VNG tegen rijk: 'Maak inburgeren via onderwijsroute mogelijk'

Gemeenten willen voor het einde van deze maand duidelijkheid over de financiering van de onderwijsroute in het nieuwe inburgeringsstelsel. De route had begin dit jaar van start moeten gaan, maar liep vertraging op omdat gemeenten met het beschikbare budget de aanbestedingen niet rond kregen.

Onverantwoord

Eind 2021 kwam er weliswaar 24 miljoen euro extra beschikbaar om de onderwijsroute in 2022 en 2023 aan te bieden aan inburgeraars, maar dat geld 'biedt geen mogelijkheid voor gemeenten om meerjarige contracten (van 4 tot 6 jaar) af te sluiten met het onderwijsveld', schrijft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Over de structurele financiering zijn nog geen afspraken gemaakt, waardoor zowel gemeenten als inburgeraars in onzekerheid verkeren. De VNG vindt het, zeker in het licht van de krappe arbeidsmarkt, onverantwoord om inburgeraars nog langer te laten wachten.

Drie routes

De onderwijsroute is een van de drie routes in het nieuwe inburgeringsstelsel dat sinds begin 2022 van kracht is. In het nieuwe stelsel hebben de gemeenten de regie over de inburgering. De onderwijsroute is bedoeld voor inburgeraars die door willen stromen naar een mbo-, hbo- of wo-opleiding. De inschatting vooraf was dat zo'n 25 procent van de inburgeraars van deze route gebruik zou maken.

Dichte deur

De bedoeling was dat gemeenten de begeleiding van deze inburgeraars zouden aanbesteden bij onderwijsinstellingen. Maar in de aanloop naar het nieuwe stelsel bleek dat de budgetten daarvoor bij lange na niet genoeg waren, waardoor instellingen niet wilden intekenen. Om de onderwijsroute niet volledig te laten mislukken, stelde het rijk vervolgens 24 miljoen euro extra beschikbaar. Maar overleggen tussen rijk en gemeenten over de structurele financiering verlopen stroef. Gemeenten ervaren in gesprekken met het rijk 'geen luisterend oor, maar een dichte deur en een niet transparant proces'.

Instroom

Het belang van goede inburgering is de afgelopen tijd alleen maar groter geworden, merkt de VNG op. Doordat de instroom van asielzoekers toeneemt, zullen ook meer mensen in aanmerking komen voor de inburgering. Eerder dit jaar bleek bovendien dat statushouders er steeds vaker voor kiezen om in Nederland een opleiding te volgen. Als die trend zich doorzet, zullen dus ook meer inburgeraars kiezen voor de onderwijsroute.