Jeugdwerkloosheid regionaal aangepakt

Proppers die op uitgaansavonden jongeren voorlichten over de Werkpleinen. Het stimuleren van jongeren om een eigen bedrijfje op te zetten. Plek voor jongeren vrijmaken bij de sociale werkvoorzieningsbedrijven en ze voor de gemeente aan het werk zetten ‘op zichtbare locaties in de stad’. Het zijn een paar plannen waarmee de bestuurders van Noord-Brabant de oplopende jeugdwerkloosheid te lijf willen gaan.

Eind vorige maand sprak PvdA-staatssecretaris Jetta Klijnsma (Sociale Zaken) met de wethouders van de totaal dertig arbeidsmarktregio’s af dat zij ieder voor zich deze zomer een plan zouden maken hoe ze de oplopende jeugdwerkloosheid te lijf denken te gaan. Vorige week presenteerden de vier Brabantse regio’s als eerste hun uitgewerkte plannen van aanpak. Voor 1 september moeten alle regio’s hun plannen hebben uitgewerkt; daarna wordt het beschikbare geld (ongeveer 150 miljoen euro) over de regio’s verdeeld.

Brabant zet vooral in op het versterken van de bestaande aanpak, legt Bart Eigeman, wethouder in Den Bosch uit. De vier regio’s in de provincie hebben al een gezamenlijk arbeidsmarktbeleid, en ook de aanpak van de jeugdwerkloosheid zal zoveel mogelijk onderling worden afgestemd. ‘Het gaat vooral om het verdiepen en verbeteren van wat er al is. De verleiding is er om steeds nieuw beleid te verzinnen, maar het gaat om resultaat.’

Lokale accenten

Wel is er ruimte voor plaatselijke accenten. Eigeman: ‘De problematiek in en om Den Bosch is anders dan in Eindhoven. Daar zit meer grote industrie, hier meer mkb. Die bedrijfjes moeten gewoon brood op de plank hebben en hebben geen tijd om met mij mee te denken, als gemeente moet je je naar hen voegen. Je kunt niet de ene dag aankomen met de vraag of ze Wajongers in dienst willen nemen en de volgende dag vragen of ze leerwerkplekken hebben voor mbo-leerlingen. Een belangrijk deel van onze opgave zit in die werkgeversaanpak.’

Den Bosch heeft ook samen met werkgevers en ROC’s in de regio een nieuwe leerroute ontwikkeld voor jongeren die moeilijk een leer-werkplek kunnen vinden, iets wat met name in de bouw en techniek op dit moment een groot probleem is. Jongeren komen niet meer in dienst bij een werkgever, maar lopen er stage en de kosten worden gedeeld door werkgever en de gemeente.

Helemaal niks

Hans de Boer, voormalig voorzitter van de landelijke Taskforce Jeugdwerkloosheid, vindt het idee van het regionaal aanpakken van de jeudgwerkloosheid helemaal niks. Hij presenteerde dit voorjaar nog, op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken, een eigen plan. Daarin was Klijnsma eindverantwoordelijk en stuurde een landelijke projectgroep de regio’s aan. ‘En nu worden er plannen gemaakt van een bestaand plan, want die regio’s moeten zich wel op mijn advies baseren’, verzucht De Boer. Hij vreest dat ambtenaren nu allemaal het wiel opnieuw gaan uitvinden en vooral, dat die verschillende aanpakken voor veel verwarring bij werkgevers gaan zorgen.

‘Eenduidige communicatie is cruciaal en dat wordt hiermee onmogelijk. Je hebt de media nodig, maar die kunnen hier niks mee. Als De Telegraaf morgen schrijft dat werkgevers een no-riskverzekering krijgen om het zo aantrekkelijk te maken een jongere in dienst te nemen, en een ondernemer hoort dan dat dit niet geldt voor hem, maar wel voor de collega in een andere regio, dan ben je zo iemand kwijt. Dan heeft-ie er geen zin meer in. Dat soort mechanismes wordt onderschat.’

De ex-taskforcevoorzitter heeft een hard hoofd in de aanpak die nu wordt voorgesteld. Ook omdat de gemeenten nu nog aan het schrijven zijn en de plannen nog moeten worden beoordeeld, terwijl veel jongeren nu van school af en de arbeidsmarkt op komen. ‘Ik ben echt heel bang dat dit niet goed gaat aflopen. Maar het kan best zijn dat ik het niet goed zie. Dan zal ik heel blij zijn, ik wens de ambtenaren en bestuurders in ieder geval heel veel succes.’

Langer op school

Jongeren lijken vaker te kiezen voor een langere schoolloopbaan. Die voorzichtige conclusie trekt de MBO Raad op basis van een onderzoek onder studenten. Om jongeren te stimuleren langer door te studeren, en zo de jeugdwerkloosheid terug te dringen, is mbo-studenten eind vorig schooljaar gevraagd een kaart in te vullen en daarop aan te geven wat hun plannen waren.

Wie nog geen plannen had of wilde werken maar nog geen baan had gevonden, werd doorverwezen naar het UWV. Uit de kaarten blijkt dat 35 procent van degenen die nu afstuderen een vervolgopleiding op het mbo gaat doen. Twintig procent gaat naar het hbo en zestien procent weet het nog niet. De rest gaat werken. ‘Die zestien procent is de kwetsbare groep’, zegt een woordvoerder van de MBO Raad. ‘Zij worden benaderd door het UWV en dan begeleid naar een baan of naar school.’

In het najaar, als iedereen die aangeeft door te studeren zich ook daadwerkelijk ingeschreven moet hebben, wordt de definitieve balans opgemaakt. De MBO Raad verwacht geen logistieke problemen op de scholen als veel meer leerlingen zich melden. ‘Dat moet gewoon opgevangen kunnen worden.’