Groningen positief over inbesteden beschermingsbewind

Kunnen gemeenten het beschermingsbewind beter zelf uitvoeren in plaats van het uit te besteden aan externe partijen? Groningen vindt van wel. Deventer probeerde een stap in die richting te zetten, maar kwam daarop terug en zet nu in op samenwerking.

Samenwerking
Onlangs deed Gert Boeve, oud-wethouder en voorzitter van Horus, de branchevereniging die bewindvoerders vertegenwoordigt, in Binnenlands Bestuur een oproep tot samenwerking tussen gemeenten en bewindvoerders. ‘Ik ben niet vies van meer gemeentelijke regievoering’, aldus Boeve. Hij reageerde daarmee onder andere op een besluit van de gemeente Groningen, dat het beschermingsbewind naar de eigen organisatie toe heeft getrokken. Volgens Boeve hebben zowel bewindvoerders als gemeenten echter meer baat bij samenwerking dan bij de inbesteding van het beschermingsbewind.

Positief
De gemeente Groningen ziet het anders. ‘Wij zijn positief over het beleid van de afgelopen jaren’, laat de gemeente weten. Zo worden burgers ‘beter en integraler geholpen’, heeft de gemeente een ‘substantiële kostenbesparing’ gerealiseerd, en heeft de gemeente zelf ‘volledig de regie’ over de instroom van schuldenbewinden. Sterker nog: Groningen raadt andere gemeenten aan om hun voorbeeld over te nemen.

Inhaalslag
Dat besluit moet echter niet alleen vanuit financieel oogpunt worden genomen, voegt de gemeente daaraan toe. ‘De insteek zou vooral moeten zijn om een betere en meer integrale dienstverlening aan inwoners te kunnen aanbieden en meer regie op de bewindvoeringsmarkt te krijgen. De gemeente Groningen had als voordeel dat onze organisatie al helemaal ingericht was op de uitvoering. Alle kennis was al jaren aanwezig. Gemeenten die nu nog moeten beginnen met beschermingsbewind, hebben een inhaalslag te maken en moeten nog een organisatie neerzetten. Dat kost tijd en investeringen, maar als men bereid is het serieus op te pakken, raden wij het zeker aan.’

Convenanten
De gemeente ziet dan ook weinig in de oproep van branchevereniging Horus om convenanten af te sluiten en samen te werken. ‘Wij raden in elk geval gemeenten af om zomaar met onvoldoende kennis van zaken convenanten af te sluiten waarin afspraken gemaakt worden met bewindvoerders die al wettelijk gezien tot hun taken behoren. De branchevereniging Horus roept op tot samenwerking. Diezelfde branchevereniging heeft haar leden in het verleden opgeroepen juist niet met de gemeente Groningen samen te werken.’

Voorliggende voorziening
De gemeente Deventer heeft juist wél de convenant-route ingezet, vertelt wethouder Rob de Geest (inkomen, welzijn, PvdA). In 2017 dacht de gemeente daar echter nog anders over. Toen besloot de gemeente om van het beschermingsbewind dat de gemeentelijke organisatie BAD (Budget Adviesbureau Deventer) aanbood, een voorliggende voorziening te maken. Daardoor hadden inwoners geen recht meer op vergoeding uit de bijzondere bijstand wanneer ze van de diensten van een externe bewindvoerder gebruikmaakten.

Schadevergoeding
Het idee achter dat besluit was dat de gemeente 150.000 euro aan uitgaven aan bijzondere bijstand zou kunnen besparen. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) oordeelde echter dat er sprake zou zijn van oneerlijke concurrentie, en besloot dat de gemeente de kosten voor externe bewindvoerders toch moest vergoeden. Inmiddels heeft de gemeente een schadevergoeding moeten betalen aan een bewindvoerderskantoor dat klanten kwijtraakte door het besluit van de gemeente in 2017. Ook leidde de verandering van de werkwijze tot problemen met de administratieve verantwoording, waardoor de rechter besloot dat de gemeente tot juli 2021 geen nieuwe cliënten meer mag aannemen.

Ontevredenheid
Sinds eind 2019 heeft de gemeente een andere route ingeslagen, legt wethouder Rob de Geest uit – die overigens pas begin 2019 aantrad als wethouder. ‘We hebben gemerkt dat de voorliggende voorziening niet werkt zoals we dat bedoeld hadden. We zien ook ontevredenheid bij externe bewindvoerders. Daarom hebben we gezegd: we gaan een andere aanpak proberen. We hebben het gevoel dat we met samenwerking verder kunnen komen. We hebben de externe partijen ook gewoon nodig, dat is in het belang van de inwoners.’