om ‘Den Haag’ de oren te wassen. Eerder deden dat ook onder meer de burgemeesters van Kapelle en Veenendaal en de Groningse commissaris van de koning. De centrale boodschap is dat het rijk te veel bepaalt, maar te weinig betaalt. Daarnaast is er onbegrip over het feit dat het rijk geld overhoudt terwijl gemeenten door onderbesteding van het rijk fors moeten bezuinigen.

Klappen opvangen

‘Het tafelzilver is grotendeels verkocht, onze spaarrekening heeft in de afgelopen tien jaar acht keer dienstgedaan om klappen op te vangen. Wij zijn 70 miljoen euro armer en bezuinigden voor 110 miljoen euro op die plekken − fysieke ruimte, sport, cultuur en veiligheid − waar we dingen mochten en niet moesten − zorg en bijstand’, aldus Van Veldhuizen. ‘De gemeente is zelf een ’steun trekkend’ arm gezin geworden. Aan een volgende crisis moet ik even niet denken.’

Gemeentelijke autonomie

Onaanvaardbaar, vindt Van Veldhuizen, zo zei hij dinsdagavond in zijn nieuwjaarstoespraak. ‘Bij ongewijzigd beleid kachelt onze stad op den duur onvermijdelijk achteruit.’ Het rijk grijpt in zijn ogen ook onaanvaardbaar in op de gemeentelijke autonomie.

Financiële sluitpost

Burgemeester Gert-Jan Kats van Veenendal stelde eerder dat de rijksoverheid gemeenten als uitvoeringsloket en financiële sluitpost lijkt te zien. Waarnemend burgemeester Huub Hieltjes van Kapelle stelde dat het rijk iemand is die veel wil, maar de financiële consequenties niet onder ogen wil zien. Cdk René Paas vindt dat het kabinet te weinig doet om de gemeentelijke financiële problemen in de jeugdzorg op te lossen.