Gemeenten blieven prestatiebekostiging inburgering niet

Gemeenten zitten niet te wachten op de prestatiebekostiging die minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken en werkgelegenheid, D66) voor ogen heeft voor 25 procent van het inburgeringsbudget. Dat blijkt uit reacties op de internetconsultatieronde voor de nieuwe Wet inburgering. Ook zien gemeenten het niet zitten dat zij de handhavingstaken gaan delen met DUO.

‘Ingegeven door wantrouwen richting gemeenten’

Tussen de betogen van gemeenten tegen de prestatiebekostiging zitten hier en daar nog wel subtiele verschillen. Zo kan Maastricht leven met prestatiebekostiging zolang gemeenten op hun inspanningen worden beloond en niet op de resultaten, terwijl de gemeente Noordoostpolder zich ‘principieel tegenstander’ verklaart. Utrecht wijst op een perverse prikkel die van de prestatiebekostiging kan uitgaan. Gemeenten zullen volgens Utrecht eerder geneigd zijn inburgeraars in trajecten onder hun potentieel te laten instromen om de slagingskansen te verhogen. Bovendien vindt de Domstad dat het voorstel voor prestatiebekostiging ‘lijkt ingegeven door wantrouwen richting gemeenten’. Andere gemeenten volstaan met de mededeling dat zij ertegen zijn.

Liever geen handhaving DUO

Een ander kritiekpunt dat veelvuldig aan bod komt in reacties van gemeenten op het conceptwetsvoorstel, is de handhaving. Die moeten zij samen met DUO gaan uitvoeren, maar gemeenten doen dat liever helemaal zelf. DUO is er volgens de gemeenten niet toe in staat om voldoende rekening te houden met de persoonlijke omstandigheden van inburgeraars, met als risico dat handhavingsacties statushouders in de vernieling helpen. De gemeenten in de regio’s Zuid-Kennemerland en IJmond vragen Koolmees hoe de handhaving zich moet verhouden tot het ontzorgen van statushouders en schuldenpreventie. Ook willen sommige gemeenten weten of zij het handhavingsregime van de Participatiewet moeten toepassen.

Zorg over toereikendheid budget

Een vraag die ook vaker terugkomt is of gemeenten de leerbaarheidstoets vaker kunnen uitvoeren. Deze zijn namelijk momentopnames, waarbij de uitslag anders kan uitvallen naar gelang van de psychische gesteldheid van een inburgeraar (en dan vooral bij statushouders), benadrukt een aantal gemeenten. In bijna elke gemeentelijke reactie wordt de eerder door de VNG geuite zorg over de toereikendheid van het gehele inburgeringsbudget voor gemeenten nog eens herhaald.